Abstract:
کشاورزی یکی از مهمترین بخش های اقتصاد و امنیت هر کشوری محسوب می شود و امروزه پا به پای بخش صنعت، در توسعه کشور ها اثرگذار است. البته در برخی از موارد میتوان تولیدات بخش کشاورزی را در ردهای بالاتر از بسیاری تولیدات صنعت دانست. اما در ایران وجود عواملی بازدارندهای چون کوچک بودن اراضی و مکانیزه نبودن فعالیت ها و همچنین تغییر کاربری اراضی عامل مهمی در کاهش تولید و عدم رشد و تکامل این بخش دانست.
اجرای اصلاحات اراضی در دوره پهلوی دوم، در کنار واگذاری زمین های باقی مانده بعد از انقلاب، تعداد بهرهبرداران بخش کشاورزی را به چند برابر افزایش داد و البته نظام باز تقسیم اراضی بعد از مرگ و ایجاد مسیرهای دسترسی، منجر به کوچکتر شدن اراضی کشاورزی کشور شد و صرفه نظر از عدالت اجتماعی مقطعی که فراهم آورد موجبات تشدید تغییر کاربری اراضی را نیز فراهم آورد. از این رو در پژوهش حاضر با پرداختن به این مسئله، اهمیت موضوع و ارائه مدل مفهومی به عوامل موثر در تغییر کاربری اراضی میپردازد و در نهایت پیشنهاداتی در این خصوص ارائه شده است
Machine summary:
از این رو در پژوهش حاضر با پرداختن به این مسئله، اهمیت موضوع و ارائه مدل مفهومی به عوامل موثر در تغییر کاربری اراضی میپردازد و در نهایت پیشنهاداتی در این خصوص ارائه شده است کلمات کلیدی: کشاورزی، اصلاحات اراضی، تغییر کاربری مقدمه اجرای اصلاحات اراضی در دوران پهلوی دوم،در کنار واگذاري زمينهای باقی مانده بعد از انقلاب، تعداد بهره برداران بخش كشاورزي را به چند برابر افزايش داد و اين امر منجر به كوچكتر شدن اراضي كشاورزي کشور شد و صرفه نظر از عدالت اجتماعی مقطعی که فراهم آورد موجبات تشدید تغییر کاربری اراضی را نیز فراهم آورد و به زبان ساده میتوان گفت زمینی که در گذشته مثلا صد هکتار بود و توسط یک نفر اداره میشد بعد از تقسیم اراضی بین دهها نفر تقسیم شد (در مواردی تا صد نفر).
از این رو به نتایج دریافتی توسط مشیری و قماش پسند در سال ۱۳۹۱که در مورد کاهش سطح زیر کشت و تغییر کاربری در اراضی شالیکاری، باغات چای و توتستان ها(بخش لاهیجان)میباشد اشاره میشود : (رجوع شود به تصویر صفحه) تأثیر جمعیت بر تغییر کاربری امروزه رشد جمعیت از یک سو و محدودیت منابع از سوی دیگر ،جوامع بشری را دچار مشکلاتی نموده و نبود برنامه ریزی صحیح جهت تأمین نیازهای مختلف این جمعیت روبه رشد، مشکلات را افزایش داده است.
قربانی و همکاران(۱۳۸۹) در بخشی از مقاله خود به بررسی تحیقات جداگانهای در کشور مکزیک و اکوادور ، در موضوع نقش جمعیت بر تغییر کاربری اراضی کشاورزی به شرح زیر می پردازد : نتیجه تحقیقات مکزیک: به علت مهاجرت مردم از این کشور به سوی آمریکا و تغییرات جمعیتی، سطح اراضی رها شده روز به روز در حال افزایش است.