چکیده:
آمریکا پس از 11 سپتامبر با کسب اجماع جهانی فرصت بی نظیری برای خود ایجاد کرد که علاوه بر حضور نظامی و مبارزه با طالبان و گروه های افراطی به فعالیت های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی مبادرت ورزد. هدف اصلی آمریکا در این رویکرد تغییر هویت مردم افغانستان در راستای منافع خود بوده است. آسیب پذیری نیروهای نظامی آمریکا و متحدانش و عدم کسب موفقیت در نابودی و محو طالبان و گروه های افراطی با گذشت زمان، انگیزه آمریکا را برای دولت سازی و ملت سازی افزایش داده است تا از این طریق و با کم رنگ کردن شکست های نظامی خود، شرایط تامین اهدافش را فراهم آورد. در این مقاله تلاش می شود در پاسخ به این سوال که سیاست آمریکا به منظور دولت- ملت سازی در افغانستان چه ابعادی دارد و چرا به شکست انجامیده است، فعالیت های آمریکا در زمینه تاثیر بر هویت مردم و شکل دهی فرآیند ملت سازی افغانستان بررسی گردد. فرضیه اصلی در تبیین چرایی شکست آمریکا عدم شناخت دقیق ویژگی ها و فرهنگ مردم افغانستان و ناکارآمد بودن سازوکارها و نهادهای آمریکایی است.
خلاصه ماشینی:
"همانطور که در این مقاله نیز خواهید دید آمریکا در افغانستان بر اساس همین نظریهها خواهد کوشید در ابتدا با استفاده از قدرت نظامی موانع فیزیکی را از میان بردارد، مقاومتهای مسلحانه را سرکوب نماید، با استقرار دولت مقدمات را فراهم ساخته و پس از فرایند دولتسازی بر ابعاد غیرسخت ملتسازی متمرکز گردد و ارزشهای مطلوب را تحمیل نماید.
دولتسازی آمریکا تلاش نمود با توجه به تجارب پیشین در کنترل جامعه که بهویژه در مورد بوسنی به دست آورده بود، راهی برای تسلط و نفوذ در جامعه افغانستان بیابد، اما این راه را از تشکیل دولت آغاز کرد.
تشکیل دولت اقدامی سهلالوصولتر است که قادر به اثرگذاری بر ملت است؛ زیرا سیاستهای دولت جدید در جامعه اعمال خواهد شد؛ بنابراین، آمریکا مدل بالا به پایین را در کشورهای دیگر دنبال میکند، یعنی ابتدا دولتی با نهادهای تثبیتشده، ایجاد و پس از حفظ و تأمین نظم عمومی در جهت ملتسازی تلاش میشود (Talentino, 2004, p.
برخی مقیاسهای این گفتمان در حوزه ملتسازی عبارتاند از: فرهنگ غربی و مصرفگرا، آزادی زنان، گسترش رسانهها و رشد ایدۀ غربی از طریق رسانهها و آموزش و در بخش دولتسازی، قانونگذاری، تضعیف نهادهای مخرب دولت و ایجاد سازمانهای غیردولتی و ایجاد حس انتخاب کردن و اختیار داشتن است؛ بنابراین، آمریکا از همه ابزارها اعم از فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی و چه بهصورت واقعی و عینی و چه بهشکل نمادین و انتزاعی و حتی دروغین برای رسیدن به اهداف خود استفاده میکند."