چکیده:
هدف از این بررسی مطالعه تاثیر تعداد هجاهای کلمات بر آگاهی واج شناختی کودکان بود. نمونه پژوهش80 نفر از کودکان (40 دختر و 40 پسر با میانگین سنی 5/5 سال) فارسی زبان پیش دبستانی ساکن شهرستان رامیان از توابع استان گلستان بودند که از نظر بهره هوشی، تمیز شنیداری، زبان و رفتاری کنترل شده بودند. ابزار این پژوهش مجموعه آزمون های آگاهی واج شناختی محقق ساخته (امیری مقدم، 1390) بود. داده ها با استفاده از آزمون تی مکرر و آزمون واریانس مختلط تحلیل شد. تحلیل داده ها نشان داد که متغیرهای تعداد هجا و جنسیت تنها در خرده آزمون های آگاهی هجایی تاثیر معناداری داشتند (001/0>P)، به این معنا که تعداد هجاهای کلمات تنها بر آگاهی هجایی کودکان (و نه آگاهی درون هجایی و واجی آن ها) تاثیر داشت و عملکرد دختران در این سطح به مراتب بهتر از پسران بود. از طرفی، تنها در خرده آزمون های آگاهی هجایی بین متغیرهای تعداد هجا و جنسیت تعامل معناداری وجود داشت(05/0>P). به عبارت دیگر، در این خرده آزمون ها عملکرد دختران درباره هر دو گروه کلمات دو هجایی و سه هجایی به مراتب بهتر از پسران بود. یافته های حاضر حاکی از این هستند که احتمالا کودکان پیش دبستانی قبل از آموزش رسمی آگاهی واج شناختی را در حد واحدهای درون هجایی و واجی در حد مطلوبی کسب نمی کنند و شکل گیری آن ها مستلزم آموزش جدی است.
خلاصه ماشینی:
تحليل داده هانشان داد که متغيرهاي تعداد هجاوجنسيٌت تنها در خـرده آزمون هاي آگاهي هجايي تأثيرمعناداري داشتند (>P)،به اين معنا که تعداد هجاهاي کلمات تنها بر آگـاهي هجـايي کودکـان (و نـه آگـاهي درون هجايي و واجي آن ها) تأثيرداشت و عملکرد دختران دراين سـطح به مراتب بهتر از پسران بود.
metalinguistic awareness 3 Pratt & Grieve 4.
Scarborough 4 Schneider 5Anthony 6 De Jong & vander-Leij 7 Ziegler & Goswami 8.
syntactic 11 Jim ´enez 12Duncan & Seymor 13 Zens 14Schiff & Lotem فياضي ،۱۳۸۸)و معدودي ازآن هامانند داناي طوسي (۱۳۸۴)به تأثيرشفافيت و تيرگـي خـط فارسي (به عنوان عاملي زبان شناختي ) بر آگاهي واج شناختي کودکـان توجـه کـرده انـد.
بـه ايـن ترتيب ،معلوم مي شـود کـه اولاً دربـارة تـأثيرويژگـي هـاي زبـان شـناختي واژه هـا بـر آگـاهي واج شناختي کودکان پژوهش هاي چنداني انجام نشده اسـت و ثانيـاً در هـيچ مـورد تـأثير نـوع کلمات با توجه به تعداد هجاهاي آن هابر اين نوع آگاهي بررسي نشده است .
حال آن که نتايج مطالعة حاضر حاکي از آن بود کـه عملکـرد کودکان نمونة مورد نظردرخرده آزمون هاي آگاهي درون هجايي بسيارضعيف است و کودکـان فارسي زبان دراين زمينه نيازبه آموزش دارند.
Early identification of children at risk for reading disabilities: Phonological awareness and some other promising predictors.
Effects of phonological and morphological awareness on children’s word reading development from two socioeconomic backgrounds.
Effects of phonological awareness and semantic intervention on word-learning in children with SLI, International Journal of Speech & Language Pathology.