Abstract:
ترجمه به عنوان حلقه اتصال میان دو زبان و فرهنگ، سبب تقویت پیوند بین دو زبان پارسی و عربی و تعامل فرهنگی آنان شده است. سروده های شاعران فارسی همواره مورد توجه مترجمان عرب زبان بوده است. محمد الفراتی (1880-1978م)، شاعر سوری، یکی از مترجمان معاصر عرب است که با زبان شعر به ترجمه غزلیات حافظ پرداخته است. در این جستار با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی ترجمه های فراتی از دو غزل حافظ پرداخته و بر اساس نظریه دریافت نشان داده ایم که مترجم، با وجود آشنایی با زبان فارسی، گاه در فهم و دریافت اشعار کنایی و ایهام وار به خطا رفته است و در نتیجه، در دریافت و انتقال پیام زبان مبدا به مخاطبان موفق نبوده است. البته ترجمه وی با وجود کاستی هایی که ناشی از درنیافتن مقصود حافظ بوده، بسیار زیباست و تلاش کرده تا در موسیقی بیرونی (وزن و نظام قافیه بندی) نیز بازآفرینی خود را به زبان شعری حافظ نزدیک کند. همچنین معلوم شد که وی در دریافت مفهوم اشعار فاقد تعابیر عارفانه تاحدودی موفق تر از اشعار عرفانی بوده است.
Translation as a connecting link between languages and cultures has always strengthened the link between Persian and Arabic languages، and the poems of Persian language poets have always been a source of interest for Arabic-language translators. Syrian poet Mohammed al-Forati (1880-1978) was one of the Arab poets and translators who translated Hafez's ghazals into Arabic poetry. In this essay، using a descriptive analytical method the translation of two ghazals of Hafez by al-Forati is analyzed. Based on Reception theory، it is discussed that although the translator had a good knowledge of Persian language، he sometimes made mistakes in understanding metonymy and Iham in the poems، and as a result، he was not successful in receiving the message from the source language and transferring it to the readers of the target language. Of course، his translation is very beautiful despite the shortcomings caused by the failure in perceiving the purpose of Hafez، and he has tried to reconstruct Hafez's poetic language regarding rhythm and rhyme. It has also become clear that he has been more successful in understanding the poems that were not open to mystical interpretation.
Machine summary:
انتخاب این دو غزل از آن روی است که با بررسی آنها معلوم شود که وجود مضامین عرفانی چه تأثیری در دریافت مترجم از متن اصلی داشته است ؟ و چـه تفـاوتی در دریافت فراتی با توجه به مضمون دو غزل مشاهده می شود؟ پیشینة تحقیق محمد الفراتی از جمله شاعران معاصر عربی است که مطالعاتی در مـورد وی صـورت گرفته است و صرف نظر از آنچه در کشورهای عربی در مورد این شاعر انجـام شـده، در کشور ما نیز اندک پژوهش هایی نوشته شده است که از جملة آنها عبارتند از: ١.
در این جستار تلاش می شود برای مخاطب روشن گردد که بازآفرینی مترجم تـا چـه میزان به پیام حافظ نزدیک است و اگر خطا و لغزشی دیده می شـود، در حـوزة معنـایی است یا زیباشناسی ؟ دیگر اینکه وجود واژگان ایهاموار و تعـابیر عرفـانی در زبـان شـعری حافظ فرایند ترجمه را با چالش روبه رو ساخته است ؟ فراتـی در انتقـال دریافـت خـود از متن اصلی ، چه روش ترجمه ای را پیش گرفته است ؟ دریافت زیبایی شناسانه وی چگونـه بوده است ؟ مترجم در انتقال مفهوم چه نوع غزلی موفق تر ظاهر شده است ؟ گذری بر زندگی محمد الفراتی محمد بن عطاءالله بن محمود مشـهور بـه فراتـی (١٨٨٠-١٩٧٨م ) شـاعر و متـرجم نامدار معاصر عربی در شهر دیرالزور سوریه به دنیا آمـد و تحصـیلات خـود را در الأزهـر دنبال کرد.