Abstract:
در این پژوهش بر پایه ی رویکرد تحلیل گفتمان در چارچوب نظریه ی "جیمز پل جی "و " روث وداک" چگونگی بازتاب عناصر برجسته ی هویت زنانه در قالب خاطره نگاری زنان- با استناد به چهار اثر عصر مشروطه و پهلوی- بررسی و تحلیل میشود. نتایج بررسی، نشان از آن دارد که این آثار با کاربرد زبان در موقعیتها، جهانی را باز مینمایند که برساختی از تجربههای زیسته ی زنان و گفتمانهای کلان سنت و تجدد در ایران است. از این رو روایت زنان در خاطرات، معطوف به برجسته کردن عناصر و مولفههایی از هویت زنان در دنیای مدرن و به حاشیه راندن گفتمان سنتی پیشین است. تحلیل خاطرات زنان در یک ساحت چنین مینماید که فهم جدیدی از هویت انسانی شکل گرفته است و زنان به لحاظ هویتی به تدریج از هویتهای سنتی خود فاصله گرفته و هویتهای جدیدی یافتهاند که منشا آن دنیای مدرن و تکثرگرایی است. در ساحت دیگر، خاطره نگاران زن، هم زمان توانستهاند ترکیبی سازگار از عناصر زندگی مدرن و سنتی را به دست دهند و هویت خود را بر اساس تجارب زیسته و درک تاریخی از مناسبات دوران نوین بازتعریف نمایند.
In this study, based on the discourse analysis approach in the framework of the theory of "James Paul J." and "Ruth wodak", the reflection of prominent elements of female identity in the form of women's memoirs - with reference to four works of the Constitutional and Pahlavi eras - is examined and analyzed. The results of the study show that these works, by using language in situations, open a world that is a construction of the lived experiences of women and the great discourses of tradition and modernity in Iran. Hence, women's narrative in memoirs focuses on highlighting elements and components of women's identity in the modern world and marginalizing the old traditional discourse. The analysis women's memories in one area shows that a new understanding of human identity has been formed and women in terms of identity have gradually moved away from their traditional identities and found new identities that originate from the modern world and pluralism. On the other hand, female memoirists have at the same time been able to obtain a consistent combination of elements of modern and traditional life and redefine their identity based on lived experiences and historical understanding of modern-day relations.
Machine summary:
تحلیل گفتمان خاطرات زنان عصر مشروطه و پهلوی پریسا افکار امیریون * مریم عاملی رضایی **، مصطفی مهرآیین *** چکیده در این پژوهش بر پایۀ رویکرد تحلیـل گفتمـان در چـارچوب نظریـۀ "جیمـز پـل جـی "و "روث وداک" چگونگی بازتاب عناصر برجستۀ هویت زنانه در قالب خاطره نگاری زنـان - با استناد به چهار اثر عصر مشروطه و پهلوی - بررسی و تحلیـل مـی شـود.
از جملـه پـژوهش هـای صورت گرفته که تا حدودی با موضوع این پژوهش مرتبط است ، عبارت اند از: عباسی، سمیه (١٣٩٨)، در رسالۀ دانشگاهی خود با عنوان «بازنمایی هویت و نقـش هـای جنسیتی در خاطره نگاری زنان ایران از انقلاب مشروطیت تا انقلاب اسلامی » بـا رویکـردی تفسیری - هرمنوتیکی و در چارچوب مفهومی هویتِ روایی «پـل ریکـور»ضـمن توجـه بـه ساختار روایی خاطرات به تحلیل هویت و نقش های جنسیتی آنان پرداخته اسـت .
دراین پـژوهش ، با بهره گیری از شیوة ترکیبی تحلیل گفتمان دو نظریه پرداز «پلجی » و «روثوداک» و بـا عنایـت به این که روایت ، آینۀ واقعیت نیست بلکه متن ، واقعی تر از افق اجتماعی اش مـیگیـرد و در خود دگرگون میکند، در پی بیان مسأله و یافتن پاسخ این پرسش ها هستیم که خاطره نگـاران زن تا چه حد در برابر هویت های سنتی و مدرن تامّـل کـرده و فعالانـه و آگاهانـه سـعی در ایجاد هویت های جدید نموده اند و هر یک از آن هـا در خـاطرات خـود چـه مؤلفـه هـایی را برجســته ســاخته انــد و درنهایــت مخاطــب خــود را بــا چــه روایتــی از هویــت زنانــه روبه رو ساخته اند تا از این رهگذر، سیر تاریخی و اجتماعی خاطرات زنان و وجوه متفـاوت روایت خاطره نگاران زن نمایان شود.