Abstract:
جامعۀ اسلامی نیز مانند هر جامعۀ دیگری به فرهنگ خاص خود نیاز دارد. فرهنگ سازمانی در جامعه با اخلاق، رفتار و ارزشها آمیخته است و این ارزشها فرهنگ سازمانی را تحتتأثیر قرار میدهند. فرهنگ هر جامعه با ارزشهای انسانی و دینی و مبانی اخلاقی آن جامعه پیوستگی دارد و آرمانهای الهی را موردتوجه قرار میدهد. هدف مقالۀ حاضر، طراحی الگوی جامع برای تقویت فرهنگ سازمانی مبتنی بر ارزشهای اخلاقی اسلام است. این تحقیق، از جنبۀ هدف، کیفی است و برای تجزیهوتحلیل دادهها از تحلیل محتوای کیفی استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که طبق آیات و روایات و احادیث اسلامی، شش بعد اصلی برای فرهنگ سازمانی بر مبنای ارزشهای اخلاقی مبتنی بر اسلام وجود دارد که عبارتاند از: تعهد در کار، اخلاق کار، رفاه و آسایش، مردمگرایی در کار، انگیزۀ کاری و بهبود مستمر. این ابعاد خود شامل هفده مؤلفهاند.
Islamic society, like any other society, needs its own culture. Organizational culture in society is intertwined with ethics, behavior, and values, and these values influence organizational culture. The culture of the society is connected with human and religious values and its moral principles and pays attention to the divine ideals. The purpose of this article is to design a comprehensive model to strengthen the organizational culture based on the moral values of Islam. The present study is qualitative in terms of purpose and qualitative content analysis has been used to analyze the data. The results showed that according to Islamic verses, hadiths and hadiths, there are six main dimensions to organizational culture based on moral values based on Islam: commitment at work, work ethic, welfare and comfort, populism at work, work motivation and Continuous improvement that these dimensions include 17 components.
Machine summary:
نتایج تحقیق نشان داد که طبق آیات و روایات و احادیث اسلامی، شش بعد اصلی برای فرهنگ سازمانی بر مبنای ارزشهای اخلاقی مبتنی بر اسلام وجود دارد که عبارتاند از: تعهد در کار، اخلاق کار، رفاه و آسایش، مردمگرایی در کار، انگیزۀ کاری و بهبود مستمر.
به سازمانی که هدف آن، اخلاق باشد و ارکان آن را نیروهای مؤمن و متعهد تشکیل بدهند و در آن، ارزشها در اولویت باشند، «سازمان اخلاقی» گویند؛ سازمانی که میتواند از طریق ارائه الگویی توأمان از علم و دین، دمیدن روحیۀ تعهد و الزام اجتماعی در میان کارکنان برای بهرهمندی از معرفت و افزایش مسئولیتپذیری در ارتقای ارزشهای انسانی و فرهنگ اخلاقی آنان تأثیر داشته باشد (احمدی و همکاران، 1391).
بنابراین، تحقیق حاضر بهدنبال پاسخ این سؤال اساسی است که الگوی لازم برای تقویت فرهنگ سازمانی مبتنی بر ارزشهای اخلاقی اسلام باید چگونه باشد؟ 1- فرهنگ فرهنگ، الگویی از مفروضات مشترک است ؛ بهطوری که آن الگو مشکلات انطباقپذیری خارجی و هماهنگی داخلی گروه را رفع میکند و بهسبب عملکرد و تأثیر مثبتش معتبر دانسته میشود و ازاینرو، بهمثابۀ روش صحیح ادراک، تفکر و احساس دربارۀ آن مشکلات گروه به اعضای جدید آموزش داده میشود (شاین، 1383).
3-5- عوامل مؤثر بر تقویت فرهنگ اخلاقگرایانۀ اسلامی 3-5-1- عهد سازمانی تعهد کاری یعنی احساس مسئولیت و علاقه به انجام کار با تمایل عاطفی مثبت برای احترام به حقوق دیگران؛ برای مثال، اگر کارمندی حاضر باشد بخشی از کارهای اداره را در منزل انجام دهد تا مشکلات مراجعان زودتر رفع شود، دارای تعهد کاری است (علمی و همکاران، 1386).