Writer: فدایی، غلامرضا ؛
تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانههای عمومی تابستان 1398 - شماره 97 Ranking Science-Research (Ministry of Science/ISC (6 page(s) - From 185 to 190 )
<span style="font-size:14px;"><span style="font-family:nasimyw;"><strong>Editorial</strong><br> <strong>Fake</strong> <strong>Variables in research</strong><br> In each journal, the editorial board receives many articles but more than 70% of them are rejected. This happens because there is no real correlation among the variables in these articles or the variables and perceived relations are fake, which means playing with the variables nonexistent in reality. This rejection occurs mainly as a result of the researchers' misinterpretation of the interdisciplinary studies, their having no expertise in the subject, their paying no attention to co-authorship in different disciplines, and their being fond of the statistical outputs. Furthermore, these researchers have no real acceptable and sensible idea and no valid variable, think in isolate space, have few partners, lack the necessary motivation for research, and have hesitation in delivering their paper, and so on. To conclude, the researchers must concentrate more on the recognition of the differences between aim, necessity and profit, and the importance of prioritization.<br> <strong>Keywords:</strong> Fake Variables, Unreal Correlations, Misinterpretation<br> <br clear="all" > <br> <strong>سخن سردبیر</strong><br> <br> <strong>متغیرسازی و متغیر بازی</strong> <strong>در نگارش مقالات</strong><br> <br> اگرچه در سخن سردبیر پیشین به مقاله­سازی اشاره کرده بودم، ولی در جلسهای که با همکاران مجله داشتم یکی از انها از واژه متغیرسازی و متغیربازی استفاده کرد که بهنظرم جالب امد. از وی که نخواست نامش برده شود خواستم مصادیقی را که به نظرش میرسد معین کند. اکنون که شیوه ارزیابی مجلات علمی در وزارت عتف<a href="#_ftn1" name="_ftnref1" title=""><span dir="LTR">[1]</span></a> تغییر کرده و عنوان علمی-پژوهشی و ترویجی نسخ و بهجای ان کیفیت مقالات مطرحشده است، ضرورت توجه به متغیرها در مقالات بیشتر می­شود.<br> وقتی مجله­ای بیرون می­اید حاصل پالایش تعداد زیادی از مقالاتی است که به دفتر مجله میرسد. امار مقالات حذفی بیش از 70 درصد است که معقول به نظر میرسد. بااینحال، جای تاسف است که این همه نیرو هدر میرود که شاید با اتخاذ تدابیری بشود از ان جلوگیری کرد، یا بهطریق دیگری از ان بهره برد. اشاره دوباره به هدف، ضرورت، فایده و اولویت باانکه در سرمقاله قبل هم امده بود، بیفایده نیست تا با ذکر یک مثال اهمیت ان را بازنمایم. فرض کنید ارتقای سطح مراجعه به کتابخانهها و استفاده بهینه از کتابها هدف نگارش مقاله است؛ اگر به این نتیجه رسیدیم که طرح اموزش فردبهفرد ضرورت دارد، اما چون امکان اجرايی ان نیست که چنین کاری انجام شود، یا برنامه­های مزاحم ازطریق رسانههای دیگر وجود دارد، لذا فایده توصیه به این کار کم می­شود. حال فرض کنیم موارد سه­گانه بالا وجود داشت، اما ممکن است در بین طرحهای مختلف این کار در اولویت نباشد؛ مثل اینکه اولویت این است که محیط مناسب باشد، تبلیغات بیشتر باشد تا زمینه فراهم شود، وضعیت اقتصادی مردم بهتر شود، ساعات فراغت زیادتر شود و امثال ان. لذا لازم است یک نگاه جامع ازطرف مقامات مسيول دولتی یا بخش خصوصی یا حتی دانشگاهها و گروههای اموزشی به ان بشود و طرح کلی به بخشهایی شکسته و در قالب پایاننامه و رساله، یا بهگونه<span dir="LTR">‎</span>ای دیگر تعریف و اجرا شود. تخصصگرایی در حوزههای علمی با وفاق جمعی میتواند راهگشا باشد. باید استادان نسبت به امر تخصص در عین جامعنگری اهتمام کنند تا طرح­ها بهصورت مجموعه در نظرگرفته شود. در غیر این صورت، کارها بریدهبریده یا غیرمرتبط و عقیم می­ماند.