چکیده:
اصطلاح همزیستی مسالمتآمیز،امروزه به عنوان یکی از دستاوردهای جهان بشری به شمار میرود؛جامعهشناسان و آنان که در حیطه علم ادیان مشغولند،برآنند که این «تز»را به عنوان محصول دنیای مدرن امروز معرفی کنند.دین اسلام که کاملترین و جامعترین دین آسمانی است،بعد از اینکه بر منشاء الهی بودن همه ادیان صاحب کتاب و شریعت،تاکید میورزد،شرایطی را تبیین مینماید که اگر اهل کتاب به آنها توجه نمایند و مسلمانان بر آن اساس عمل کنند،جهانی خالی از عداوت و مملو از آرامش و صلح،شکل میگیرد. در این مقاله استدلال میشود که آنچه امروزه به عنوان همزیستی مسالمتآمیز،بین ادیان و جوامع مطرح میشود،تاریخچهء قدیمی دارد.قرآن کریم در آن زمان که اسمی از جامعه،مثل امروز،نبود،این مساله را مطرح کرد و شرایط نیل به این مقصود را نیز معرفی نمود.همچنین سیره عملی معصومین(ع)نیز،از شواهد دیگر در این مسئله هستند.رعایت این موارد همگان را با هر دین و اعتقادی به کمال و رستگاری هدایت میکند.
خلاصه ماشینی:
"دین اسلام که کاملترین و جامعترین دین آسمانی است،بعد از اینکه بر منشاء الهی بودن همه ادیان صاحب کتاب و شریعت،تاکید میورزد،شرایطی را تبیین مینماید که اگر اهل کتاب به آنها توجه نمایند و مسلمانان بر آن اساس عمل کنند،جهانی خالی از عداوت و مملو از آرامش و صلح،شکل میگیرد.
(آل عمران،46)یعنی:«ای اهل کتاب بیائید از کلمه حقی که میان ما و شما یکسان است پیروی کنیم و آن این که بجز خدای یکتا را نپرستیم و چیزی را با او شریک قرار ندهیم و برخی برخی را به جای خدا به ربوبیت نگیریم»از آنجا که قرآن کریم مورد تصدیق ادیان الهی است و همه کتب آسمانی مصدق یکدیگرند،موجبی برای اختلاف وجود ندارد.
(مکارم شیرازی،054/2) زمانی که پیامبر گرامی اسلام(ص)بعد از ماجرای حدیبیه نامههایی به سران حکومتهای بزرگ جهان مانند مقوقس زمامدار مصر و هرقل پادشاه روم و کسری پادشاه ایران نوشت،به آیه مذکور(آل عمران،46)اشاره کرد-یعنی اصل مهمی که حلقه اتصال همه ادیان آسمانی است که همان اصل توحید است-این نشان میدهد که صلحطلبی اسلام ریشه در عصر پیامبر(ص)دارد.
معیار عام برای جواز نقض پیمان آن است که این نقض در چارچوب عدل بگنجد (طباطبایی،88/9) *5-2-3-طعام اهل کتاب:دین اسلام حتی به غذای پیروان ادیان الهی نیز توجه مینماید.
لذا بر مسلمانان لازم است که نهتنها با شعائر دینی و مراسم عبادی اهل کتاب مخالفت نکنند،بلکه در جامعه اسلامی،به آنها این حق را بدهند که آزادانه شعائر مذهبی خود را بجای آورند و آنچه که اجرای آن در ادیانشان جائز است،انجام آن برای آنها بلا مانع است و نمیتوان مانع اجرای آن شد."