Abstract:
اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﭘﯿﻤﺎﯾﺸﯽ ﺑﺎ ﻫﺪف ارزﯾﺎﺑﯽ اﺛﺮات ﺗﻮﺳﻌﻪی ﮔﺮدﺷﮕﺮی ﺑﺮ ﻧﻮاﺣﯽ روﺳﺘﺎﯾﯽ ﻫﺪف ﮔﺮدﺷﮕﺮی ﺑﺨﺶ ﻣﺮﮐﺰی ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﻓﯿﺮوزآﺑﺎد، ﺻﻮرت ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. از ﺟﺎﻣﻌﻪی آﻣﺎری 437 ﺧﺎﻧﻮار ﺳﺎﮐﻦ، ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﺪول ﺑﺎرﺗﻠﺖ، 155 ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ﺧﺎﻧﻮار ﺑﻪ روش ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﯿﺮی ﺗﺼﺎدﻓﯽ ﺳﺎده ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. اﺑﺰار ﺟﻤﻊآوری دادهﻫﺎ ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣﻪای ﻣﺤﻘﻖﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮد. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻋﺎﻣﻠﯽ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ در ﺣﯿﻄﻪی اﺛﺮات اﻗﺘﺼﺎدی از ﺗﺮﮐﯿﺐ 21 ﻣﺘﻐﯿﺮ، 4 ﻋﺎﻣﻞ ﻓﺮﺻﺖﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی، ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی زﻧﺪﮔﯽ، اﺷﺘﻐﺎل و ﺷﮑﺎف اﻗﺘﺼﺎدی 63/301 درﺻﺪ از وارﯾﺎﻧﺲ را ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻧﻤﻮد. در ﺣﯿﻄﻪی اﺛﺮات اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ 7 ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺜﺒﯿﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ، آﺳﯿﺐ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ارﺗﻘﺎء ﻓﺮﻫﻨﮓ، ﻣﺒﺎدﻻت ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ، ﻓﺮﻫﻨﮓﭘﺬﯾﺮی، اﻟﮕﻮﭘﺬﯾﺮی و ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺳﺒﮏ زﻧﺪﮔﯽ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ از 33 ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺑﺎرﮔﯿﺮی ﺷﺪ و در ﻣﺠﻤﻮع 65/646 درﺻﺪ از وارﯾﺎﻧﺲ را ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻧﻤﻮد. ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ آﺛﺎر ﮐﺎﻟﺒﺪی- زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺷﺎﻣﻞ ﭼﻬﺎر ﻋﺎﻣﻞ ﻣﺸﮑﻼت ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ، اﺛﺮات ﮐﺎﻟﺒﺪی، ﺗﺨﺮﯾﺐ ﭼﺸﻢاﻧﺪاز و ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺤﯿﻂ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ از ﺗﺮﮐﯿﺐ 27 ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪ.
Machine summary:
ارزيابي اثرات گردشگري بر نواحي روستايي هدف گردشگري بخش مرکزي شهرستان فيروزآباد با استفاده از مدل تحليل عاملي ويداعليياري ١،مريم شريف زاده ٢،مصطفياحمدوند٣ تاريخ دريافت :٩٦/٥/١٣-تاريخ پذيرش :٩٦/١١/١٦ چکيده اين پژوهش پيمايشيباهدف ارزيابياثرات توسعه ي گردشگريبرنواحيروستاييهدف گردشگريبخش مرکزيشهرستان فيروزآباد،صورت پذيرفته است .
دراين پژوهش ،اثرات گردشگري روستاييبرجامعه ي ميزبان درغالب سه حيطه ي اثرات اقتصادي،اثرات اجتماعي-فرهنگيو کالبدي-زيست محيطيموردبررسيقرارگرفته وراهکارهاييجهت تقويت آثارمثبت و تضعيف آثارمنفيدرمنطقه ي موردمطالعه ارائه شده است .
Linnehan and Blau - {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} نتايج حاکي ازآن است که اين اثرات درچهاردسته ي فرصت هاي اقتصادي،هزينه هاي زندگي،اشتغال وشکاف اقتصادينموديافته و٦٣/١٧٣درصدواريانس اثرات اقتصاديرا تبيين مينمايد.
فروش مواد غذاييدرسوپرمارکت هاوخرده فروشيوايجادکسب وکارجديدنيزيکيديگرازمصاديق مهم فرصت هاي اقتصادي گردشگري ميباشد،که اين مهم بافراهم نمودن بسترمناسب ، فرصت هاي خوداشتغالي (مانندپرورش قارچ خوراکي،تهيه وفروش پنيرنخل وعسل و غذاهايمحليماننددمپخت ،لاييپلويي،آش دوغ ،کباب قارچ ،نخودولوبياگرم ،چلوبز قورمه وغيره به گردشگران )رادرمنطقه ايجادنموده است .
نتايج اين يافته باپژوهش هايچازاپي واسدرالي(٢٠٠٦:١٣٢)،بلسيک وهمکاران (٢٠١٤:١٥٨)،اجزاءشکوهيوهمکاران (١٣٩٣: ١٢٠)،بدريوهمکاران (١٣٨٨:٢٣)،بهرامي(١٣٩٥:١١٠)،جلاليان وهمکاران (١٣٩٤:٢٢٣)، عبدالله زاده وهمکاران (١٣٩٢:٢٣-٢٢)،وشکور(٢٠١٤:١٠)که به نوعيبه ايجادکسب وکار وکسب درآمدازگردشگريتأکيدنمودند،هم سوميباشدوبايافته هايمهدويحاجيلوييو همکاران (١٣٨٧:٥٠)وآقازمانيوقادري(١٣٩٢:٤٧)که اهميت درآمدزاييوکسب فرصت - هاياقتصاديدرمنطقه رااندکوحتيناچيزدانسته اند،سازگارنميباشد.
همچنين افزايش هزينه هاي زندگي در نتيجه ي ورودگردشگران به منطقه بايافته هاي پژوهش باباخانزاده ولطفي (١٣٩١:١٠٩)، عبدالله زاده وهمکاران (١٣٩٢:٢٣-٢٢)،گارائوادل وهمکاران (٢٠١٦:٦)،لاتکوواووت (٢٠١١:٥٨-٥٧)،اسلان محمدوهمکاران (٢٠١٢:٢٤٩)،کاستيلوکانالجووهمکاران (٢٠١٦: ٣٩١)هم خوانيدارد.
ورودگردشگربه منطقه آثارمثبتي نيزبرجاي نهاده است که اثرات کالبدي با ١٧/٤٧٢درصدواريانس به عنوان عامل دوم اين حيطه ،ازجمله ي آن ميباشد.
اهميت اين عامل نيزدرپژوهش عبدالله زاده وهمکاران (١٣٩٢:١٩)موردتأکيدقرارگرفته است .