Abstract:
این مقاله، با هدف تدوین چارچوبی در قالب معیارهایی برای تحلیل و ارزیابی وبلاگهای دینی روحانیون در ایران نگاشته شده است. درسالهای اخیر، روحانیان فرصت را برای حضور فعال و تبلیغ دین در این فضا فراهم دیدهاند. اما رشد کمی وبلاگهای روحانیان لزوما بهمعنای دستیابی به اهداف مورد نظر و تبلیغ مؤثر دین نیست. برای دستیابی به معیارهای ارزیابی، به 20 معیار عمومی دستیافته که آنها را در قالب چهار معیار «تعاملی بودن»، «خاص بودگی»، «نمایایی» و «دسترسپذیری امکان ارزیابی وبلاگها» تقسیم بندی کرده است. به منظور ارزیابی تخصصی این وبلاگها، چهار معیار «روزآمدی تقویم دینی»، «حجیت»، «کاربردی بودن» و «ویژهنگاری» تعریف گردید. این هشت معیار ابداعی، در قالب هرم سه سطحی یک الگو در نظر گرفته شده است که قاعدة آن را معیارهای عام و سطح میانی و رأس آن را معیارهای تخصصی تشکیل میدهد. در این هرم، هر چه از قاعده به سمت رأس آن حرکت کنیم، معیارها تخصصیتر میگردد.
This research was conducted with the aim of developing a framework of criteria to analyze and evaluate clergymen's religious weblogs. In recent years، clergymen have been provided with opportunity to have an active presence in cyberspace and propagate religion in it. However، quantitative increase in clergymen's weblogs does not necessarily mean that the intended aims and effective propagation of religion are achieved.
The researcher adopted twenty general criteria to establish the criteria of evaluation، which are classified into four groups: the criteria of "interaction"، "distinctiveness"، "representativeness" and "availability of possibility to evaluate weblogs". Four criteria of "updated religious calendar"، "authority"، "applicability"، and "special issues" were defined to conduct a professional evaluation of these weblogs. These eight innovated criteria are presented as a three-level pyramid whose pedestal consists of general criteria and its middle level and top consists of professional criteria. The more we move toward the top، the criteria become more professional.
Machine summary:
"نتایج حاصل از یافتههای وی بیانگر ظهور محتوای نوین دینی در فضای وبلاگ ایرانی است و آنچه از کلیت محتوای وبلاگها میتوان نتیجه گرفت آن است که در وبلاگها بیشتر «مقولة دین آنلاین» مطرح شده است؛ یعنی شرایطی را توضیح میدهد که فرد در فضای مجازی اعمال دینی خود را انجام میدهد (شجاعی،1390) تنها پژوهشی که به تحلیل و ارزیابی وبلاگهای روحانیان در ایران پرداخته، از سوی مجید مبینی و با عنوان «تحلیل ارتباطشناختی وبلاگ روحانیون» است.
آنان این مسئله را بررسی کردند که چه رابطهای بین وبلاگهای دینی و بلاگرها وجود دارد و محتوای این وبلاگهای دینی چیست؟ دیگر اینکه آیا فضای وبلاگی به همان اندازة فضاهای عمومی اجازة تعامل دربارة افکار دینی را دارد یا نه؟ برخی یافتههای آنها حاکی است تعدادی از وبلاگها متعلق به وبلاگنویسان دینی وابسته به کلیسا به تبیین گفتمان انتقادی از شخصیتهای نهادینهشدة کلیسا و هنجارهای سنتی میپردازد و دیگر وبلاگهای دینی، که خارج از قلمرو کلیسا هستند، دارای مطالبی انتقادی به سایتهای خبری، سایر وبلاگهای غیردینی و شبکههای آنلاین دانش مشترک (ویکیپدیا) هستند.
با توجه به اینکه وبلاگهای دینی روحانیان بهطور معمول، به انتشار مطالب مذهبی میپردازند و اطلاعرسانی و آموزش دینی و پاسخ به شبهات و اقداماتی از این دست را در متن کار خویش قرار میدهند، بدینروی، میتوان وبلاگنویسی طلاب را حرکتی از سمت وبلاگنویسی عمومی در ایران به سمت وبلاگنویسی تخصصی از حیث محتوا و هدف دانست.
در نهایت، الگوی «هرم سهسطحی» ایجاد گردید؛ بدین شرح که هرقدر از قاعده به سمت رأس آن حرکت کنیم، معیارهای ارزیابی وبلاگهای دینی روحانیان تخصصیتر میگردد، قاعدة هرم شامل چهار معیار عام، بدنة آن دو معیار «حجیت» و «ویژهنگاری»، که مشخصة مشترک وبلاگهای تخصصی است، و در رأس آن نیز «روزآمدی تقویم دینی» و «خدمات دین برخط» قرار گرفت."