<br> درواقع، متغیرسازی/ بازی شکل خاص­تر مقاله­سازی است. اغلب با اخذ متغیرهای دیگر رشتهها و با تغییر زمان و مکان چنین پنداشته می­شود که مقاله­ای نو ساخته شده است، درحالیکه این<span dir="LTR">‎</span>چنین نیست. برای مثال، عناوین «رابطه فرهنگ سازمانی و بلوغ سازمانی کتابداران»، «رابطه جو سازمانی و فرسودگی شغلی کتابداران»، «رابطه رضایت شغلی و فرسودگی شغلی کتابداران»، و «تاثیر نگرشهای شغلی بر عملکرد شغلی کتابداران» از این موارد است. اما چرا چنین می­شود؟ برخی از دلایلی که پیش<span dir="LTR">‎</span>زمینه عامل متغیرسازی یا متغیربازی میشود عبارتند از:</span></span> <ul> <li dir="RTL" style="margin-top:0in;margin-right:.5in;margin-bottom:10.0pt;text-align:justify;direction:rtl;unicode-bidi:embed;"><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:nasimyw;"><span style="font-size:16.0pt;"></span>نداشتن اهتمام به شناخت مسايل محیطی رشته. وقتی شخصی در حوزهای علمی مشغول فعالیت است اما مطالعاتش کم بوده یا درگیریاش در کار با کاربران محدود است، طبعا کمتر مسيله در ذهن او شکل میگیرد؛ وقتی استادی با نداشتن هیچ تجربه کاری و صرفا با امتحانات مرسوم که اغلب بر محور تست زدن است به مقام مدرسی دانشگاه می­رسد نمی<span dir="LTR">‎</span>توان انتظاری زیادی نسبت به شناخت مسايل محیطی از او داشت.</span></span></li> <li dir="RTL" style="margin-top:0in;margin-right:.5in;margin-bottom:10.0pt;text-align:justify;direction:rtl;unicode-bidi:embed;"><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:nasimyw;"><span style="font-size:16.0pt;"></span>مراجعات کم. اندک بودن مراجعات طبعا پژوهشگر (اعم از کتابدار و غیرکتابدار) را با بیمسيلگی مواجه می<span dir="LTR">‎</span>کند. البته باید برای اندک بودن مراجعات بهعنوان بزرگترین مسيله تدبیری اندیشید.</span></span></li> <li dir="RTL" style="margin-top:0in;margin-right:.5in;margin-bottom:10.0pt;text-align:justify;direction:rtl;unicode-bidi:embed;"><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:nasimyw;"><span style="font-size:16.0pt;"></span>نبودن سوالات ازطرف کاربران و طبعا شکل نگرفتن سوال در ذهن پژوهشگر. اگر مراجعات باشد ولی سوالی از جانب کاربران نباشد، مانند اینکه انها کتابخانه را محلی برای انجام کارهای دیگری غیر از کتابخوانی مثل استفاده از کتابخانه برای قرايت کتابهای کنکور بدانند، باز سوال شکل نمی­گیرد.</span></span></li> <li dir="RTL" style="margin-top:0in;margin-right:.5in;margin-bottom:10.0pt;text-align:justify;direction:rtl;unicode-bidi:embed;"><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:nasimyw;"><span style="font-size:16.0pt;"></span>نبودن انگیزه پژوهش. وقتی کارکنان کتابخانه درست انتخاب نشده<span dir="LTR">‎</span> باشند یا پژوهشگر موضوعش را نه از روی علاقه بلکه برای گذراندن دوره، یا از روی اضطرار انتخاب کرده باشد، بدیهی است در این صورت انگیزهای برای پژوهش و به<span dir="LTR">‎</span>دنبال ان تهیه مقاله باارزش وجود ندارد.