Abstract:
چکیده زعفران یکی از محصولات صادراتی است، و ایران با 8/88 درصد تولید جهان، بزرگترین و اصلیترین تولید کننده و صادرکننده زعفران در دنیا میباشد. بررسی روند صادرات جهانی نشان میدهد که افزایش و یا کاهش مقدار صادرات ایران به گونه مستقیم و کاملا آشکار بر روند جهانی صادرات زعفران تاثیر گذار بوده و در صورت کاهش و یا افزایش تولید و صادرات زعفران به وسیله جمهوری اسلامی ایران روند صادرات این محصول کاملا متأثر میشود. لذا در این مطالعه به بررسی تاثیر تغییرات تولید در نتیجه تغییر سطح زیر کشت، قیمتهای نسبی و نوسانات نرخ از بر صادرات زعفران پرداخته شده است. بدین منظور توابع تولید، قیمت صادرات و عرضه صادرات این محصول در قالب معادلات همزمان و به روش 3sls و برای دوره زمانی 1395-1351 برآورد و ضرایب بدست آمده در قالب مدل برنامه ریزی ریاضی مدلسازی شد. نتایج نشان میدهد که عواملی چون نرخ واقعی ارز، تولید داخلی، و قیمتهای نسبی صادرات زعفران ایران را تحت تاثیر قرار میدهند. به طوریکه تغییر در تولید داخلی ناشی از نغییر سطح زیر کشت و تغییرات نرخ ارز اثر مثبت و معنیدار بر عرضه صادرات زعفران ایران دارد در حالیکه تغییر در قیمتهای نسبی در نتیجه تغییرات قیمت داخلی اثر منفی بر صادرات زعفران دارد.
Abstract Saffron is on the export products and Iran is one the main and the largest producer and exporter of the saffron with 88% of the world production. A survey of the approach of global export shows that the increase or decrease in the amount of Iran export directly and abviously influences the global export of saffron and it is affected by the increase or decrease of Islamic republic of Iran export. Thus, in this study, the effects of the changes in products amount on the saffron export have been studied as a result of changes in cultivated area, relative prices and the currency fluctuations. For this purpose, the production fluctuations, export price, export supply of this product based on simultaneous functions using 3sls method for the period of 1351-1395 has been estimated and the obtained cofficients were modeled in the form of mathematical programs. The results show that factors such as the real prices of the currency, domestic production and relative prices affect saffron export of Iran. So that, the change of domestic production as a result of change in crop area and currency rate have positive and noticeable influence on the supply of saffron exports of Iran while the change of relative prices as a result of changes in internal prices negatively effects saffron exports.
Machine summary:
با توجه به اهمیت موضوع ، در این مقاله با استفاده از داده های سالیانه دوره ١٣٩٥-١٣٥١ به دنبال پاسخگویی به این پرسش هستیم که تغییرپذیری ها در زمینه تولید داخلی، نرخ ارز واقعی و قیمت صادراتی چه تاثیری بر عرضه صادرات زعفران ایران دارد.
برای این منظور از مدل جاذبه و روش اقتصاد سنجی داده های ترکیبی یا تابلویی استفاده شده است و نتایج این بررسی نشان داد که تولید ناخالص داخلی و جمعیت 1 Cui کشورهای وارد کننده و نرخ ارز تاثیر مثبت و معنیداری بر تجارت ایران دارد.
در این بررسی تابع هدف و محدودیت های مدل به صورت زیر تبیین میشود: Maximise : Z = Z- (1) 1Hazell and Norton (به تصویر صفحه مراجعه شود) در مدل بالا رابطه (١) نشان دهنده تابع هدف ، رابطه (٢)، (٣) و (٤) به ترتیب بیانگر توابع تولید محصول زعفران ، قیمت صادراتی و عرضه صادرات میباشند.
همچنین ، co،c١،c٢،c٣،c٤،c٥،c٦،c٧،c٨،co،c١٩،c١١،c١٢،c١٣ نیز نشان دهنده فراسنجه های مدل (ضریب _های فنی) است که از راه و روش های اقتصاد سنجی برای دوره ١٣٩٥- ١٣٥١ با استفاده از برآورد توابع تولید، قیمت صادراتی و عرضه صادرات در قالب معادله _های همزمان به صورت زیر برآورد شدند.
H (2011) Consideration of Effect's Bread and Flour of Wastage Upon Welfare of Consumers in the country, Thesis of Master's of Science of Agricultural Economics.
Journal of Agricultural Economics and Development.
(2015) Consideration of effect's actual price of foteign exchange at supply and demand of exports of various industrial activities in Iran.