Abstract:
زمینه و هدف: بازی درمانی، روشی خلاقانه در روان درمانی کودک است و این درمان متناسب با سن، نیازهای کودکان در زمینههای سنی مختلف را برآورده کرده و بر تغییر رفتار، سازش یافتگی، و مهارتهای اجتماعی آنها، اثر مهمی دارد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی بازیدرمانی انفرادی و گروهی بر رفتارهای مقابلهای در دانشآموزان دبستانی با اختلال نارسایی توجه/ فزونکنشی انجام شد.
روش: طرح این پژوهش، تجربی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این مطالعه شامل تمامی دانشآموزان دختر و پسر دبستانی با اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی شهر تهران در سال تحصیلی 98-1397 بودند که تعداد 60 دانشآموز با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه (هر گروه 20 دانشآموز) جایدهی شدند. گروههای آزمایش تحت بازیدرمانی انفرادی (10 جلسه 45 دقیقهای) و بازیدرمانی گروهی (10 جلسه 60 دقیقهای) قرار گرفتند؛ اما گروه گواه هیچ گونه مداخله ای دریافت نکرد. به منظور گردآوری دادهها از پرسشنامه رفتارهای مقابلهای فلاحی و همکاران (1396) و پرسشنامه تشخیصی اختلال فزون کنشی - نارسایی توجه کانرز (1999) استفاده شد و در پایان دادههای به دست آمده با استفاده از آزمون آماری تحلیل کوواریانس، تحلیل شدند.
یافته ها: نتایج نشان دادند که بازی درمانی به هر دو شیوه انفرادی و گروهی بر افزایش مؤلفه کنارآمدن با مشکل (217/93F=) و کاهش مؤلفه های انحراف از مشکل (1153/09F=)، و کنارآمدن ویرانگر (317/57F=) دانشآموزان دبستانی با اختلال نارسایی توجه/ فزونکنشی مؤثر است (0/01p). همچنین بر اساس نتایج حاصل از آزمون تعقیبی، بازی درمانی به شیوه گروهی مؤثرتر از بازیدرمانی انفرادی در افزایش مؤلفه کنارآمدن با مشکل(3/61-=MD)، و کاهش مؤلفه های انحراف از مشکل (4/65=MD) و کنارآمدن ویرانگر (3/63=MD) دانشآموزان دبستانی با اختلال نارسایی توجه/ فزونکنشی بود (0/01p).
نتیجه گیری: بازی درمانی انفرادی و گروهی بر افزایش رفتارهای مقابلهای دانشآموزان دبستانی با اختلال نارسایی توجه/ فزونکنشی اثربخش است، اما بر اساس نتایج به دست آمده از این مطالعه باید توجه داشت که اجرای این شیوه به صورت گروهی میتواند تأثیرات بیشتری بر بهبود وضعیت روانی و رفتاری کودکان داشته باشد.
Background and Purpose: Play therapy is an innovative psychotherapy technique in child therapy. This therapy can fulfill the needs of children in different ages and it can significantly affect their behavior change, adaptability, and social skills. Present study aimed to compare the effectiveness of individual and group play therapy on the coping behaviors of students with Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD).
Method: This study was an experimental research with pretest- posttest control group design. The study population included all the male and female students with ADHD in Tehran in the academic year 2018-2019. A sample of 60 students was selected by purposive sampling and then randomly assigned to either the experimental or control group (20 per group). The experimental group underwent ten 45-min sessions of individual play therapy and ten 60-min sessions of group play therapy, but the control group received no intervention. Oppositional Behaviors Questionnaire (Falahi et al., 2017) and Conner’s ADHD Rating Scale (1999) were used to gather the data. Data were analyzed by ANCOVA.
Results: Findings showed that both individual and group play therapy were effective in increasing the component of problem coping (F=217.93), decreasing the component of solution aversion (F=1153.09) and destructive coping (F=317.57) in primary students with ADHD (p
Conclusion: Individual and group play therapy are effective in increasing the coping behaviors of primary school students with ADHD but based on the results, group play therapy can be more effective in improving the mental and behavioral situation of children.