</span></span></li> <li dir="RTL" style="margin-top:0in;margin-right:.5in;margin-bottom:10.0pt;text-align:justify;direction:rtl;unicode-bidi:embed;"><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:nasimyw;"><span style="font-size:16.0pt;"></span>نداشتن دغدغه بهبود. وقتی شرایط به گونهای باشد که پژوهشگر کار و فعالیت را بیثمر یا کمثمر بداند، طبعا او را، هرچند انگیزه داشته باشد، فاقد دغدغه برای یافتن مسيله واقعی میکند. بهتعبیر دیگر، وقتی می­گویند کاری نمیتوان انجام داد یا کسی به کار بها نمیدهد یا مسيولان برایشان فرق نمیکند کار بشود یا نشود، در این صورت نگارش مقاله پژوهشی با متغیرهای واقعی شکل نمی­گیرد.</span></span></li> <li dir="RTL" style="margin-top:0in;margin-right:.5in;margin-bottom:10.0pt;text-align:justify;direction:rtl;unicode-bidi:embed;"><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:nasimyw;"><span style="font-size:16.0pt;"></span>عجله در تهیه مقاله. گاهی شرایط بالا محقق است، ولی به دلایلی پژوهشگر می­خواهد هرچه زودتر مقاله خود را به مجلهای عرضه کند. در این موارد، عجله بیمورد سبب میشود کار بهطور ناقص عرضه شده یا منابع بهخوبی جستجو نشود.</span></span></li> <li dir="RTL" style="margin-top:0in;margin-right:.5in;margin-bottom:10.0pt;text-align:justify;direction:rtl;unicode-bidi:embed;"><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:nasimyw;"><span style="font-size:16.0pt;"></span>دستکم گرفتن مجله. بعضی بهقولمعروف تیر به تاریکی میاندازند که اگر گرفت فبها و اگر نگرفت هم چیزی از دست نداده باشند. در این موارد، بعضی نویسندگان مقالات جاندار خود را به جاهای دیگر می­فرستند و مقاله بهاصطلاح ابکی خود را برای مجله­ای میفرستند که برایشان مهم نیست رد شود یا نشود. البته، بی<span dir="LTR">‎</span>انصافی است چنانچه چنین نیتی دارند وقت مجله را بگیرند. در این صورت، از رد شدن مقاله هم نباید گلهای داشته باشند.</span></span></li> <li dir="RTL" style="margin-top:0in;margin-right:.5in;margin-bottom:10.0pt;text-align:justify;direction:rtl;unicode-bidi:embed;"><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:nasimyw;"><span style="font-size:16.0pt;"></span>اشنا نبودن به پژوهش و نداشتن دستاورد. در بسیاری از موارد، مقاله­ای که رد میشود بهخاطر این است که پژوهش به<span dir="LTR">‎</span>معنای واقعی پژوهش نیست. صورتی دارد ولی از محتوای خوب بیبهره است.</span></span></li> </ul> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:nasimyw;">در متغیرسازی یا متغیربازی، نویسنده سعی می­کند متغیرها را دستکاری کرده یا جای ان را عوض کند و به خیال خود ظاهرا مسيلهای را حل کند. در مثل است که فردی از عالمی پرسید اگر کلاغی به چاه بیفتد چه حکمی دارد؟ وی پاسخ داد: کلاغ به چاه نمیافتد؛ او گفت: حالا اگر افتاد؟! و او همچنان پاسخ می­داد که نمی­افتد و این هم می­گفت اگر افتاد. گاهی نویسندگان متغیرهایی را برای تحقیق انتخاب می­کنند که وجود خارجی ندارند، هرگز اتفاق نمی­افتند، و بهاصطلاح «النادر کالمعدوم» هستند. در متغیرسازی/بازی، این موارد موثر است:</span></span> <ul> <li dir="RTL" style="margin-top:0in;margin-right:.5in;margin-bottom:10.0pt;text-align:justify;direction:rtl;unicode-bidi:embed;"><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:nasimyw;"><span style="font-size:16.0pt;"></span> تلقی نادرست از مطالعات بین<span dir="LTR">‎</span>رشته<span dir="LTR">‎</span>ای. مطالعه بین<span dir="LTR">‎</span>رشته­ای فقط تغییر محیط نیست؛ بین<span dir="LTR">‎</span>رشتهای به یک معنا این است که متغیر<span dir="LTR">‎</span>هایی از دو یا چند رشته در پژوهش حاضر باشد، نه اینکه صرفا متغیرهای یک رشته بر محیط رشته دیگر سنجیده شود، بهطوریکه می­توان همزمان یا بافاصله ان را در دو یا چند محیط مورد بررسی قرار داد.