Abstract:
ﻫﺪف پژوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﺗﺒﯿﯿﻦ قرارگیری ﺑﻨﺪ ﻣﻮﺻﻮﻟﯽ در ﺟﺎﯾﮕﺎه ﻧﺸﺎندار ﭘﺲﻓﻌﻠﯽ فارسی اﺳﺖ. دﺳﺘﻮر ﮔﻔﺘﻤﺎﻧﯽﻧﻘﺸﯽ به عنوان ﭼﺎرﭼﻮب ﻧﻈﺮی ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ از ﺟﺎﻧﺐ ﻫﻨﮕﻮﻟﺪ و ﻣﮑﻨﺰی (2008) اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. ابتدا به توجیه چگونگی تولید بند موصولی فارسی طبق روش ترتیب سازهای دستور گفتمانینقشی اشاره شده است. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که دستور گفتمانینقشی از ویژگی سنگینی سازه برای توجیه نحوه نگاشت عناصر در حالت پسفعلی استفاده میکند. سپس به تبیین علت وجود و کاربرد همزمان هر دو ساخت پسفعلی و پیشفعلی بند موصولی در فارسی است که ناشی از رقابت دو اصل پردازشی تمامیت حوزهها و کاستن حوزهها است. هر زمان در این رقابت، اصل تمامیت حوزهها پیروز شود بند موصولی، نیز در کنار هسته نگاشت میشوند. با پیروزی اصل کاستن حوزهها بند موصولی به عنوان توصیفگری سنگین در انتهای جمله ظاهر میشود تا میزان بار پردازشی کاهش پیدا کند.
Machine summary:
اجزا اين دو کنش گفتمان در سطح بينافردي به ترتيب زير به وسيله عمليات صورت بندي شکل ميگيرند: ([(-مقاله - :R٢) (-استاد-:idR١-:) (-چاپ کردن -:T١)]:C١) (P٢) (P١)DEC( :F١]AI:):IL:M١ M١(Aside[(-نظريه -:idR٤+) (-استاد-:idR١-:R٣)(-ارئه دادن -:T١)]:C١) (P٢) (P١)DEC( :F١]:A٢) ساخت موصولي در سطح بازنمودي نيز معادل وضعيت هاي امراست که بند موصولي اين مثال نقش توصيف گر لايه شخص را دارد: x٣)[(-مرد-:f٥) :x٢)Pred (-ارائه کردن -:f٣)] :e٢ -A:(N(-مرد :f٢) x١)V( - چاپ کردن -f١)] :e١)RL: (U((-نظريه :f٦) در پايان ، سطح بازنمودي شکل پيش زباني ساخت موصولي فوق از جانب عمليات صورت بندي شکل ميگيرد تا عمليات رمزگذاري آن را روي قالب مناسب بند در سطح صرفي - نحوي نگاشت کند١.
نحوه آرايش سازه هاي اين مثال که در سطح بينافردي توليد ميشوند نيز به ترتيب زير خواهد بود: (-کتاب -:ideR٢-) (A[-S,+] :R١) (-قرض دادن -:T١) ]:C١) (P٢) (P١)DEC( :F١]AI:):IL:M١ -) ([A-S,+] :R٤) (-هديه گرفتن -:T٢)]:C١) (P٢) (P١)DEC( :F١]:A٢) ([(-دوست -:idR٣+: M١(Aside[ ([(-استاد-:idR٦+:(-کتاب -:ideR٥ ترکيب سازه ها در اين سطح نشان ميدهد که بند موصولي به صورت وضعيت هاي امر در جايگاه توصيف گر ويژگي «کتاب » قرار گرفته است : Pred(-هديه گرفتن -:f٤)] :e٢ -:(-دوست -:f٣) :x٣)-A:((-کتاب :f٢) :x١)P(-قرض دادن -f١)] :e١)RL: (U(-استاد-:f٣) :x٣)-A:((-کتاب :f٢) :x١) واحد زباني فوق اکنون به سطح سوم وارد ميشود تا شکل و ترتيب ساختاري خود را از جانب عمليات رمزگذار صرفي - نحوي دريافت کند.
(285 :2008 بر اين اساس ، هر زمان بند موصولي فارسي که در سطوح بينافردي و بازنمودي با هسته هاي اسمي خود تشکيل واحدي يکپارچه ميدهد، در سطح صرفي نحوي نيز روي قالب بند در کنار يکديگر نگاشت شوند اصل تماميت حوزه ها رعايت شده است .