خلاصه ماشینی:
"از این دوره که از نیمه قرن پنجم هجری آغاز میشود بناهای زیادی از مناره و ایوان و محراب و تزیینات آنها در اصفهان وجود دارد که مجموعه بسیار باارزشی از آن در مسجد جمعه ایجاد شده.
-فلسفه زندگی شهری در اصفهان،به عنوان یک نوع نگاه به زندگی و یک جهانبینی که در کالبد این شهر تبلور یافته،چگونه قابل ارزیابی است؟ ارجمند:به جرئت میشود گفت که در تاریخ ایران و شاید مشرقزمین،نخستین بار در دوره شاهعباس است که معماری شهرسازی در پیروی از شیوه زندگی و نیازهای روزمره مردم و نوع زندگی شهری به وجود میآید.
نوشته او توصیف توریستی شهر اصفهان (به تصویر صفحه مراجعه شود) نیست،بلکه با نگاهی بسیار عمیق و تازه،معماری مذهبی مسجدهای اصفهان را نگریسته و این معماری و تزیینات آن را بر مبنای اعتقادات معنوی و مذهبی معماران و کاشیکاران هنرمند عصر صفوی تحلیل کرده و به این نتیجه رسیده که سبک مسجدسازی ایرانی-اسلامی از جزئیات سازهها گرفته تا کاشیکاری تزیینی در پی ابلاغ پیام ایمان هنرمندان به خداوند و به اصول و مبانی تشیع است و معماران و کاشیکاران با سلطه و دانشی حیرتآور،زیبایی و استحکام را با نیازهای عینی و تراوشات ایمانی و مذهبی درهمآمیختهاند و مجموعهای رمزآمیز از معنویتی عمیق و آگاهیهایی فنی و علمی به وجود آوردهاند و این سبک مسلط و حاکم،به اصفهان چهرهای زیبا و روحی لطیف و معنوی بخشیده،تا آنجا که به قول هانری کربن این شهر را واجد خصوصیات فلسفی«مدینه تمثیلی»کرده است،یعنی شهری آسمانی که بیش از آنکه زمینی باشد به عالم بالا تعلق دارد و بر اساس مبانی و تعبیرات قرآنی تصویر بهشت است بر روی زمین."