</span></span></li> <li dir="RTL" style="margin-top:0in;margin-right:.5in;margin-bottom:10.0pt;text-align:justify;direction:rtl;unicode-bidi:embed;"><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:nasimyw;"><span style="font-size:16.0pt;"></span>عدم توجه به تخصص. وقتی متغیر در دو حوزه باشد تخصص هم باید در دو حوزه باشد، یا متخصص در دو حوزه صاحبنظر باشد. در این صورت، کار گروهی اولویت دارد. بسیاری از متغیرها و بررسی ان کمکی به پیشرفت حوزه نمی­کند. نویسندگان خود می­دانند که تحقیقشان مشکلی را حل نمی­کند و چیزی بر ادبیات حوزه «علم اطلاعات و دانششناسی» نمیافزاید.</span></span></li> <li dir="RTL" style="margin-top:0in;margin-right:.5in;margin-bottom:10.0pt;text-align:justify;direction:rtl;unicode-bidi:embed;"><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:nasimyw;"><span style="font-size:16.0pt;"></span>بدیهی بودن تاثیر. در بسیاری موارد، تاثیر متغیری بر متغیر دیگر اندازهگیری میشود که اگر از هر کسی بپرسید ان را تایید می­کند. این نوع تحقیق که مبتنی بر متغیرهای بدیهی و معلوم است چنگی به دل نمی­زند و شایسته درج در مجلات علمی نیست. دست<span dir="LTR">‎</span>کم، میزان تاثیر میتواند ارزش مقاله را بالا ببرد.</span></span></li> </ul> <ul> <li dir="RTL" style="margin-right:.5in;text-align:justify;text-justify:kashida;text-kashida:0%;direction:rtl;unicode-bidi:embed;"><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:nasimyw;"><span style="font-size:16.0pt;"></span>صرف وجود تاثیر کافی نیست. اگر مقدار رابطه و تاثیر هم مشخص شود، با توجه به اینکه پژوهش دو یا حداکثر سهمتغیری است و دیگر متغیرهای تاثیرگذار در نظر گرفته نشده<span dir="LTR">‎</span>اند این مقدار رابطه و تاثیر، غیرواقعی خواهد بود و میزان واقعی را نشان نمیدهد. در پژوهشهای دو یا سهمتغیری با توجه به اینکه صرفا نقش یک یا دو متغیر را بر متغیر وابسته بررسی میکنیم نقش متغیرها برجسته و مقدار تاثیر بیش از اندازه به دست میاید. درواقع، پدیده در حال وقوع را از محیط واقعی جدا و در یک محیط مصنوعی با دو یا سه متغیر بررسی میکنیم و نقش سایر عوامل را نادیده میگیریم؛ اتفاقی که هیچ وقت در واقعیت رخ نمیدهد، چون در واقعیت عوامل مختلف برای یک پدیده همیشه باهم رخ میدهد.</span></span></li> </ul> <ul> <li dir="RTL" style="margin-top:0in;margin-right:.5in;margin-bottom:10.0pt;text-align:justify;direction:rtl;unicode-bidi:embed;"><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:nasimyw;"><span style="font-size:16.0pt;"></span>وقتی نویسنده تسلطی به ادبیات موضوعی ندارد. ممکن است کسی خلاقیتی داشته باشد اما چون به ادبیات موضوع اشنايی ندارد چهبسا قبلا همان تحقیق، یا کاری شبیه به ان انجام شده باشد. در این صورت است که مقدمه، بیان مسيله و توضیح متغیرها ضعیفاند، و لذا در نتیجهگیری هم نویسنده بهدلیل عدم تسلط به موضوع به تکرار روی می­اورد. پیشنهادها هم سطحی و ابتدایی است و توصیه­ها مشکلی را حل نمی­کند و در کتابهای هر حوزه میتوان ان<span dir="LTR">‎</span>ها را یافت.