چکیده:
هدف:هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی رفتاردرمانی شناختی در درمان مبتلایان به چاقی است.روش:یک کارآزمایی آزمایشی تک موردی از نوع طرح خط پایه چندگانه فرآیند درمان،در دو مرحله کاهش و ابقای وزن،بر روی چهار بیمار زن چاق انجام شد.بیماران مبتلا به چاقی بر پایه شاخص توده بدن،در پنج مرحله خط پایه و جلسههای ششم،دوازدهم،هیجدهم و بیست و چهارم،پرسشنامه روابط چند بعدی بدن-خود،پرسشنامه طرحوارههای ظاهر و پرسشنامه روابط چند بعدی کارآمدی وزن را تکمیل نمودند.وزنکشی بیماران در آغاز هر جلسه درمان انجام میشد.دادهها به کمک رسم نمودار و محاسبه درصد بهبودی ازایه گردیدند.یافتهها:درمان شناختی رفتاری چاقی در کاهش وزن و ابقای آن مؤثر بود و به تغییراتی در رضایت از تصویر بدن، باورهای شخصی درباره ظاهر و خود کارآمدی وزن انجامید. نتیجهگیری:رفتاردرمانی شناختی در درمان مبتلایان به چاقی مؤثر است.
خلاصه ماشینی:
"از دیدگاه بهداشت عمومی،گسترش مداخلههای مؤثر بر درمان چاقی یک مسأله مهم به شمار میرود و سه گزینه بالینی مبتنی بر شواهد برای درمان وجود دارد: 1-درمان جراحی:در دو کارآزمایی از این نوع (آندرسن51و همکاران،4891،8891؛پروژه چاقی دانیش61، 9791،به نقل از پاول71و کالوین81،7002)،کاهشهای زیاد وزن،22/7 یا 63/4 کیلوگرم،در دو سال پس از جراحی گزارش گردید،اما ابقای آن برای مدت زمان پنج سال، سؤال برانگیز بود،2-دارو درمانی:یافتههای به دست آمده از بررسی پایانی پنج کار آزمای تصادفی شده(تورگرسون91و همکاران،4002؛هاپتمن02و همکاران،0002؛9991؛پای- سانیر12و همکاران،6002،به نقل از همان جا)مبنی بر این که درمان بیماران چاق به کمک داروها میتواند کاهش معنیدار بالینی در وزن،تقریبا 3/2 کیلوگرم،را در پی داشته باشد، نشان دادهاند.
نمرههای پرسشنامههای روابط چند بعدی بدن-خود و طرحوارههای ظاهر نشان داد که روش درمانی مورد نظر در افزایش رضایت از تصویر بدن و همچنین کاهش باورهای منفی بیماران درباره ظاهر تا حدی مؤثر بوده است(به تربیب با بهبودی 92%و 43%).
و بالاخره،نمرههای پرسشنامه سبک زندگی کارآمدی وزن نشان داد که مداخله مورد نظر در ارتقای خود کارآمدی وزن بیماران چاق تا اندازهای مؤثر بود(64%بهبودی)که گویای تأیید فرضیه پنجم پژوهش است.
بررسی فرضیه دوم پژوهش در زمینه اثر رفتاردرمانی شناختی بر ابقای وزن کاستهشده،نشان داد که تغییرات وزن بیماران(به جز بیمار سوم)در داخل خطوط ریل(محدوده چهار کیلوگرم از مقدار میانگین)است و نشان از تایید فرضیه دوم و روش درمانی پیشنهادی از سوی کوپر،فیربورن و هاوکر(3002)دارد که در آن درمانگر پیش از ورود به مرحله ابقای وزن(مدولهای IX )،تلاش نمود تا به موانع شناختی پذیرش ابقای وزن(مدولهای V-VIII )به عنوان هدفی در مرحله دو بپردازد."