Abstract:
آیت اللّه محمد آصف محسنی یکی از عالمان معاصر که در عرصهی حدیث آثار
به جای ماندنی و ارزشمندی را به جامعه علمی تقدیم نمودهاند. یکی از جنبه
های برجستهی علمی ایشان, دیدگاههای وی در زمینهی اعتبار سنجی احادیث از
نظر سند است. در پژوهش پیش رو به مهمترین نو آوریهای آیتالله محسنی در
نقد سندی روایات و کتابهای حدیثی میپردازیم. مباحث توثیقات عامه؛ همچون
ب ررسی توثیق یا عدم توثیق راویان کامل الزیارات. تفسیر علی بن ابراهیم قمیء،اصحاب اجماع, بررسی و معیارهای نقد سندی بحار الانوار که انتخاب هر مبنایی
در مباحث پیش گفته ثمرات متفاوتی را در پی خواهد داشت. به عنوان نمونه
ایشان در عبارات سهگانهی کی که دربارهی هجده نفر اصحاب اجماع میباشد.
از نظر توثیق و تضعیف در حق سایر راویان ثمرهی چندانی قائل نیستند.
۱
Machine summary:
(مشرعه بحارالانوار، ج1، ص6) آیتالله محسنی از اعتماد اکثر علم، تنها به متون روایات بدون توجه به ضعف، کذب، غلو و جهالت به راویان به عنوان یک مفسده یاد میکنند و یاد آور میشوند که برخی از محققین و متخصصین به علم رجال از جمله علامه مجلسی با اینکه تمام راویان یک خبر ضعیف هستند و قرینهای هم بر صدق روات آن وجود ندارد.
(همان، ج1، ص23و25) پیرامون این موضوع بحث مفصلی را در بحوث فی علم الرجال گشوده: تنها وجود اسناد معتبر برای روایات کافی نیست، بلکه کتابی که احادیث از آن نقل میشود نیز باید به طریق معتبر رسیده باشد.
(بحوث فی علم الرجال، ص492-491) ایشان سخن مجلسی را در معروف و مشهور بودن و معلومالانتساب بودن مصادر بحارالانوار(بحارالانوار، ج1، ص26) به مؤلفین آنها نمیپذیرند و میگویند: این ادعای شهرت تنها حدس مجلسی است که موجب اطمینان به محفوظ بودن کتاب ها از زیاده و نقصان و صحت بحار الانوار، ج1، ص3 نسخهها نمیشود، و ظن و اجتهاد مجلسی ما را از حق بی نیاز نمیکند.
(بحوث فی علم الرجال، ص517) نتایج 1- یکی از بزرگترین نتایجی که از مبانی رجالی آیت الله محسنی به دست میآید این است که ایشان بر خلاف برخی از علمای گذشته که نهایت تلاششان بر این بوده که به طرق مختلفی راویان را توثیق و روایتها را از وضعیت ضعف بیرون بکشند، بیشتر در صدد پیرایش روایتهای معصومان از روایات ضعیف و غیر معتبر هستند.