Abstract:
یکی از سبکهای معماری قدیمی و کهن در دوران پیش از اسلام، سبک معماری طاقی بوده است،
مسلمانان از این نوع معماری در ساخت انواع بناهای دینی مانند؛ مساجد، حرم ائمه اطهار علیهم
السلام، مقبره ها،.... بهره جسته اند.اماکن مذهبی اسلامی، محیطی است که مسلمانان برای کسب
آرامش، نزدیک شدن به خدا، طهارت و پاکی باطن بدان مراجعه می کنند، حدیث کساء، یکی از
معتبرترین و متقن ترین روایات در نزد شیعه و اهل سنت است، در این روایت توجه خداوند به
افرادی که زیر رداء، چادر و یا همان عباء جمع شده اند، معطوف میشود و ایشان را از رجس و
آلودگی پاک می کند. به نظر می رسد، بین استفاده از سبک معماری طاقی و گنبدی و مفهوم
تطهیر و پاکی از گناه و بدست آوردن آرامش، ارتباط معناداری وجود داشته باشد.این پژوهش ابتدا
به تاریخچه پیدایش بناهای طاقی، سپس میزان تاثیر فرهنگ قرآنی و اسلامی بر حیات و پویایی
این نوع معماری می پردازد، سپس ارتباط معنادار آن با آیه تطهیر و در نهایت ارتباط عباء با توجه
خداوند به انسان مورد بررسی قرار میگیرد
Machine summary:
مقدمه (به تصویر صفحه مراجعه شود) در اين پژوهش بر يک مسأله ويژه که از منظر حديث شناسان به دور مانده است ، دقت ميشود و آن زير عبا قرار گرفتن ايشان است ، پرسش آن است چرا اين پنج نفر زير عبا گرد آمدند، آيا بين جمع شدن ايشان با نزول آيه تطهير ارتباطي وجود دارد، آيا اين مسأله با بناهاي طاقي و گنبدي در اماکن اسلامي مانند مساجد، زيارت گاه ها و کاروان سراها در معماري اسلامي ارتباطي دارد؟ پرسشي که مطرح شد درباره علت زير عبا و کساء قرار گرفتن و ارتباط اين پوشش با نزول آيه تطهير است ، آيا امکان نزول اين آيه و تطهير اهل بيت و يا خاندان عبا در گوشه اي از خانه و در فضاي باز، ممکن نبود، چه ضرورتي براي رفتن در زير عبا وجود داشت ؟ رهگيري واژگان طهارت ، حجاب ، کساء، عباء، قوس و بقعۀ در قرآن کريم و روايات به روشن شدن پاسخ اين پرسش کمک مي - نمايد.
و اين يک باور ديني است ، که عبا يا خيمه با همان شکل گنبدي يا قوس دار، ميتواند در کسب آرامش براي انسان تاثيرگذار باشد، رفتن به زير پوششي که ارتباطي با فضاي خارجي ندارد، يا رفتن زير عبايي که توجه انسان از غير خدا قطع شود، و فقط توجه به او معطوف شود، آرامش و طهارت ميآورد، بنابراين قرار دادن نورگير در رأس گنبد، و يا نقاشيهاي خيره کننده در سقف کليسا، ميتواند حرکتي در جهت خلاف هدف از ايجاد اين نوع اماکن باشد، در قرآن کريم سجده بهترين حالتي است که انسان به خداوند نزديک ميشود (به تصویر صفحه مراجعه شود) منابع و مراجع [١]قرآن کريم [٢]ابن بابويه ، محمد بن علي، ١٣٦٢، خصال ، تصحيح علي اکبر غفاري، قم ، انتشارات جامعه مدرسين حوزه علميه قم .