چکیده:
با توجه به اهمیت بخش کشاورزی و تلاشهای بسیار مسئولان جهت مکانیزاسیون و افزایش کارایی و بهرهوری این بخش،اعطای تسهیلات بانکی برای حمایت از فعالان این بخش ضروری و اجتنابناپذیر میباشد.هدف از ارائه این پژوهش این است تا با طراحی یک الگوی برنامهریزی ریاضی چند شاخصه که مبتنی بر منطق فازی است،مدیران بانک کشاورزی که مهمترین بانک کشور در تخصیص و توزیع اعتبارات بخش کشاورزی در کشور میباشد را در جهت تخصیص بهینه تسهیلات به متقاضیان در بخشهای مختلف کشاورزی یاری نماید.به گونهای که ضمن در نظر گرفتن قیود و محدودیتهای پیش روی بانک و شرایط عدم قطعیت در میزان دقیق اعطای تسهیلات بیشترین مطلوبیت نصیب مدیریت بانک گردد.نتایج تحقیق حاکی از این است که الگوی بهینه تخصیص تسهیلات باید به صورت 13/24 درصد بخش زراعت،5/01 درصد بخش باغبانی،11/62 درصد بخش دامداری،5/01 درصد بخش طیور،6/62 درصد بخش تسهیلات،5/01 درصد بخش منابع طبیعی،5/01 درصد بخش ماشینآلات کشاورزی،18/24 درصد بخش خدمات کشاورزی،23/25 درصد بخش صنایع کشاورزی و 7/01 درصد بخشهای غیر کشاورزی تغییر یابد.ازاینرو،الگوی فعلی تخصیص اعتبارات و تسهیلات بانک کشاورزی بهینه نبوده و نیاز به تعدیل و بازنگری در درصدها و مقادیر تسهیلات وجود دارد.
خلاصه ماشینی:
"مهمترین پرسشهایی که این پژوهش در پی دست یافتن به آنها میباشد این است که ترتیب اولویت اعطای تسهیلات و اعتبارات ریالی بانک کشاورزی به هریک از زیربخشهای متقاضی چگونه میباشد؟مقادیر و درصدهای بهینه تخصیص تسهیلات و اعتبارات ریالی این بانک به هریک از زیربخشهای مختلف بخش کشاورزی(بر حسب میلیارد ریال)با فرض خوشبینانهترین و بدبینانهترین مقادیر محدودیتها چه الگویی میباشد؟این مقادیر و درصدهای بهینه با در نظر گرفتن شرایط عدم قطعیت و نوسانها در مقادیر محدودیتهای پیش روی بانک تا چه میزان تغییر مییابند؟و آیا الگوی فعلی تخصیص اعتبارات و تسهیلات ریالی بانک کشاورزی به متقاضیان بهینه است؟ مزیت اصلی این مطالعه نسبت به سایر مطالعات انجام شده در این زمینه در بحث ترکیب نتایج بدست آمده از روش تحلیل سلسلهمراتبی(استفاده از دیدگاه خبرگان و کارشناسان بانکی)و مدل برنامهریزی خطی1(لحاظ محدودیتهایی که بانک با آنها مواجه است)و همچنین استفاده از منطق فازی2(به منظور دخالت دادن شرایط عدم قطعیت و نوسانهای موجود در میزان اعتبارات و تسهیلات بانک کشاورزی)در پاسخهای نهایی منتجشده از مدل میباشد.
تصریح مدل در ساختن مدلهای برنامهریزی ریاضی توجه به مواردی ضروری میباشد که عبارتند از: -شناخت هدف مسئله :هدف از بکارگیری تکنیک مورد بحث در این پژوهش،دستیابی به بالاترین سطح مطلوبیت از نظر مدیران و برنامهریزان مالی و اقتصادی بانک کشاورزی در اعطای تسهیلات و اعتبارات به سایر بخشهای اقتصادی با لحاظ شرایط ریسک و عدم قطعیت و توجه به محدودیتهای پیش روی بانک میباشد.
-متغیرهای تصمیم: مجهولات مسئله در مدل ارائهشده برای این پژوهش در حقیقت مقدار تسهیلات و اعتباراتی بانک(بر حسب میلیارد ریال)است که از سوی بانک کشاورزی باید به هریک از بخشهای متقاضی(گزینهها)با توجه به قیود و محدودیتهای پیش روی و شاخصهای تصمیمگیری برگرفته شده از نظر کارشناسان و خبرگان این بانک تخصیص داده شود."