</span></span></li> <li dir="RTL" style="margin-top:0in;margin-right:.5in;margin-bottom:10.0pt;text-align:justify;direction:rtl;unicode-bidi:embed;"><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:nasimyw;"><span style="font-size:16.0pt;"></span>جاذبه امار و نمودارهای اماری. توجه به امار با همه ضرورتش اغواکننده هم هست. البته، بهشرط انکه ابزار اماری درست انتخاب شده و تحلیل ان صحیح باشد. هرکس هر اطلاعات خیالی و فرضی را به امار بسپارد، برای وی نتایج و نمودارهای جالبی بیرون می­دهد و ممکن است نویسنده را فریب دهد و چنین تصور کند که ممکن است چنین چیزی واقعیت هم داشته باشد. توجه زیاد به امار ما را از مشکل و مسيله اصلی غافل می­کند، و درنتیجه صورت پررنگ و محتوا کم­رنگ میشود.</span></span></li> <li dir="RTL" style="margin-top:0in;margin-right:.5in;margin-bottom:10.0pt;text-align:justify;direction:rtl;unicode-bidi:embed;"><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:nasimyw;"><span style="font-size:16.0pt;"></span>مشخص نبودن حدود رشته برای پژوهشگران<strong>. </strong>این پژوهشها در حیطه نظری رشتههای دیگر مانند مدیریت و روانشناسی و خارج از حیطه نظری علم اطلاعات و دانششناسی هستند.</span></span></li> <li dir="RTL" style="margin-top:0in;margin-right:.5in;margin-bottom:10.0pt;text-align:justify;direction:rtl;unicode-bidi:embed;"><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:nasimyw;"><span style="font-size:16.0pt;"></span>نداشتن اهتمام به شناخت مسايل محیطی رشته<strong>. </strong>پژوهشگران رشته بهجای اینکه به شناسایی مسايل و مشکلات حوزه کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی بپردازند، در متون رشتههایی مثل مدیریت و روانشناسی بهدنبال یافتن متغیر و اعمال انها بر روی کتابداران هستند.</span></span></li> </ul> <span style="font-size:14px;"><span style="font-family:nasimyw;">دلایل محتوایی رد اکثر مقالات در دو سال گذشته در مجله عبارتند از:<br> قدیمی بودن پارادایم همرخدادی و رابطه دومتغیری، عدم تسلط نویسندگان به موضوع، تردید در صحت نتایج پژوهشهای دومتغیری، عدم توجه به سطح گرداوری دادهها، فقدان یا نقص بحث و تحلیل، تعریف نشدن متغیرها، قدیمی بودن ادبیات و پیشینهها، واقعی نبودن مدل مفهومی، کلیشه<span dir="LTR">‎</span>سازی در مقاله و استاندارد نبودن ابزار پژوهش.</span></span> <div> <hr align="left" size="1" width="33%" ><span style="font-size:14px;"><span style="font-family:nasimyw;">وزارت علوم، تحقیقات و فناوری</span></span></div>
In each journal, the editorial board receives many articles but more than 70% of them are rejected. This happens because there is no real correlation among the variables in these articles or the variables and perceived relations are fake, which means playing with the variables nonexistent in reality. This rejection occurs mainly as a result of the researchers' misinterpretation of the interdisciplinary studies, their having no expertise in the subject, their paying no attention to co-authorship in different disciplines, and their being fond of the statistical outputs. Furthermore, these researchers have no real acceptable and sensible idea and no valid variable, think in isolate space, have few partners, lack the necessary motivation for research, and have hesitation in delivering their paper, and so on. To conclude, the researchers must concentrate more on the recognition of the differences between aim, necessity and profit, and the importance of prioritization.
