چکیده:
الگوی سوم زن، یک نگاه مترقی و منبعث از درک و شناخت درست جایگاه زن می باشد و مسئله جدی امروز ما این است که آیا زنان ما توانایی تعریف زن بودن را دارند یا خیر؟ پس از جریان اغتشاشات پاییز 1401، زن و تعریف زن بودن در نگاه زنان ما دچار استحاله و دستکاری ها و انحرافات جدی شده است. زن به معنای آنچه که در الگوی سوم و زن مسلمان ایرانی مورد تاکید مقام معظم رهبری(مدظله العالی) چه در بستر اجتماع، خانواده و یا حوزه فردی مورد اشاره قرار گرفته است، این زن امروزه، معنا و مفهوم خودش را در لایه هایی از دست داده است، که البته متاثر از فرآیندهای رسانه ای و تصاویر و انگاره سازی های ذهنی ای بوده و طی سال های گذشته چه در داخل و چه در خارج کشور صورت گرفته و زن را از تعریف و جایگاه حقیقی خودش دورکرده است. لذا در راستای بازنمایی درست از زن، اگر زن، بما هو زن(هویت حقیقی)، پتانسیل هایش و خودش را به عنوان یک قدرت موثر شناختی در جامعه و به عنوان یک سازه حیاتی جامعه بشناسد، به صورت سیستماتیک و ناخودآگاه در جایگاه الگوی سوم قرار خواهد گرفت. بنابراین ما در وهله نخست باید بتوانیم زن را به معنای دقیق تعریف کنیم. به محض اینکه زن را در جایگاه درستش در شاکله فکری زنان تعریف و تشریح کردیم و او را قانع کردیم که چه جایگاهی دارد و سازه های جریان سازی، فرهنگ سازی و تربیتی و ... را می تواند با نگاه خودش به حرکت دربیاورد و عنصر موثر اجتماعی باشد، در آنجا حرکت به سوی زنی که آزادی را می فهمد و زنی که در لوای نگاه های مبتنی بر جنبه های زنانگی اش، نسبت به رشد و توسعه خودش اقدام می کند، اتفاق می افتد. جمله معروف امام موسی صدر است، که مطرح می کنند: حجاب به عنوان یک سلاحی هست برای آنکه مقابله کند با طغیان جنبه های زنانگی و عدم توجه به پتانسیل ها و توانمندی های یک زن در جامعه. بنابراین، برای بازنمایی در فیلم و سریال و... زن باید به نظام مطلوبیتی که در فرهنگ ایرانی- اسلامی مورد توجه بوده است، بازگردد. یک زن مسلمان لزوما این معنایی که امروز در دنیای مدرن به آن توجه می شود را ندارد و بلکه ویژگی هایی بسیار فراتر از آن مانند ویژگی های مبتنی بر توانمندی، مدیریت، تدبر، اخلاق، عفت و... دارد. اما در حال حاضر اساسا نظام مطلوبیت زن به گونه ای دیگر در رسانه تعریف و تدوین می شود؛ فلذا زنان جامعه ما هم خودشان و هم مطلوبیتشان را در آن چیزی که در قالب رسانه به آن ها ارائه می شود، می دانند و نه چیزی فراتر! و هرچقدر جلوتر می رویم این نداشتن انگاره و الگو و تصویر ذهنی درست، میزان این انحرافات جدی در شناخت از خودشان را بیشتر می کند. پژوهش حاضر در موضوع بازنمایی مولفه های الگوی زن مسلمان در رسانه ها و اهمیت آن از منظر بارنمایی رسانه ای می پردازد. این پژوهش از نظر هدف توصیفی است و از نظر جمع آوری داده، کتابخانه ای و اسنادی است.
خلاصه ماشینی:
زن به معنای آنچه که در الگوی سوم و زن مسلمان ایرانی مورد تاکید مقام معظم رهبری(مدظله العالی) چه در بستر اجتماع، خانواده و یا حوزه فردی مورد اشاره قرار گرفته است، این زن امروزه، معنا و مفهوم خودش را در لایه هایی از دست داده است، که البته متاثر از فرآیندهای رسانه ای و تصاویر و انگاره سازی های ذهنی ای بوده و طی سال های گذشته چه در داخل و چه در خارج کشور صورت گرفته و زن را از تعریف و جایگاه حقیقی خودش دورکرده است.
بحث جنسیت چطور میتواند باعث تعالی و رشد همه جانبه انسان ها شود نه اینکه باعث شکست و انحطاط اخلاق بشریت باشد و نکته مهم دیگری که قابل تامل و تفکر هست و در این زمینه کم کاری کرده ایم این است که تفاوت های جنسی زن و مرد را چگونه مدیریت کنیم که باعث منزوی شدن زنان و عدم پرداختن به فعالیت های اجتماعی آنها نشود و طبق بیانات مقام معظم رهبری علاوه بر رشد در عرصه فردی و خانوادگی در عرصه اجتماع هم حضور زنان پررنگ و قابل توجه باشد[5].
3-3- بازنمایی الگوی سوم زن مسلمان در رسانه ها با توجه به اینکه این رویکردی که در حال حاضر مقام معظم رهبری دارند و سال ها قبل مطرح شده، یک آسیب شناسی از منظر نقش رسانه ها باید داشته باشیم که ببینیم چرا تاکنون موضوع الگوی سوم زن محقق نشده است؟ یعنی تاکنون نتوانسته این فهم را در همه زنان جامعه ایجاد کند نسبت به هویت خودشان و نسبت به نوع کنش گری های فردی، خانوادگی و اجتماعی آنها، و در اینجا این مسئله دقیقا برمی گردد به عوامل مختلف از جمله نقش بسیار جدی رسانه در این زمینه!