Abstract:
در قانون آیین دادرسی مدنی، تحقیق محلی در مبحثی مستقل از گواهی، بیان شده است، اما شباهت این دو دلیل سبب شده رابطه و معیارهای تمایز آن دو محل بحث باشد. در این مقاله، در یک بخش، نقش شرایط شاهد و شهادت و در بخش دیگر، نقش تعداد، جنسیت، محل و تشریفات را در تمایز این دو دلیل بررسی می کنیم و به این نتیجه خواهیم رسید برخی عناصر تشکیل دهنده گواهی از جمله مستندبودن به علم ناشی از درک حسی، لزوم قصد مشارکت در اثبات واقعیت از طرفی و مقیدبودن تحقیق محلی به محل موضوع دعوا از طرف دیگر عواملی اند که در تمایز این دو دلیل، نقش عمده دارند. با وجود این، در برخی مصادیق، عنوان هر دو دلیل صدق می کند و این دو دلیل با وجود قلمروهای اختصاصی، قلمرو مشترک نیز دارند.
In the Civil Procedure Act، Local Inquiry is explained in a chapter separate from Testimony، but for similarity of these two proofs، connection of them and criterion of separating them is disputable. In this article، we will study in one portion the role of Witness and Testimony conditions and in other portion، the role of number، sexuality، locality and ceremonies in separating of these proofs، and conclude; some of Testimony elements، like; to be based on certitude resulting from felt perception and necessity of intention of participating to proving of reality، on the one hand and the tie of local of action in Local Inquiry on the other hand، are factors that have the main role in separating these two proofs. But، in some instances، satisfy the titles of these two proofs and these proofs have common realm in addition to their allocated realms.
Machine summary:
تحلیل رابطۀ تحقیق محلی و گواهی مهدی حسن زاده استادیار گروه حقوق خصوصی، دانشکدة حقوق ، دانشگاه قم (تاریخ دریافت : ١٣٩٢/٧/٣؛ تاریخ پذیرش : ١٣٩٢/١٢/١٥) چکیده در قانون آیین دادرسی مدنی، تحقیق محلی در مبحثی مستقل از گواهی، بیان شده است ، اما شباهت این دو دلیـل سـبب شـده رابطـه و معیارهای تمایز آن دو محل بحث باشد.
بنابراین ، اگرچه عدم لزوم شرایط ادای شهادت در تحقیق محلی انکارشدنی نیسـت و در عمـل نیز غالبا در تحقیق محلی، چنین شرایطی وجود ندارد، این مطلـب بـا توجـه بـه آنچـه گفتـه شـد، نمیتواند به عنوان عاملی که سبب تشخیص ماهیت های جداگانـه بـرای تحقیـق محلـی و گـواهی شود، پذیرفته شود.
به این دلیل ، به دو عامل تعداد و جنسیت ، در برخی منابع آیین دادرسی مدنی، در تمایز تحقیـق محلی از گواهی توجه شده است (باقری و همکاران ، ١٣٨٧، ص ١٩٤؛ بهرامی، ١٣٨٩، ص ٢٩٤).
زیرا علاوه بر این که تشریفات در آیین دادرسی مدنی، دستوراتی برای بهتر برگزار شدن دادرسی و غالبا آثار مهمی ندارند، در تحقیق محلی نیز ممکن است مانند گواهی، نام ومشخصات مطلعین قید شود و در گواهی نیز عدم قید نام و مشخصات گواهان ، سبب انتفای عنوان گواه از دلیل نمیشـود، بلکه ضمانت اجرای آن ، اخطار رفع نقص به شرح مندرج در مادة ٥٤ ق .
از برخی آرای دیوان عالی کشور نیز چنین بر میآید که گویا عامل اصلی تمایز تحقیق محلی از گواهی، محل است ، زیرا در این آرا دربارة مطلعینی که در تحقیق محلی حاضر نشده اند، اسـتناد بـه اظهارات و درخواست استماع اظهارات آن ها در دادگاه با عنوان گواهی مطـرح شـده اسـت (ر.