Abstract:
گسترش جوامع انسانی، پیشرفت و توسعه روزافزون نرمافزارها، عدم رعایت قوانین و استفادهی غیر اصولی از این وسایل موجب بروز حوادثی در زمینه حوادث رانندگی سبب شده است. به دلیل اهمیت بسیار موضوع و افزایش حوادث منجر به صدمات جانی و مالی در عصر حاضر، در این پژوهش سعی شده است موضع فقه اسلامی با استناد به منابع کتاب، سنت، دلیل عقل و قواعد فقهی نسبت به حوادث ناشی از عدم رعایت مقررات رانندگی، بررسی و مورد شناسایی قرار گیرد. در این پژوهش عنایت و توجه شریعت و فقه اسلامی به این حوادث به لحاظ حکم تکلیفی و وضعی به خوبی معلوم و تبیین میشود.
Machine summary:
"(شیخ طوسی، ١٣٨٧ق ، ج ٧، ص ١٦٦-١٧٠) بنابراین فقها براساس تقصیری که هر کدام از طرفین داشته ، حکم نموده و به همان نسبت او را مسئول دانسته اند و در صورتی که مقصر بوده باشد؛ یعنی در مکان غیرقانونی ایستاده باشد حکم به عدم ضمان صادم داده و خون مصدوم را هدر دانسته اند، اما با دقت در قوانین مربوط به تخلفات رانندگی برخلاف این حکم فقها، حکم کرده اند.
بنابراین هر اقدامی که تهدید علیه جان و نفس انسان باشد مصداقی برای آیه و منهیعنه است که عدم رعایت قوانین مربوط به رانندگی منجر به تلف جانی یا مالی افراد از جمله این موارد است و از مصادیق افساد در زمین بوده که منهیعنه است .
آیات «خلق لکم ما فی الأرض جمیعا»(بقره ، ٢٩) و «و الأرض وضعها للأنام » (الرحمن ، ١٠) بیان کننده ی این است که طبیعت ، به همه ی افراد بشر تعلق دارد؛ که پس از انجام کار روی آن حکم دیگری پیدا میکند به این صورت که او نسبت به دیگران حق اولویت دارد، اثر این اولویت این است که حق دارد استفاده ی مشروع از آن ببرد؛ یعنی استفاده ای که با هدف های طبیعت و فطرت هماهنگی دارد، اما حق ندارد آن را معدوم کند و از بین ببرد و یا آن را به مصرف نامشروعی برساند، چون این مال به جامعه تعلق دارد، هرگونه استفاده نامشروع از آن ممنوع است .
یعنی کسی حق ندارد به گونه ای رانندگی کند که موجب فوتش گردد، زیرا مشمول این نهی و وعید آن قرار میگیرد بنابراین فرد راننده باید تمام قوانین را رعایت نماید."