Abstract:
اهداف یارانههای انرژی شامل کمک به توسعه اقتصادی،حمایت از اقشار کمدرآمد جامعه و جایگزینی بین حاملها میباشد.تجربیات کشورها نشان داده است که چنانچه یارانهها بر مبنای اصول علمی پرداخت نشوند،و در مدت زمان تعیین شده به اهداف موردنظر نرسیده و به مرور حذف نشوند نه تنها به توسعه اقتصادی کمک نمیکنند بلکه به ضرر محرومان عمل کرده و اثرات مخرب دیگری نیز بر اقتصاد، محیط زیست و رفاه اجتماعی برجای میگذارند.ایران از معدود کشورهایی است که هنوز بهطور اساسی و برطبق یک برنامه بلندمدت زمانبندیشده یا حتی کوتاهمدتب، به اصلاح سیستم قیمتگذاری فرآوردههای نفتی نپرداخته است.با افزایش قیمت جهای فرآوردههای نفتی بهخصوص بنزین،فشار مالی واردات بنزین باعث گردیده است تا این امر به صورت یکی از دغدغههای مهم دولت در آید.از طرفی افزایش قیمت داخلی بنزین باعث اثرات نامطلوبی بر رفاه جامعه و تورم میگردد که مشکل دولت را دوچندان مینماید.در جهت برنامهریزی برای اصلاح نظام یارانهها،لازم است تجربیات کشورهای دیگر بهخصوص کشورهای درحالتوسعه که اخیرا به اصلاح این نظام پرداختهاند،مورد بررسی قرار گیرد.این تجربیات میتواند برای ایران مورد استفاده قرار گیرد.هند و اندونزی از جمله کشورهایی میباشند که در این مطالعه مورد بررسی قرار میگیرند.این دو کشور از لحاظ اقتصادی و اجتماعی مشابه ایران هستند و در ضمن در جهت اطلاح سیستم قیمت فرآوردههای نفتی در سالهای اخیر اقدام نمودهاند.مشکلاتی که این دو کشور در اصلاح قیمتها داشتند شامل حمایت از اقشار کمدرآمد،تورم و فشار هزینههای بر دولت بود،اما این کشورها موفق شدهاند تا حدودی این مشکلات را حل کنند.
Machine summary:
"زیست محیطی ناشی از مصرف بیرویه حاملهای انرژی نیز از دیگر عواملی است که
دولتها را برآن داشته است تا قیمت فرآوردههای نفتی را اصلاح نمایند.
نفتی تحت کنترل دولت بوده و توسط آنها مدیریت میشوند،که این امر باعث پرداخت
حذف یارانه در این بخش باعث کاهش تولید گازهای آلودهکننده زیست محیطی میشود.
افزایش قیمت نفت خام و همچنین فرآوردههای نفتی از جمله بنزین باعث شده
از آوریل سال 2002 کنترل قیمت نفت و فرآوردههای نفتی در هند طی یک مکانیسم
در سالهای اخیر با افزایش قیمت نفت و فرآوردههای نفتی،درآمد دولت هند و
مصرف داخلی افزایش یافته است،هزینه واردات نفت هفت برابر شده است.
نفتی این نتیجه را در برداشته است که حذف یارانه باعث کاهش هزینههای دولت و
دولت اندونزی از دهه 1970 پرداخت یارانه را برای فرآوردههای نفتی به کار گرفت.
مصرف واقعی بیشتر از بودجه تعیین شده آن باشد دولت یا باید یارانهها را افزایش دهد
در سال 1999 هزینه مالی یارانه برای 5 نوع از فرآوردههای نفتی حدود 9/4 میلیارد
این کاهش بودجه برای پرداخت یارانه باعث افزایش قیمت فرآوردههای نفتی در
خالص این افزایش ممکن است برای هزینههای تولیدکننده اندکی بیشتر باشد.
با اجرای این برنامهها قیمت نفت سفید برای گروههای کمدرآمد و بنزین و گازوئیل جهت حملونقل عمومی،افزایش نمییابد.
شوکهای نفتی و افزایش قیمت حاملهای انرژی باعث گردیده است تا مسئله امنیت
در هند از آوریل سال 2002 کنترل قیمت نفت و فرآوردههای نفتی طی یک
دولت اندونزی از یارانه مستقیم فرآوردههای نفتی برای حمایت از اقشار کم"