Abstract:
بانکداری اسلامی نسبت به بانکداری مرسوم در جذب و مصرف منابع مالی ، ویژگی های منحصر بفردی دارد. در این نوع از بانکداری،اصل مهمی که همان تقسیم سود و زیان ناشی از معاملات و همچنین دوری از بهره یا ربا می باشد،این موسسات مالی را از دیگر بانک ها متمایز کرده است. این اصل، آنها را با ریسک های گوناگونی مواجه کرده است که شاید بتوان گفت؛ تنوع و میزان آنها نسبت به ریسک های موجود در بانکداری مرسوم بیشتر میباشد. این نکته بر لزوم توجه به مباحث ریسک در این بانک ها را تاکید می کند . همچنین بنابر ماهیت متفاوت بانکداری اسلامی و نیز اصول شرعی و اخلاقی حاکم بر آنها، مدیریت ریسک با تنگناها و گونه های مضاعف ومتنوع تری روبروست. در این مقاله ضمن معرفی انواع ریسک در بانکداری اسلامی، میزان ریسک هر یک از عقود رایج در این نظام بانکی مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. همچنین برای ارائه یک چارچوب کلی برای تشخیص ومدیریت ریسک در بانکداری اسلامی تلاش می شود.
Machine summary:
با وجود این در سال های اخیر ، کوشش هایی در زمینه های علمی برای طراحی مدیریت ریسک و شناخت ، کنترل کاهش و نهایتا پیشگیری ریسک در بانکداری اسلامی صورت گرفته که البته همه آنها در مراحل ابتدایی است .
این ریسک عدم توانایی مشتری در عمل به بخشی یا تمام تعهدات خود طبق قرارداد است که طی آن بعضی دارایی های بانک از نظر ارزش کاهش یافته و بی ارزش می شود .
طبق جدول زیر پژوهشی در ارتباط با بانک توسعه اسلامی پاکستان ، با هدف شناسایی جنبه های مختلف ریسک و مدیریت آن که در بانکهای اسلامی به انجام رسیده است و میزان ریسک عقود رتبه بندی گردیده .
جدول (١) به تصویر صفحه مراجعه شود Khan and Ahmed (2001) این سوال برای ٤ دسته از ریسک های با اهمیت و عمده بانکهای اسلامی(ریسک نقدینگی، اعتباری، بازار و عملیاتی) پرسیده شد وتکرارگردیدونتایج جدول (١)حاصل شد.
٢-٨- توزیع ریسک در بانکداری اسلامی و بانکداری متعارف یکی از تفاوتهای اساسی بانکداری سنتی و بانکداری اسلامی این است که تامین مالی برای فعالیت های اقتصادی توسط آنها کاملا متفاوت است .
بهبود درک مدیریت ریسک ضروری است بویژه در فعالیتهای مالی که ریسک یکی از اجزای مهم تشکیل دهنده آن است ، در مطالعه ای که در سال ٢٠٠١ بوسیله "گروه بوستن " صورت گرفت ، این نتیجه حاصل شد که توسعه صنعتی تنها فاکتور تصمیم گیری موفق نیست بلکه توانایی درک ریسک بصورت راهبردی و همچنین کنترل آن بصورت سازمان یافته نیز ضروری است (٢٠٠٨ ,RomzieRosman).