Abstract:
Dr. Mahdi Haeri is one of Muslim philosophers that considers ontological argument as a valid one. He accepts Anselm’s argument but rejects Descartes and Severely criticises it. One of his arguments is against Descartes belief that God's essence is different from His existence، the other is against taking God's necessity of existence on a par with the necessity of mathematical truths، while the necessity of God’s existence does prove the existence of God. Also، Aquinas considers Anselm’s argument invalid، for Anselm believes the existence of God is self evident، but since we don’t know the essence of God، His existence is evident in itself، but is not evident for us. Dr. Haeri thinks that this argument is invalid and argues that it isn’t true and replies to that. He argues that first evident propositions are of one kind، not two kinds and secondly for validity of Anselm’s argument، we don't need to know the essence of God، but understanding the verbal definition is sufficient. Dr. Haeri agrees to some of the Kant’s critisims of Deascartes، but not of Anselm. This article deals with Dr. Haeri’s views on Anselm’s and Descartes’ argument، and Aquinas’ and Kant’s critisims of the ontological argument.
Machine summary:
انتقاد توماس آکوئيناس در کتاب جامع الهيات 13 به برهان وجودي آنسلم اين است که قضيه «خدا وجود دارد» بديهي نيست، زيرا هر چند اين قضيه در ذات خود بديهي است -چرا که در اين قضيه، چون ماهيت خدا عين وجود او است، پس محمول در موضوع گنجانده شده است- اما چون کُنه معناي موضوع، يعني خدا، بر ما پوشيده است، پس اين قضيه براي ما بديهي نيست؛ و به بيان ديگر «سنت توماس» بين دو معنا از بديهي، يعني «بديهي در ذات خود» و «بديهي براي ما» فرق ميگذارد (حائری، 1384: 314-316؛ Aquinas,1952: P.
به اين ترتيب، مرحوم استاد حائري اشکالات کانت را بر تقرير دکارت، که ضرورت وجود را براي خدا، ضرورت ذاتي به شمار آورده است، وارد و موجه ميداند، ولي اين اشکالات را بر آنسلم و به طور کلي بر تقرير فلسفه اسلامي، که اين ضرورت را ضرورت ازلي دانسته است، وارد نميبيند و بحث و بررسي خود را از برهان وجودي و انتقادات مطرح شده به آن، چنين به پايان ميبرد: «در هر حال اگر با ضرورت ازلي، وجود را، آن هم حقيقت وجود و نه مفهوم آن و آن هم حقيقت محض و صرف وجود را، بر خدا که به قول آنسلم چيزي که بالاتر و برتر از او را نميتوان تعقل کرد، حمل کنيم آنگاه نه ايراد توماس آکوئيناس وارد است و نه مدافعات دکارت به موضوع ارتباط پيدا ميکند و نقاديهاي کانت آن قدرت اخلالگري را مييابد که در دليل هستي کوچکترين رخنهاي به عمل آورد.