Abstract:
رقص، به‌عنوان یکی از هنرهای نمایشی برجسته، همواره جایگاه نمادین خود را در میان آیین‌های اقوام ایرانی حفظ کرده است. در این پدیدۀ اجتماعی و فرهنگی که نشانگر حضور اسطوره‌ای است، رقصنده حامل پیامی تاریخی و فرهنگی است که با حوزۀ تجربۀ زیسته، اسطوره‌ها، عقاید و اصول آیینی و قومی در ارتباط است. قشقایی‌ها که غالباً ساکن جنوب ایران هستند، از رقص به‌منظور نمایش زیبایی‌شناختی ـ عاطفی اعمال زندگی ایل بهره می‌برند. بدین ترتیب، رقص قشقایی کارکردی گفتمانی دارد که دو حوزۀ عمل کردن را با بودن گره می‌زند. روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی ـ تحلیلی است. هدف نگارنده تحلیل ابعاد و مؤلفه‌های نشانه‌معنایی دخیل در گفتمان رقص قشقایی ازقبیل ویژگی ادراکی ـ جسمانی است که خود میدان عملیات نشانه‌پردازی درجهت تعامل‌های فرا و تراروایتی است. نگارنده با اتکا به چارچوب نظری مطرح در نشانه‌شناسی فرهنگی مکتب تارتو1 درپی بررسی ویژگی نشانه‌شناختی فرهنگی رقص قشقایی به‌عنوان محلی برای عبور از اعمال زندگی ایل به گفتمانی فرازبانی ـ روایی به‌مثابۀ میراث فرهنگی فرهنگ عامۀ ایران است. نتایج نشان می‌دهد این رقص سهم عمده‌ای در تولید و کدگذاری فرازبانی دارد که درهم‌تنیدگی فعالیت‌های روزمرۀ زندگی ایل را از خلال نوعی گفته‌پردازی چندوجهی در سپهر نشانۀ خود به‌نمایش می‌گذارد: آنچه منجر به حس‌آمیزی معنا می‌شود. رقص قشقایی مولِد تولیدات معنایی در ابعاد روایی، اخلاقی، هستی‌شناختی و پدیدارشناختی است.
As one of the prominent dramatic arts, dance has always occupied its symbolic place among Iranian ethnicities’ rituals. In this soci-cultural and ethinc phenomenon representing mythical presence, dancer carries a historico-cultural message that is in constant relationship with live experience , myths , beliefs and rituals of the ethnic groups. as the southern inhabitants of Iran , Qashqaei clan take the advantage of dance in order to create an aesthetic –affective scene. So , Qashqaei’s dance finds its discursive functions and establishes a coherent relatioship with the fileds of “ to make” and “ to be” . Research method is descriptive-analytical . To be curious about the semio-discursive components necessitates the statement of the problem.By relying on the theoretical foundations of Tartu school’s of semiotics , The author aims at analyzing the semio-discursive components of Qashqaei’s dance with all the perpetual –corporal properties which pave the way to the process of semiosis for meta and trans –narrative interactions.All these properties are crystalized in Qashqaei’s dance as a passage from every day life’s practices to meta-linguistic and meta-narrative discourse. The results showed that this type of dance makes its major contribution to produce and encode a kind of meta-language illustrating the tensions of every day life’s practices of clan through a multi-dimensional enunciation in its own semi- sphere. Thus , Qashqaei’s dance results in synesthesia in several respects. Finally , Qashqaei’s dance as a generator for all the semiotic productions is characterized at narrative , ethical , existential and phenomenal levels.
Machine summary:
نگارنده با اتکا به چارچوب نظري مطرح در نشانه شناسي فرهنگي مکتب تارتو١ درپي بررسي ويژگي نشانه شناختي فرهنگي رقص قشقايي به عنوان محلي براي عبور از اعمال زندگي ايل به گفتماني فرازباني ـ روايي به مثابۀ ميراث فرهنگي فرهنگ عامۀ ايران است .
مسئلۀ اصلي پژوهش حاضر نيز بررسي همين مؤلفه هاي نشانه معنايي و گفتماني اين رقص در ميان قبايل قشقايي است و گفت وگويي است که ميتواند با ديگر فرهنگ ها در سپهرنشانۀ خاص خود با لحاظ مؤلفه هاي نشانه شناختي و گفتماني برقرار کند.
206 An Analysis of the Interaction between Semiotic and Discourse Components of Dance in the Folk Culture of Ghashghayi: The Semiotic Case of Tartu Reza Rezayi* 1 1.
The aim is to analyze the semiotic components in the dance discourse of Ghasghayi, such as the emotional-kinesthetic component which has a trans- narrative function.
The study relies on the cultural semiotic school of Tartu in order to put forth a semiotic analysis of Ghasghayi dance as a means of passing from the daily tribal life to trans-linguistic-narrative discourse in the Iranian folk culture.
The findings suggest that this dance plays a significant role in the production and coding of the trans-linguistic aspect which shows the interweaving of activities in daily tribal lives through a multi-perspective discourse in the semiotic sphere: what we receive as the emotional understanding.
Ghashghayi dance produces meaning in narrative, moral, existential, and phenomenological dimensions.
Keywords: trans-narrative; body; Ghashgayi dance; folk culture; performative art.
(
, 
, 
)
