چکیده:
طبیعت،محیط اولیه زندگی انسان است و امروزه از چنان جایگاهی برخوردار می باشد که تنها به قلمرو مسائل پزشکی و فلسفی محدود نمی شود؛بلکه با بسیاری از مسائل اجتماعی،سیاسی،انتقادات حقوقی و حتی فرهنگی در هم آمیخته است.این نوشتار،درصدد تبیین عناصر محیط زیست در قرآن و سنت است و نخست به عناصری ازمحیط زیست که در زبان قرآن و سنت بیان شده،می پردازد که در ضمن کاربرد عناصری چون هوا،باد،آب،باران،پوشش گیاهی،زمین،خاک، کوه،مواد غذایی طبیعت بیان می شود،سپس عوامل تخریب و آلودگی محیط زیست،ذکر می شود و آن گاه راه کارهای حفاظت محیط زیست بررسی می شود.در بررسی راه کارها نیز راه کارهای اخلاقی،اقتصادی و راه کارهای فقهی و بهداشتی ارائه می شود.
خلاصه ماشینی:
"این مفهوم که خدا زمین را برای انسان آفرید و در اختیار او قرار داد،در بسیاری از آیات قرآن آمده است،در عین حال همواره به انسان هشدار می دهد که زمین،سطح و فضای اطراف آن،منابع زیر زمینی و همه امکانات آن متعلق به خدای متعال است وانسان ها به عنوان خلیفه و جانشین خدا،بدون هیچ تفاوت و تبعیض در حق بهره برداری،این منابع را به منظور استفاده و توسعه زندگی مادی که مقدمه ورود او به عالم معنویت و قرب الهی است،در اختیار دارند.
این روست که امام صادق (ع) به مفضل فرمودند: فکر یا مفضل فی هذا الفلک بشمسه و قمره و نجومه و بروجه تدور علی العالم فی هذا الدوران الدائم بهذا التقدیر و الوزن لما فی اختلاف الیل و النهار،و هذه الازمان الاربعة المتوالیة علی الارض و ما علیها اصناف الحیوان و النبات من ضروب المصلحة… و هل یخفی علی ذی لب ان هذا تقدیر مقدر،و صواب حکمه من مقدر حکیم ؟3 ای مفضل!درباره این چرخ گردون و خورشید وماه و ستاره و برج هایش اندیشه کن،که چگونه همیشه و موزون به دور عالم می چرخد تا شب و روز و طلوع و غروب »فصل های چهارگانه« پشت سر هم پدید آیند و مصالح تمام ساکنان زمین از حیوان و گیاه تامین شود… آیا بر هیچ خردمندی پوشیده می ماند که همه این ها،تقدیر و تدبیر و حکمت خدایی حکیم است؟ کارکرد هر یک از عناصر و پدیده های طبیعت برچنان نظمی استوار است که انسان ها می توانند روش زندگی خود رامطابق تغییرهای آن ها تغییر دهند."