Machine summary:فـرض کنيـد ارتقاي سطح مراجعه به کتابخانه هاو استفادة بهينه از کتاب ها هدف نگارش مقالـه اسـت ؛ اگـر بـه اين نتيجه رسيديم که طرح آموزش فردبه فرد ضرورت دارد، اما چـون امکـان اجرائـي آن نيسـت که چنين کاري انجام شود، يا برنامه هاي مزاحم ازطريق رسانه هـاي ديگـر وجـود دارد، لـذا فايـدة توصيه به اين کار کم ميشود. حال فرض کنيم مواردسه گانۀ بالا وجود داشت ، اما ممکـن اسـت در بين طرح هاي مختلف اين کار در اولويـت نباشـد؛ مثـل اينکـه اولويـت ايـن اسـت کـه محـيط مناسب باشد، تبليغات بيشتر باشد تا زمينه فراهم شود، وضعيت اقتصادي مردم بهتـر شـود، سـاعات فراغت زيادتر شودو امثال آن . وقتي کارکنان کتابخانه درست انتخاب نشـده باشـند يـا پژوهشـگر موضوعش را نه از روي علاقـه بلکـه بـراي گذرانـدن دوره ، يـا از روي اضـطرار انتخـاب کرده باشد، بديهي است در اين صورت انگيزه اي براي پژوهش وبه دنبـال آن تهيـۀ مقالـۀ باارزش وجود ندارد. مطالعـۀ بـين رشـته اي فقـط تغييـر محـيط نيسـت ؛ بين رشته اي به يک معنا اين است که متغيرهـايي از دو يـا چنـد رشـته در پـژوهش حاضـر باشد، نه اينکه صرفا متغيرهاي يک رشته بر محيط رشتۀ ديگر سنجيده شود، به طـوري کـه ميتوان هم زمان يا بافاصله آن را در دو يا چند محيط مورد بررسي قرار داد. اگر مقدار رابطه و تأثير هـم مشـخص شـود، بـا توجـه بـه اينکه پژوهش دو يا حداکثر سه متغيري است و ديگر متغيرهاي تأثيرگـذار در نظـر گرفتـه نشده اند اين مقدار رابطه و تأثير، غيرواقعي خواهد بودو ميزان واقعـي را نشـان نمـي دهـد.
- Download citation file :
- (پژوهیار, , , )
تحتاج دخول لعرض محتوى المقالة. إذا لم تكن عضوًا ، فتابع من الجزء الاشتراک.
إن كنت لا تقدر علی شراء الاشتراك عبرPayPal أو بطاقة VISA، الرجاء ارسال رقم هاتفك المحمول إلی مدير الموقع عبر
webmaster@noormags.com
.
You need Sign in to view the content of the article. If you are not a member, proceed from part Sign up.
If you fail to purchase subscription via PayPal or VISA Card, please send your mobile number to the Website Administrator via
webmaster@noormags.com
.