Abstract:
به منظور ایجاد انگیزه و زمینه گرایش در بازرگانی بین المللی از طریق کاهش آثار مخاطرات فراوان آن اصل آزادی اراده در بخش عمده ای از بازرگانی بین المللی نقش مهم و موثری را ایفا می نماید.داوری بازرگانی بین المللی نیز که روش حل اختلاف متداول می باشد در تبعیت از همان اندیشه جایگاه وسیعی را به حاکمیت اراده اختصاس داده است. واژگان بازرگانی بین المللی و یا اینکوترم ها مجموعه اصطلاحات بین المللی می باشند که از سوی اتاق تجارت بین المللی پاریس منتشر شده و در تفسیر واژه ها حقوق و تکالیف طرفین معامله و تعیین و توجیه مسئولیت ها نقشی ارزنده داشته و امر تجارت بین المللی را از این طریق تسهیل می نمایند. اعمال اینکوترم ها و همچنین مقررات آن در دادرسی ها ی دولتی به عنوان شروط قرارداد ملازمه با شناسایی و انتخاب آنها از سوی حقوق قابل اعمال دارد لکن در داوری های بازرگانی بین المللی به لحاظ گرایش ارادی آن بدون اتکا به حقوقی خاص یعنی بدون لزوم شناسایی آن در مواردی قابلیت اعمال پیدا می کنند. بنابراین واژگان بازرگانی بین المللی در قراردادهای بیع بین المللی در صورت عدم ارجاع طرفین کاربردهای تفسیری داوران آن هم به صورت مستقیم و به صورت علی الراس را می توانند داشته باشند و این خود تحت عنوان هنجرهای مادی حقوقی بازرگانی فراملی قابل اعمال نقش مهم و موثر در سهولت بخشی به تجارت بین المللی را ایفا می نمایند.
نویسنده : دکتر محمدرضا مجتهدی ـ
Machine summary:
"داورانبین المللی در امر داوری چون تابع دولتی خاص نیستند لذا معمولا فاقد قانون مقر دادگاه( xeL irof )هستند بدین جهت اراده طرفین در تعیین حقوق قابل اعمال برای اختلاف بازرگانیبین المللی نقشی اساسی و در عین حال تسهیلکننده خواهد داشت(صفائی،حقوق بین الملل وداوریهای بین المللی،چاپ اول،نشر میزان،تهران 1375،ص 140)بنابراین داوران نخست روی وجودتوافق احتمالی طرفین در تعیین حقوق حاکم بررسیهای خود را معمول خواهند ساخت.
در یک فرض اگر مقررات اینکوترمها از سوی طرفین یکقرارداد مورد انتخاب قرار نگرفته باشد امکان یا عدم امکان اعمال مستقیم حقوق بازرگانیفراملی از سوی داوران چگونه خواهد بود؟ یکی از منابع مهم برای مراجعۀ داوران بین المللی به هنگام حل و فصل اختلافهای ناشی ازتجارت بین المللی عرف و عادات و رویههای رایج در عالم تجارت بین المللی میباشد که بهصورت مقررات و ضوابطی تحت فرمولهای خاصی تهیه گردیده است.
اما در یک داوری تجاری بین المللی نظر بر اینکه داوران قضات فاقد IROF XEL لازم الاتباعی هستند و در واقع داوری از هر حیث تابع ارادۀ طرفین است لذا اعمال مستقیم آنهابدون اینکه لزومی به اتکای آنها نسبت به حقوقی خاص باشد تحت عنوان شروط قرارداد وهمچنین به عنوان قواعد مادی در تنظیم عرف و عادات و رویههای بین المللی به صورتفرمولهای خاصی قابلیت اعمال دارند.
اما اگر در حقوق قابل اعمال بر اختلاف مقرراتی راجع به کاربرد اصطلاحات تجاری مزبوروجود نداشته باشد و قواعد و مقررات ناشی از عرف و عادات تجاری تحت عنوان یک منبعحقوق مورد پذیرش قرار گرفته باشند ولو از ناحیۀ طرفین نیز استنادی به آن نشود اینکوترمهایاتاق تجارت بین المللی نسبت به تفسیر مضامین قرارداد توسط قاضی امکانپذیر میباشند."