چکیده:
توسعه بازار بدهی بهعنوان یکی از ارکان نظام مالی کشور نقش مهمی در بهبود تخصیص منابع سرمایهگذاری و همچنین حل معضل تنگنای اعتباری دارد. در این راستا بازار سرمایه با برخورداری از پتانسیل بالا، طراحی و انتشار انواع ابزارهای مالی اسلامی و همچنین با توجه به مصوبههای کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار، امکان معاملات طیفی از اوراق بخش دولتی و خصوصی با موضوعهای تامین مالی گوناگون را فراهم کرده است؛ بهطوریکه شرکتهای خصوصی و مخصوصا دولت توانستهاند از ظرفیتهای بالای بازار سرمایه کشور استفاده کنند. لذا، شناخت دقیق چالشهای توسعه این بازار در ایران میتواند بهعنوان نخستین گام در رشد و توسعه این بازار نقش مهمی داشته باشد. از اینرو، هدف تحقیق حاضر بررسی ارتباط بین بازار صکوک و تولید ناخالص داخلی در اقتصاد ایران طی دورۀ زمانی 1390-1400 به صورت تواتر دادههای فصلی با استفاده از مدل گشتاورهای تعمیمیافته (GMM) است. نتایج تحقیق نشان میدهد که شاخص صکوک تاثیری مثبت بر تولید ناخالص داخلی دارد. از سایر نتایج تحقیق، متغیرهای نرخ دلار در بازار آزاد، شاخص قیمت مصرفکننده و کسری بودجه تاثیر منفی بر تولید ناخالص دارد.
The development of the debt market, as one of the pillars of the country's financial system, plays an important role in improving the allocation of investment resources as well as solving the problem of credit crunch. In this regard, the capital market, with its high potential, has designed and published a variety of Islamic financial instruments, and also according to the resolutions of the Jurisprudence Committee of the Securities and Exchange Organization, it has provided the possibility of trading a range of public and private sector bonds with various financing issues. So that private companies and especially the government have been able to use the high capacities of the country's capital market. Therefore, a detailed understanding of the challenges of the development of this market in Iran can play an important role as the first step in the growth and development of this market. Therefore, the current research aims to investigate the relationship between the Sukuk market and the GDP in Iran's economy from 2010 to 2021 in the form of seasonal data frequency using the Generalized Moments Model (GMM). The research results show that the Sukuk index has a positive effect on the GDP.
خلاصه ماشینی:
از این رو، هدف تحقیق حاضر بررسی ارتباط بین بازار صکوک و تولید ناخالص داخلی در اقتصاد ایران طی دورة زمانی ١٤٠٠-١٣٩٠ به صورت تواتر داده های فصلی با استفاده از مدل گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) است .
بنابراین ، از یک طرف باتوجه به عدم ثبات اقتصادی از طریق نرخ تورم بالا و از طرفی باتوجه به کسری بودجه سالانه دولت ، جهت مقابله با نوسانات و عدم ثبات اقتصادی از طریق توسعه بازار بدهی، ضروری است انتشار اوراق صکوک که نقش مهمی در توسعه بازار بدهی ایران دارد با استفاده از الگوی گشتاورهای تعمیم یافته بر تولید ناخالص داخلی مورد بررسی قرار گیرد.
از این رو، هدف پژوهش حاضر این است که توسعه بازار بدهی در ایران از طریق انتشار اوراق صکوک توسط دولت چه تاثیری بر تولید ناخالص داخلی ایران دارد؟ به منظور پاسخ به سوالات مذکور در بخش بعدی مبانی نظری و پیشینه پژوهش بررسی میشود.
مطالعات خارجی در مطالعه (٢٠٢١) Shafi &Tan با عنوان بازار سرمایه و رشد اقتصادی در مالزی: نقش صکوک (گواهی سرمایه گذاری اسلامی) و سایر اجزای فرعی بازار سرمایه در مالزی بین سال های ١٩٩٨ تا ٢٠١٨ با استفاده از الگوی خودرگرسیون با وقفه توزیعی١، نتایج نشان دهنده رابطه تعادلی بلندمدت بین متغیرهای بازار سرمایه و رشد اقتصادی است .
Granger causality در پژوهش (٢٠١٣) Weill &Turk-Ariss Godlewski با عنوان صکوک در مقابل اوراق قرضه متعارف : دیدگاه بازار سهام در مالزی طی بازه زمانی ٢٠٠٢-٢٠٠٩ با استفاده از الگوی خودگرسیون برداری پرداختند.
H. Najafpour Fazli Islamic financing on the market of selected countries in the Middle (In Persian) .