Abstract:
بررسی میزان همخوانی برنامه درسی قصد شده، اجرا شده و کسب شده درس اخلاق اسلامی دانشگاهها که بر اساس نگرش اساتید دروس معارف اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم صورت گرفته است.
روش: توصیفی از نوع پیمایشی است و جامعه آماری تعداد40 نفر از اساتید مشغول به مشغول تدریس در نیمسال دوم 94-93 بودند که به جهت محدود بودن، کل آنان به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته با 57 سوال بسته پاسخ در طیف پنج درجه ای لیکرت بود که پایایی آن 0.89بر اساس آلفای کرانباخ تعیین شده بوداست. در تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر روشهای آمار توصیفی، از آزمونهای استنباطی تی تک گروهی و آزمون مجذور کای استفاده شده است.
یافته ها: 1. بین سطوح سه گانه قصد شده، اجرا شده و کسب شده برنامه درسی اخلاق اسلامی دانشگاهها بیش از 90 درصد همخوانی وجود دارد. 2. بین برنامه درسی قصد شده وکسب شده اخلاق اسلامی از نظر تناسب اهداف با نیازها، محتوا، استادان و روشهای یاددهی و یادگیری، صلاحیتهای اساتید و شیوه ارزشیابی تا حد معناداری انطباق وجود دارد.
نتیجه گیری: اجرای برنامه درسی اخلاق اسلامی در پرهیز از رذیلتهای اخلاقی، افزایش محبت به اولیای الهی، متصف شدن به اخلاق اسلامی، افزایش معنویت و بندگی، تشخیص فضایل و رذایل اخلاقی، تعهد و پایبندی به ارزشهای اخلاق اسلامی دانشجویان موثر بوده است.
The purpose of this survey is to match the intended curriculum، implemented and attained on the basis of their attitude toward religion course of Islamic ethics at Islamic Azad University of Qom.
Method: The research method is discriptive and the study population consisted of 40 professors 93-94 were taught in the second semester of the school year that due to the limited number of them were selected as sample. The reliability of the research is 89 determined by Cronbach's alpha. To analyze the data، descriptive statisticsT analytical tests and chi-square test single group (chi-square) was used.
Results: Results showed: 1. between the three levels of intended، implemented and gaining university curriculum of Islamic ethics is more than 90% concordance. 2. And gaining the curriculum intended by Islamic morality in terms of the appropriateness of the needs، content، faculty and teaching and learning methods، qualifications of teachers and evaluation methods as there is significant compliance.
Conclusion: The author of the article concludes Islamic ethics curriculum implementationat has been effective in the following aspects: Abstinence of moral vices، Increase in the authority of God's love، Defineing the Islamic ethics، increased spirituality and worship، recognizing the moral virtues and vices، Commitment to the values of Islam.
Machine summary:
2. بین برنامۀ درسی قصد شده وکسب شدۀ اخلاق اسلامی از نظر تناسب اهداف با نیازها، محتوا، استادان و روشهای یاددهی و یادگیری، صلاحیتهای اساتید و شیوۀ ارزشیابی تا حد معناداری انطباق وجود دارد.
از این رو، برنامهها و سرفصل درس اخلاق اسلامی؛ مبانی و مفاهیم دانشگاهها- که سال 1383 در شورای عالی انقلاب فرهنگی طراحی، تدوین و تصویب شده و هدف عمدۀ آن نیزآشنایی دانشجویان با فضایل و رذایل اخلاقی در راستای کسب فضایل و پرهیز از رذایل اخلاقی(عناوین و سرفصلهای جدید دروس معارف اسلامی دانشگاهها، 1391: 52) است- از این امر مستثنا نیست و باید بین سطوح سهگانۀ (قصد شده، اجرا شده و کسب شده) آن هماهنگی و انطباق منطقی و اصولی وجود داشته باشد.
(ولف، 1371) در حال حاضر، با گذشت بیش از 10 سال از فرایند تولید و اجرای سرفصلهای جدید درس اخلاق اسلامی دانشگاهها، این پرسش اساسی مطرح است که این درس تا چه اندازه توانسته است صلاحیتهای مورد نظر لازم را در دانشآموختگان به وجود آورد؟ و در این راستا چه نقایصی در ساخت و بافت و عناصر برنامه، اعم از: هدفها، محتوا، روشهای یاددهی- یادگیری و شیوههای پیشبینی شده برای ارزشیابی پیشرفت یادگیری فراگیران وجود دارد؟ پاسخ دادن به سؤالات مذکور مستلزم جمعآوری اطلاعات ارزشیابی دقیق از کم و کیف برنامۀ درسی اخلاق اسلامی است.
سؤال پنجم تحقیق عبارت است از اینکه: «درکل میزان انطباق بین برنامۀ درسی قصد شده، اجرا شده و کسب شدۀ برنامۀ درسی اخلاق اسلامی تا چه حدی است؟».
به عبارت دیگر؛ میزان انطباق بین سطوح سهگانۀ قصد شده، اجرا شده وکسب شدۀ برنامۀ درسی اخلاق اسلامی دانشگاهها بیش از 90 درصد است.