Abstract:
نگاه به زن، در طول تاریخ و در تمدنها و آیینهای مختلف بشری، گاهی توام با تحقیر بوده است. با ظهور اسلام، زن مسلمان از حقوق اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بهرهمند گردید. با شروع عصر رنسانس و تعامل تمدنی بین اسلام و غرب، برخی مسائل دینی و فقهی زنان در اسلام مورد تردید روشنفکران غربی قرار گرفت. در این راستا، اندیشمندان اسلامی سعی نمودند تا از قوانین اصیل اسلامی، گرد و غبار زدوده و به پاسخگویی به این شبهات برآیند. پژوهش پیشرو سعی کرده است تا بدین سوال پاسخ دهد که جایگاه زنان در اندیشههای عبده، رشید رضا، سید احمدخان هندی چه تشابهات و تفاوتهایی دارد؟ نگارنده فرضیه خود را با استفاده از روش تحلیلی-توصیفی، بر این پایه قرار داد که هر سه این اندیشمندان معتقد به حضور اجتماعی زنان بودند، اما تاکید سید احمدخان و عبده بر تعلیم و تربیت زنان بیشتر بود در حالی که رشیدرضا مشاغل زنان را تحت توجه قرار میداد. یافتههای پژوهش نشان میدهد که همة اندیشمندان به دنبال تبیین جایگاه واقعی زن در جامعه هستند. تاثیرات هر کدام از سنت و مدرنیته و شرایط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه آنان، باعث تغییر در آراء آنان در حوزه مسائل زنان گردیده است.
The view towards woman has always been humiliated in history and in various civilizations and rituals. With the advent of Islam, Muslim women benefited from economic, political and social rights. With the beginning of the Renaissance and the civilizational interaction between Islam and the West, some religious and legal issues of women in Islam were questioned by Western intellectuals. In this regard, Islamic scholars have tried to eliminate dust from Islamic genuine laws and respond to these doubts. This research has tried to answer this question, what are the similarities and differences between the position of women in the ideas of Abdo, Rashid Reza, Sayyid Ahmad Khan Hindi? Using the analytical-descriptive method, the author based his hypothesis on the fact that all three thinkers believed in the social presence of women, but the emphasis of Sayyed Ahmad Khan and Abdo on women's education was higher, while Rashid Reza took women's jobs under consideration. The findings of the research show that all scholars seek to explain the real status of women in society. The effects of each tradition and modernity and the political, social and cultural conditions of their society have led to a change in their views on women's issues.
Machine summary:
بررسی مقایسه ای جایگاه زنان در اندیشه های شیخ محمد عبده ، محمد رشیدرضا و سید احمدخان هندی شهره جلال پور استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا shohrehjalalpoor@yahoo.
این نواندیشان در نوشته های خویش با طرح موضوعاتی چون لزوم برابـری حقـوق زن و مـرد، لـزوم اصلاح قوانین ازدواج و طلاق ، منع چند زنـی، حـدود شـرعی پوشـش و حجـاب زن ، ضرورت فراهم آوردن امکان تعلیم و تربیت برای زنان و موضوع سرپرستی مرد بـر زن را با بهره گیری از دیدگاه های فقهی، جامعه شناسی و روانشناسی، مطرح نمـوده و بـه ترویج مفاهیم پایه ای پیرامون حقوق زنان همت گماشتند.
تشابهات دیدگاه های محمد عبده ، محمد رشیدرضا و احمدخان هندی در حوزه زنان 126 نواندیشان اسلامی با طرح موضوعاتی چون لزوم برابری حقوق زن و مرد، لزوم اصلاح قوانین ازدواج و طلاق ، منع چندهمسری، حدود شرعی پوشش و حجاب زن ، ضرورت فراهم آوردن امکان تعلیم و تربیت برای زنـان و موضـوع سرپرسـتی مـرد بـر زن ، بـا بهره گیری از دیدگاه های فقهی، جامعه شناسی و روانشناسی به ترویج مفاهیم پایـه ای پیرامون حقوق زنان همت گماشتند، کـه در ادامـه ، تشـابهات مزبـور در حـوزه هـای مختلف بیان میشود: مسائل حوزه اجتماعی- سیاسی روشنگریهای مصلحان اسلامی، بـر اراده مـردم و حاکمـان کشـورهای عربـی بـرای بازنگری در قوانین مدنی، تأثیری مثبت برجای نهاد.