Abstract:
زمینه: ضعف پایبندی به اخلاقیات علمی، یکی از مسائل جدی در آموزش عالی می‌باشد. از این روی، هدف از پژوهش حاضر، تبیین میزان بی‌اخلاقی علمی و برخی عوامل موثر بر آن در میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه اصفهان انجام می‌باشد.
روش: پژوهش حاضر کاربردی و در زمره پژوهش‌های همبستگی قرار دارد. جامعه پژوهش شامل دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه اصفهان بود که 290 نفر از آنها با روش نمونه‌گیری طبقه‌ای متناسب به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه خود اظهاری شد. داده‌های تحقیق پس از جمع‌آوری با استفاده از روش‌های آماری مختلفی نظیر مدل مقایسه میانگین‌ها، تحلیل واریانس، ضرایب همبستگی و مدل معادلات ساختاری تحلیل شدند.
یافته‌ها: بیش از دو سوم دانشجویان اظهار داشته‌اند که به هیچ وجه در طول مدت تحصیل خود مرتکب هیچ یک از موارد بی‌اخلاقی علمی مطرح در پژوهش حاضر نشده‌اند و بیشترین فراوانی، به موارد خفیف بی‌اخلاقی علمی می‌شود تا موارد شدید. نتایج تحلیل‌های بیشتر نیز نشان می‌دهد که از میان متغیرهای مستقل، متغیرهای نگرش به بازدارندگی اساتید و نگرش منفی به تقلب، اثر مستقیم بر بی‌اخلاقی علمی دارند.
نتیجه‌گیری: عدم اهتمام جدی اساتید به اخلاقیات علمی از یک طرف و نگرش مثبت دانشجویان به بی‌اخلاقی علمی از عوامل مهم زمینه ساز ارتکاب دانشجویان به این گونه رفتارهای می‌باشند. در کنار سایر اقدامات از جمله تدوین قوانین و سیاست‌های بازدارنده، توجه به آموزش و افزایش آگاهی کنشگران علمی اولویت بیشتری دارد.
Machine summary:
(7) یا دوباره نتایج پژوهش بر روی 1277 دانشجوی کارشناسی از دو دانشگاه ملی پرتغال نشان داد که احتمال تقلب کردن زمانی که هدف از آن کمک نمودن به دوست باشد یا زمانی که دوره تحصیلی دشوار بوده و فشار برای گرفتن نمره بیشتر است، افزایش می‌یابد (4) نتایج پژوهشی در مورد بی‌اخلاقی علمی دانشجویان کارشناسی در دانشگاه آدیس آبابا و جیما نشان داد که نزدیک به 4/96 درصد از دانشجویان اظهار کردند که حداقل یک بار مرتکب بی‌اخلاقی علمی شده اند.
پایایی پرسشنامه نیز بر اساس ضریب آلفای کرونباخ محاسبه گردید و تمامی مقیاس‌ها (خودکارامدی تحصیلی 83/0، بازدارندگی 84/0، نگرش به تقلب 85/0، فرهنگ صداقت علمی92/0، عدم صداقت علمی 91/0، بیگانگی تحصیلی 72/0، انگیزش تحصیلی(درونی70/0)، بیرونی (67/0)، بی‌انگیزه (83/0) از پایایی قابل قبول و بالایی برخوردار بودند جدول1: برخی از شاخص‌های ارزیابی کلیت مدل عاملی متغیرهای مستقل (رجوع شود به تصویر صفحه) برای تحلیل داده‌های گردآوری شده از روش‌های آماری توصیفی (درصد، فراوانی، میانگین، میانه، انحراف معیار، دامنه) و استنباطی (مقایسه میانگین‌ها، تحلیل واریانس، ضریب همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری) استفاده شده است.
در ارتباط با مقطع تحصیلی نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که میزان بی‌اخلاقی علمی در میان دانشجویان کارشناسی ارشد در مقایسه با دانشجویان دکتری بیشتر است که این یافته همسو با نتایج پژوهش دیگر در این زمینه می‌باشد( 7، 20).
در ارتباط با خودکارآمدی تحصیلی نیز نتایج پژوهش نشان می‌دهد که دانشجویانی که خودکارآمدی بالایی دارند، نگرش مساعدی به فرهنگ صداقت و بازدارندگی اساتید دارند و برخلاف پژوهش‌های دیگر خودکارآمدی تأثیر غیرمستقیم بر سوء رفتار علمی دارد.
Normative and ethical orientation in academic researches: a comparative study on graduate students of Iranian universities.
(
, 
, 
)
