Abstract:
تفاوتهای فرهنگی همواره امری معناساز در زیست اجتماعی بشر بوده است و شناخت همهجانبه از این مسئله جایگاه موثری در تبیین و پیشبینی تعاملات و ارتباطات میان فرهنگها و نیز درون آنها فراهم میآورد. نظریۀ ابعاد فرهنگ ملی (dimensions of national culture) خرت هوفستده [i](Geert Hofstede) با محوریت کتاب سازمانها و فرهنگها؛ نرمافزار ذهن از نظریات پیشگام و اثرگذار در عرصۀ مطالعۀ تفاوتهای میانفرهنگی طی بیش از سه دهۀ اخیر بوده است. درمجموع، زمینهسازی عرصهای جدید در مطالعات میانرشتهای فرهنگ و بهرهگیری از طیفهای دوگانۀ محدود از نکات مثبت نظریۀ هوفستده بهشمار میرود و ازسویدیگر، تاریخمحوری، کمتوجهی به تغییرات و تنوع اجتماعی، و بهرهنبردن از پشتوانۀ نظری منسجم، و مغالطۀ اکولوژیک نقدهایی است که بر این کتاب وارد است.
Cultural differences have always been regarded as significant in human social life. A comprehensive understanding of these differences plays an influential role in explaining and predicting interactions and communications between cultures and within them. Geert Hofstede’s theory of Dimensions of national Culture which is completely introduced in his prominent book titled Cultures and Organizations: Software of the Mind has been developing in the last three decades as a pioneer and influential theory for study of intercultural differences. In short, preparing a new realm in the field of interdisciplinary studies of culture and using limited dichotomies in recognizing national culture dimensions are among this theory’s privileges while historicity, underestimating social dynamics and diversity, the failure to utilize a consistent and strong theoretical foundation, and ecological fallacy are regarded as its main limitations.
Machine summary:
نظریـۀ ابعـاد فرهنـگ ملـی (dimensions of national culture) خِرت هوفسِتدِه ١ (Geert Hofstede) با محوریـت کتـاب سازمان ها و فرهنگ ها؛ نرم افزار ذهـن از نظریـات پـیش گـام و اثرگـذار در عرصـۀ مطالعـۀ تفاوت های میان فرهنگی طی بیش از سه دهۀ اخیـر بـوده اسـت .
اگرچه در این زمینه نظریـات متعـددی ارائـه شـده ، نظریـۀ ابعـاد فرهنگـی هوفسـتده نقـش تعیین کننده ای داراست (همان : ٥٧) و حتی سایر تئوریها و پژوهش ها از ایـن رویکـرد در تبیین ابعاد فرهنگ در مطالعات خویش بهره برده اند که از این میان میتـوان بـه ایـن پژوهش ها اشاره کرد: پیوند فرهنگ چینی (١٩٨٧ Chinese Culture Connection)؛ شوارتز (١٩٩٤ Schwartz)؛ پـروژٔە گلـوب (٢٠٠٤ project GLOBE) ( - ١١ :٢٠١١ Minkov and Hofstede .
درواقع ، اگرچه بررسی تفاوت میان فرهنگ ها نقش بسیار مهمـی در منطـق شکل گیری پژوهش هوفستده ایفا میکند و بر همین اساس وی بسط نتایج حاصل از تحلیـل داده های میانگین به کل جمعیت ملی را معتبر مـیدانـد، تسـری ایـن نتـایج بـه بـازٔە زمـانی گسترده ای از یک کشـور محـل سـؤال دیگـری اسـت .
البته حتی منتقدان نظریۀ ابعاد فرهنگ ملی هوفستده بر این نظرند کـه الگـوی ارائـه شـده ترکیبی از داده های ضعیف درکنار مفاهیم قابل اعتنا و قوی است که ، فارغ از پذیرش و یـا رد مخالفان نظریه ، عرصۀ گسـترده ای را در زمینـۀ پـژوهش میـان فرهنگـی ایجـاد کـرده اسـت .