Abstract:
مدیران واحدهای تجاری طی دورة مدیریت ، به دنبـال یـافتن راهکـاری بـرای بهبـود عملکرد واحد تجاری خود هستند. یکی از این راهکارها به کارگیری راهبرد تنوع است که ضـمن ایجاد دامنه ای از فعالیت های تجاری برای شرکت ها، به بهبود عملکرد آنها نیز کمـک مـی کنـد. پژوهش حاضر به بررسی تاثیر راهبرد تنوع بر عملکرد ٨٧ نمونه از شرکت های پذیرفتـه شـده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های ١٣٩٢ - ١٣٨٨ می پردازد. هـدف اصـلی ایـن پـژوهش بررسی رابطة غیرخطی بین راهبرد تنوع و سودآوری واحد تجاری با در نظر گرفتن افراز تنوع به دو بخش مرتبط و نامرتبط است . در این پژوهش برای آزمون فرضیه ها، مدل رگرسـیون خطـی چندمتغیره به کار گرفته شد و روش آماری آن روش داده های پانل است . نتایج ، حـاکی از وجـود رابطة U شکل بین تنوع و سودآوری واحدهای تجاری اسـت ؛ بـه ایـن معنـا کـه سـودآوری در سطوح پایین تنوع مرتبط کاهش یافته و در سطوح بالای تنوع مرتبط افزایش می یابد. همچنـین سودآوری در سطوح پایین تنوع نامرتبط افزایش یافته و در سطوح بالای تنـوع نـامرتبط کـاهش می یابد.
Machine summary:
"(رجوع شود به تصویر صفحه) بر اساس نتایج جدول ٥، از آنجا که مقدار احتمال آمـارة t متغیـر «تنـوع مـرتبط » (٠/٠٠٤٤) کوچک تر از ٠/٠٥ و ضریب آن منفی است (٦/٠٨٤٣-) و همچنین مقدار احتمـال آمـارة t متغیـر «مجذور تنوع مرتبط » (٠/٠٢٥٨) کوچک تر از ٠/٠٥ و ضریب آن مثبت است (١٢/٨٣٢٦)؛ فرضیة اول پژوهش برای سودآوری محاسبه شده از طریق نرخ بـازده دارایـی هـا در سـطح اطمینـان ٩٥ درصد تأیید می شود.
بر اساس نتایج جدول ٧، از آنجا که مقدار احتمال آمارة t متغیر «تنوع نامرتبط » (٠/٠٠٤٨) کوچک تـر از ٠/٠٥ و ضریب آن مثبت است (٠/٤٣٩٠) و همچنین مقدار احتمال آمارة t متغیر «مجذور تنوع نـامرتبط » (٠/٠٠٠٣) کوچک تر از ٠/٠٥ و ضریب آن منفی اسـت (١٢/٨٣٢٦)؛ فرضـیة دوم پـژوهش بـرای سودآوری محاسبه شده از طریق نرخ بازده دارایی ها، در سطح اطمینان ٩٥ درصد تأیید می شود.
نتایج برآورد مدل فرضیة دوم پژوهش مقدار عامل (رجوع شود به تصویر صفحه) نتیجه گیری هدف از این پژوهش بررسی تأثیر راهبرد تنوع بر عملکرد واحدهای تجاری بـا فـرض غیرخطـی بودن این رابطه بود.
نتیجة این پژوهش با یافته های کاپاس وامی و ویلالونگا (٢٠١٠)، السا و همکاران (٢٠١٠)، ژائو (٢٠٠٨)، میگوئل و ریو (٢٠٠٧)، میلـر (٢٠٠٦)، رحمـان و لیمـک (٢٠٠٤)، بـرکمن و واگنـر (٢٠١١)،کلین و سیدنبرگ (٢٠١٠)، گرس (٢٠١٠) و اشمیت و والتر (٢٠٠٩) که رابطة بین راهبرد تنوع و عملکرد را خطی در نظر گرفتند، همخوانی ندارد؛ اما بـا نتیجـة پـژوهش پـارک و چانـگ (٢٠١٢) که برای اولین بار رابطة U شکل بین تنوع مرتبط و نامرتبط را با عملکرد واحـد تجـاری مطرح کردند، همخوانی دارد."