Abstract:
هر چند که نگاه به بخش خدمات در فرایند توسعه متفاوت است، در حال حاضر بخش خدمات غالب اقتصاد جهانی را تشکیل می دهد. با توجه به اهمیت این بخش به عنوان یکی از بخشهای عمده اقتصادی و تأثیرگذاری آن در فرآیند توسعه کشور، این مطالعه با هدف شناسایی و اولویتبندی هستههای کلیدی بخش خدمات استان آذربایجان شرقی انجام شده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از حیث شیوه مطالعه توصیفی-تحلیلی است. در این پژوهش در گام نخست با استفاده از مدل تحلیلی MSA به شناسایی و اولویتبندی هستههای کلیدی بخش خدمات استان آذربایجان شرقی پرداخته است. . نتایج یافتهها نشان میدهد که در بین زیربخشها، زیر بخش گردشگری به عنوان هسته کلیدی بخش خدمات انتخاب شده است. در بخش بعدی با روش SWOT به بررسی نقاط قوت و ضعف، فرصتها و تهدیدهای هسته کلیدی استخراج شده از تحلیل MSA پرداخته شده و در پایان راهبردهای ارائه شده با استفاده از روش ماتریس برنامهریزی استراتژیک کمی ( QSPM) اولویتبندی شدهاند. یافتههای تحقیق نشانگر آن است که گردشگری در استان آذربایجان شرقی جایگاه مناسب خود را نیافته و اگر استان بخواهد در این بخش پیشرفت کند باید استراتژیهای گروه تدافعی (WT) را در اولویت قرار دهد. طبق نتایج، استراتژی تشکیل کارگروه توسعه سرمایهگذاری در توسعه کانونهای گردشگری، ارتقا گردشگری سلامت به وسیله مسئولان دولتی مرتبط و کارآفرینان، دعوت از سرمایهگذاران داخلی و خارجی و ایجاد تسهیلات و امتیازهای ویژه سرمایه-گذاری برای زیربخش گردشگری در استان آذربایجان شرقی توصیه میشود.
Although the service sector is viewed differently in the development process, it now forms the dominant sector of the global economy. Considering the importance of this sector as one of the major economic sectors and its impact on the development process of the country, this study aims to identify and prioritize the key cores of the service sector of East Azerbaijan province.This research is applied in terms of purpose and in terms of descriptive-analytical study method. In the first step, this research using the analytical model of MSA, identify and prioritize the key nuclei of the service sector of East Azerbaijan province. The results show that among the sub-sectors, the tourism sub-sector as the key core of the service sector. Then the SWOT method examined the strengths, weaknesses, opportunities and threats. of the key core extracted from the MSA analysis and at the end, the strategies presented using the Quantitative Strategic Planning Matrix (QSPM) method are discussed Are prioritized.The research findings indicate that tourism in East Azerbaijan province has not been properly positioned. To progress in this sector, defensive strategies (WT) at the provincial level should be prioritized, aiming to mitigate weaknesses and avoid threats. In this respect, forming an investment development task force in the province is recommended. This, in turn, helps develop tourism hubs, promote health tourism by governmental officials and entrepreneurs, invite domestic and foreign investors and provide investment facilities in the tourism sub-sector in the region
Machine summary:
ولي بعد از انقلاب صنعتي اين بخش صنعت بود که جاي بخش کشاورزي را در توليد ناخالص داخلي کشورهاي پيشرفته جهان گرفت تا اين که از دهه ١٩٦٠ به بعد و قرار گرفتن اغلب کشورها در مسير رشد و شکوفايي اقتصادي، اين انتقال اقتصادي در بخش خدمات متمرکز گرديد، به طوريکه امروزه بخش خدمات در سراسر جهان سهم بالاتري از دو بخش ديگر در توليد ناخالص داخلي دارد و در اغلب کشورها خدمات بخش غالب اقتصاد را شامل ميشود (ربيعي و حاله ٨، ١٣٩٣)، به طوريکه در سال ٢٠١٧ ميلادي اين بخش نزديک به هشتاد درصد از ميزان ارزش افزوده کشورهاي توسعه يافته را به خود اختصاص داده است که در اين ميان 1 Three- sector theory 2 Fisher 3 Clark 4 Fourastie 5 Jahangard (2002) 6 Jahangard & Hosseini (2013) 7 Ghavidel & Azizi (2008) 8 Rabiee & Hale (2014) سهم کشورهايي همچون ژاپن ، فرانسه ، انگلستان و ايالات متحده آمريکا به ترتيب ٧٢/٤، ٧٨/٨، ٧٩/٩ و ٧٩/٣ است .
در بخش سوم روش شناسي تحقيق که خود شامل سه بخش استخراج هسته هاي کليدي، بررسي نقاط قوت و ضعف ، فرصت ها و تهديدها و ماتريس برنامه ريزي استراتژيک کمي و تجزيه و تحليل يافته ها است معرفي شده و در نهايت بخش آخر به نتيجه گيري اختصاص دارد.
در زير به برخي از مطالعات خارجي و داخلي که به بررسي بخش خدمات پرداخته اند و نتايج حاصل از اين مطالعات اشاره شده است : دياز و همکاران ٢ (٢٠٠٦) در مقاله اي به شناسايي بخش هاي کليدي اقتصاد اسپانيا با استفاده از تکنيک خوشه بندي فازي و داده -ستانده پرداخته اند.