Abstract:
طی دهههای اخیر رشد شتابان شهرنشینی، موجب بروز ناپایداری توسعهی محلاتشهری شده است. رویارویی با ریشههای این ناپایداری در مدیریت شهری، بدون مشارکت شهروندان و بهرهگیری از سرمایهیاجتماعی، امری دشوار است. هدف پژوهش، شناخت میزان تأثیرگذاری سرمایهیاجتماعی بر توسعهی محلهای است. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است. برای گردآوری دادهها از روش پیمایشی (پرسشنامه) استفاده شده است. از 21 نماگر در بُعد سرمایهی اجتماعی و 15 معیار در بُعد توسعهی محلهای برای سنجش روابط، استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل دادهها، از آزمونهای آماری پیرسون، رگرسیون، تحلیل مسیر و T مستقل، در نرمافزار SPSS، استفاده شده است. جامعهی آماری شامل ساکنان محلهای نیار و سبلان در شهر اردبیل هستند. برای تعیین حجم نمونه از روش کوکردان و برای نمونهگیری از روش تصادفی سیستماتیک منظم، استفاده شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهند که در هر دو محله، بین سرمایهی اجتماعی و توسعهی محلهای رابطهی قوی وجود دارد. از نظر شاخصهای مشارکت، پیوند همسایگی، شبکهی اجتماعی و کیفیت کالبدی بین دو محله، تفاوت معنادار است و از نظر میزان رضایتمندی عمومی، تفاوت معنادار نیست. در پایان بر مبنای یافتههای پژوهش، پیشنهادهایی ارائه شده است.
Machine summary:
از مطالعات همسو با این موضوع می توان به نتایج بولن در ولز جنوبی دست به یک بررسی زده و در آن به این نتیجه رسیده است که سرمایه ی اجتماعی خمیرمایه اصلی توسعه ی محله ای است (بولن و انیکس ،٩٧:١٩٩٩) از مطالعات دیگر میتوان به نتایج اردشیری که به بررسی نقش و جایگاه ساختار کالبدی محله های شهری بر شکل گیری سرمایه ی اجتماعی پرداخته و اذعان نموده که میان شکل گیری روابط اجتماعی درون شبکه در محله ، که موجبات شکل گیری سرمایه ی اجتماعی را فراهم میآورد و میزان پایداری محله ارتباط تنگاتنگی وجود دارد (اردشیری، ١٣٩٠: ٣٥) همچنین رضازاده در مقاله خود نقش رویکرد دارایی - مبنا در توسعه پایدار محلی مطالعه موردی: محله امامزاده حسن تهران رابطه معنادار بین سرمایه های محلی و پایداری محلی تأییدشده است (رضازاده ، ١٣٩٢) و شفیعا در مقاله ای با عنوان “بررسی رابطه ی سرمایه ی اجتماعی و توسعه پایدار اقتصاد محله “ میان سرمایه ی اجتماعی و توسعه ی پایدار اقتصادی محله ، رابطه ی مثبت و معناداری برقرار است (شفیعا، ١٣٨٩) و موسوی در پایان نامه خود با عنوان “برنامه ریزی توسعه ی محله ای با تأکید بر سرمایه ی اجتماعی” بر اینکه نوع ارزیابی ساکنان از محیط محله ، با میزان سرمایه ی اجتماعی ارتباط دارد (موسوی، ١٣٨٥) اشاره کرد.
Shaping Neighborhoods: A guide for health, sustainability and vitality, London and New York: Spon press.
Features for Sustainable Urban Neighborhood Development, Department of Urbanism, Faculty of Architecture Delft University of Technology Delft, Netherlands, Int. Journal for Housing Science, Vol. 38 (2), pp:71-79.