Abstract:
روایت شناسی، عنصر شخصیت را پیشبرنده نقشها و کنشها در روایت داستانی به شمار میآورد. نظریه جامعه شناختی «کنش متقابل نمادین» نیز بر چگونگی بروز و ظهور کنش دقت نظر دارد. با بهرهگیری از این رویکرد جامعهشناختی میتوان روش نقد را در روایتشناسی گسترش داد و جنبههای تازهای را در نقد متون روایی معرفی نمود. این مقاله ساختار «خود»، گونههای شخصیت، جهتگیری کنش و فرجام شخصیتهای رمان «چشمهایش» و «دل کور» را با کاربست نظریه «خود» در رویکرد جامعهشناختی «کنش متقابل نمادین» بازنمایی میکند.«من اجتماعی» به مثابه واقعیتهای ساختی و فرهنگی بر یک دسته از «خود» شخصیتهای رمان «چشمهایش» سلطه دارد و دسته دیگر بر مبنای «من» با اندیشندگی کنشگری میکنند. در رمان «چشمهایش» شخصیتها با دو نوع «خود جمعی» منفعل و کنشگر ترسیم میشوند.«خود جمعی» کنشگر با یک همکنشی، روایت داستان را در تقابل با ساختار سیاسی پیش میبرد. نتیجه کنش آنان حاشیهرانی از مناسبات سیاسی جهان رمان است. شخصیتها در رمان «دل کور» تحت تعیّن «من اجتماعی» هستند و «خود جمعی» خشن و منفعت طلبی را در جامعه رمان تشکیل میدهند. فرجام ضدیت «خود» های فردی کنشگر با «خود جمعی»، حاشیهرانی از مناسبات اجتماعی است.
Narratology considers the element of character to be the forerunner of maps and actions in a narrative. Sociological theory of "symbolic interaction" also pays attention to how action occurs. Taking advantage of this sociological approach, we can expand the method of critique in narratology and introduce new aspects in the sociological critique of narrative texts.Using the "self" theory in the sociological approach of "symbolic interaction", this article represents the type of action and the type of character of the actor in the novel “Cheshmhayash " by the Bozorg Alavi and " Del-e-koor " by Esmaeil Fasih. In this case, the narrative style of the two authors in the character of the production is determined and compared. The present article considers the narrative character as "self" in the theory of "symbolic interaction". The novel “Del-e-koor “has two types of "collective self." The "collective self" of the actor, in a concerted effort, narrates the story in opposition to the political structure. The novel's "self" is set aside from political relations. The novel “Del-e-koor " narrates the first and second Pahlavi period. The passive "collective self" forms the “Del-e-koor " society. The individual "selves" of the actor confront each other. The end of the character's opposition to the "collective self" is a marginalization of the novel's social life.
Machine summary:
بازنمایی عنصر شخصیت در رمان چشمهایش و دل کور با کاربست نظریه «خود» در رویکرد جامعه شناختی«کنش متقابل نمادین » مرتضی هادیان ١ منصوره ثابت زاده ٢* حسین ابوالحسن تنهایی ٣ تاریخ دریافت : ١٣٩٩/٠٣/٢٨ تاریخ پذیرش : ١٣٩٩/١٠/٢٩ چکیده روایت شناسی ، عنصر شخصیت را پیش برنده نقش ها و کنش ها در روایت داستانی به شمار میآورد.
این مقاله ساختار «خود»، گونـه هـای شخصـیت ، جهـت گیـری کـنش و فرجام شخصیت های رمان چشمهایش و دل کور را با کاربست نظریه «خود» در رویکرد جامعـه شـناختی «کنش متقابل نمادین » بازنمایی میکند.
کنشگرایی شخصیت در روایت داستانی رمان های چشمهایش و دل کور با کنشگری «خود» در رویکرد جامعه شناختی «کنش متقابـل نمـادین » قابل بازنمایی و ترسیم است .
برای فهم موضوع ، این مقاله میخواهد به این پرسش ها پاسخ دهد: برای فهم موضوع ، ایـن مقاله به این پرسش ها پاسخ میدهد: ساختار شخصیت به مثابه «خود» در نظریه کنش متقابـل نمادین در جهان این دو رمـان چگونـه بازنمـایی مـیشـود؟ گونـه هـای شخصـیت هـا چگونـه صورت بندی میشوند؟ نوع و الگوی کنش شخصیت ها در «زیست جهان » رمان چگونه بازنمایی میشوند؟ مقاله حاضر، با بررسی توصـیفی-تحلیلـی در حـوزه مطالعـات میـان رشـته ای انجـام میشود و با رویکرد جامعه شناختی، گونه های شخصیت والگوی کنش شخصیت های کنشـگر را با نظریه «خود» هربرت بلومر، در موقعیت اجتماعی جهان رمان بازنمایی میکند.
مختـار کـه کـانون رذایل اخلاقی است ؛ در برابر فشارآوری ساختارهای اجتماعی، «خود» را با سنن و انتظـارات و ارزش های تعریف شده اجتماعی مطابق و هماهنگ میکند و در برابر دیگران بـه ویـژه پـدر دست نماز میگیرد و نماز میخواند (همان : ٦٣).