Abstract:
مهرماه سال 1393 در سالن اجتماعات مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، مراسم رونمایی به مناسبت تولید دو نرمافزار «قواعد ادبیات عرب» و «دروس حوزوی» برگزار شد. در این مراسم که شخصیتهای دینی و علمی و نیز محققان علوم اسلامی حضور داشتند، دکتر حمید شهریاری، ریاست محترم این مرکز به تبیین جایگاه فناوری از منظر اسلام پرداخت و نکات ارزندهای را در این باره مطرح نمود. دکتر شهریاری در این مراسم، ضمن تعریف فناوری، به تحلیل و بررسی مسائل رایج امروزی، بهخصوص شبکههای اجتماعی پرداخت و مطالبی را در حوزه فیلترینگ و مدیریت محتوای اینترنت مطرح نمود. آنچه در ذیل میخوانید، گزارشی است از سخنرانی ایشان در این مراسم.
Machine summary:
اگر کسی بتواند چیزی را بسازد، اصلاح کند یا کاربرد چیزی را داشته باشد و یا بتواند دانش آن را در اختیار بگیرد، یعنی ابزارها و نظامها و روشهای سازماندهی را به گونهای انجام دهد که مشکل روزگار خودش را حل کند، از فناوری برخوردار است؛ مثلاً اگر کسی موتور جت بسازد که بتواند سریعتر به مکه برود، آن آدم، فناور است.
حُسن اقتضایی فیحدنفسه چیز نیکویی است؛ اما اینکه شخص با آن چهکار میخواهد بکند، مطلب دیگری است و ما با عنوان ثانوی که هدف به فناوری میدهد، کاری نداریم؛ به عنوان مثال، اگر کسی از شما بپرسد: هواپیما درستکردن و سوارشدن بر آن، چیز خوبی است؟ میگویید: بله.
2. ارزش اقتضایی: دستهای از افعال بشر است که حُسن اقتضایی دارد؛ یعنی میتوانند به ضدّ خودشان تبدیل شوند؛ مثل راستگویی که امر ارزشمندی است؛ اما قابلیت این را دارد که به ضدّ خودش تبدیل شود.
وقتی میگوییم که فناوری، حُسن اقتضایی دارد، یعنی در ذات خودش خوب است؛ چون علم است و انبیا نیز متصدی امور فناورانه بودهاند.
اینترنت نیز باید همین گونه باشد که اگر کسی در اینترنت از حساب بانکی شما پول برداشت کرد، باید ابزاری وجود داشته باشد که بتوانیم بفهمیم چه شخصی این کار را کرده است.
3. فیلترینگ: بعضی میگویند کار فیلترکردن، به معنای عقبافتادگی است؛ اما ما معتقدیم که باید این کار انجام شود و صفحات مستهجن نباید در شبکههای اجتماعی چندرسانه ای وجود داشته باشد و اگر وجود دارد، باید آن را فیلتر کنیم.