چکیده:
هدف از این تحقیق، سنجش عملکرد و رتبه بندی شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران بر اساس مدل تصمیم گیری چند معیاره TOPSIS می باشد. برای این منظور با بررسی های انجام گرفته، 9 شاخص که بتواند تا حد ممکن ابعاد اصلی یک ارزیابی را در بر گیرد انتخاب شده است. این 9 معیار عبارتند از: بازده فروش، بازده داریی ها (سرمایه گذاری ها)، بازده سرمایه در گردش، شاخص سنجش سودمندی وام، دوره متوسط وصول مطالبات، نسبت درصد هزینه ها به کل فروش، سود هر سهم، نسبت قیمت به سود و ارزش افزوده اقتصادی. به منظور اجرای این تحقیق، 2 برنامه کامپیوتری جداگانه برای تکنیک آنتروپی و مدل TOPSIS تهیه گردید. به دلیل وجود شاخص های با مقادیر منفی در مساله و عدم تکنیک آنتروپی جهت حل آن، مدل طوری توسعه داده شد که بتواند مقادیر منفی را بپذیرد. شاخص های 9 گانه برای حدود 170 شرکت مورد تحقیق در 13 صنعت جداگانه محاسبه شد و مقادیر به دست آمده در برنامه تهیه شده برای تکنیک آنتروپی به منظور تعیین درجه اهمیت هر شاخص (وزن شاخصها) وارد گردید. اوزان به دست آمده، به همراه مقادیر شاخص هر صنعت، در برنامه مدل TOPSIS وارد شد. عملیات فوق برای هر یک از 13 صنعت جداگانه انجام گرفت و نهایتا رتبه هر شرکت در صنعت خاص خود مشخص گردید.
One of the most important problems for investors in stock exchange is performance evaluation of stock exchange companies. In this paper، a model has been developed to accomplish this purpose. In this model nine criteria have been used. To determine the weight of each criterion، Entropy technique has been used. Since there were some negative indices، the model which is based on TOPSIS technique was developed to overcome this problem. The model is based on TOPSIS technique. Nine criteria for 170 firms، chosen from 13 industries، were calculated to determine the importance of each index. After finding these indices and related weights، the TOPSIS model was used to rank the studied firms.
خلاصه ماشینی:
"در این تحقیق شاخص مذکور به طریق زیر محاسبه شده است: (18) i=1,2,3,…,170, t=78 به طوری که: RAit = بازده کل دارایی های شرکت i در سال t بر حسب درصد NIit= سود خالص شرکت i در سال t TAit= فروش خالص شرکت i در سال t 4-3- درصد بازده سرمایه در گردش(x3) هدف از تجزیه و تحلیل سرمایه درگردش این است که عوامل موثر در تغییرات وضعیت مالی شناخته شود و موجب افزایش یا کاهش پول مورد نیاز در فعالیت های جاری واحد تجاری گردد.
مقدار این معیار که با هدف سازمان در زمینه افرایش ثروت سهامداران بستگی دارد، برابر است با: به طوری که: (25) افزودة ارزش اقتصادی شرکت i در سال t = EVAit به طوری که: Rit= نرخ بازده سرمایه شرکت i در سال t Kit= نرخ هزینه سرمایه TCit= کل سرمایه شرکت i در سال t ارزش افزودة اقتصادی= سود خالص عملیاتی پس از مالیات- هزینه سرمایه ارزش افزوده اقتصادی= (نرخ بازده سرمایه- نرخ هزینه سرمایه)×کل سرمایه 5- توسعه مدل تکنیک آنتروپی و به دنبال آن مدل TOPSIS به گونه ای است که تنها برای متغیرها و کمیت های مثبت جوابگو می باشد؛ زیرا وجود ln (لگاریتم در مبنای e ) برای محاسبة pi باعث می شود که این مدل متغیرهای منفی را نپذیرد و این امر کاربرد این مدل را در حل بسیاری از مسائل محدود می کند.
این مقادیر برای صنت استخراج معادن محاسبه شده، به صورت زیرمی باشد: 3739/0=Cl1+ 6651/0=+Cl2 3941/0=Cl3+ بر اساس مقادیر Cl ، رتبه بندی شرکت ها در جدول شمارة 4 آمده است: جدول شمارة4- رتبه بندی شرکت ها رتبه اول دوم سوم شرکت 2 3 1 5-2- نتایج تجربی مدل پس از محاسبة مقادیر 9 گانه شاخص ها برای هر شرکت، این مقادیر ابتدا در برنامة کامپیوتری تهیه شده برای تکنیک آنتروپی قرار گرفت تا وزن هر یک از شاخص ها در هر صنعت به طور مجزا به دست آید."