Abstract:
پژوهش حاضر بهمنظور بازخوانی سقوط بنیامیه بر اساس نظریههای انقلاب به روش مقایسهای پرداخته است. بهمنظور دستیابی به اهداف پژوهش نظریات انقلابها که بیشتر برای انقلاب اسلامی ایران مطرحشده بررسی و بر این اساس به تطبیق آن با سقوط بنیامیه پرداخته است. پژوهش حاضر یک پژوهش تاریخی به شمار میرود که بهصورت توصیفی، تحلیلی است و موضوعات مربوط به آن از منابع معتبر و به شیوه کتابخانهای گردآوریشده است. سوال اصلی پژوهش این است که آیا میتوان سقوط بنیامیه را بر اساس نظریههای جدید انقلاب موردبررسی قرارداد؟ و یا برای سقوط بنیامیه میتوان نظریه جدیدی ارائه کرد؟ نتایج پژوهش نشان داد در خصوص ظهور و سقوط بنیامیه مطالب مختلفی بیانشده است که با توجه به فاصله زمانی زیادی که از آن میگذرد پرداختن به آن کمی مشکل است اما میتوان با اطلاعات موجود بر جامانده از آن زمان سقوط این حکومت را تا حدودی با نظریات مختلف انقلابها بررسی کرده و سقوط بنیامیه را در نظریهای بانام ظهور برای سقوط مورد تحلیل قرا داده و دلیل سقوط آن را تا حدی زیادی مشخص کرد.
The present study has been done in a comparative way based on the theories of revolution in order to re-read the
fall of the Bani Umayya. In order to achieve the goals of research, the theories of revolutions, which are mostly
proposed for the Islamic Revolution of Iran, have been studied and, accordingly, have been adapted to the fall of
the Bani Umayya. The present study is a historical research that is descriptive, analytical and related topics have
been collected from reliable sources and in a library style. The main question of the research is whether the fall
of the Bani Umayya can be examined on the basis of new theories of the revolution? Or can a new theory be
proposed for the fall of the Bani Umayya? The results of the research showed that various things have been said
about the rise and fall of the Bani Umayya, which is a little difficult to deal with due to the long time that has
passed, but with the available information left from that time, the fall of this government can be somewhat
different. He examined the revolutions and analyzed the fall of the Bani Umayya in the theories of emergence for
the fall under analysis, and determined to a large extent the reason for its fall.
Machine summary:
ازجمله این آثار که در مورد بنیامیه به نگارش درآمدهاست همانند کتاب دولت امویان نوشته محمد سهیل طقوش، کتاب تاریخ اسلام از وفات پیامبر اکرم (ص) تا سقوط بنیامیه نوشته علیاکبر رضایی، کتاب تاریخ تحلیلی اسلام تا پایان امویان نوشته سید جعفر شهیدی، کتاب تاریخ صدر اسلام و الدوله الامویه نوشته عمر فروخ و کتابهای بیشماری که در این مقال نمیگنجد بر اساس کتب تاریخی همانند الاخبار الطول ابوحنیفه دینوری، مروج الذهب علی بن الحسین مسعودی، انساب الاشراف بلاذری، تاریخ الامم و الملوک محمد ابن جریر طبری و کتب زیاد دیگری به رشته تحریر درآمده و همچنین مقالههای زیادی نیز نگارش یافته که میتوان به مقاله سنّتهای الهی در تاریخ و عوامل سقوط سلسله بنیامیه نوشته نجمه میراحمدی (1398) در مجله تاریخنامه جامعه، خلافت امویان و بررسی مبانی مشروعیت آن نوشته هادی وکیلی (1376) در مجله مشکوه، بازخوانی مواضع سیاسی و شیوه مبارزاتی امام صادق (ع) در برابر بنیامیه در حفظ و حراست فرهنگ شیعی نوشته عباس رهبری و دیگران (1397) در مجله جستارهای سیاسی معاصر، تحلیلی بر جنبشهای عصر اموی و نقش ایرانیان موالی در آنها نوشته رحیم شبانه (1397) در مجله تاریخ اندیشه، کتب و مقالات دیگری نیز موجود است که ذکر آنها در این مقال نمیگنجد؛ مقالههای نگارش شده بیشتر به بررسی عوامل مختلف که باعث سقوط بنی امیه شدهاند وهمچنین مشکلات داخلی و خارجی آن اشاره دارد و به بعد دینی توجه بیشتری داشتهاند و در صدد بررسی سقوط حکومت بنی امیه با نظریات جدید انقلاب نپرداختهاند هرچند که فاصله زمانی و کمبود منابع باعث شده است نتوانند موضوع را دقیقتر مورد تحلیل قرار دهند و اگر منابع تاریخی نزدیک به زمان بنی امیه بیشتر در دسترس بود بهتر میتوانستند به عوامل داخلی و خارجی عوامل سقوط این حکومت بپردازند هر چند که ممکن است برخی این مطلب را نپذیرفته و بخواهند وانمود کنند که منابع کافی برای بررسی سقوط بنی امیه در اختیار دارند، اما مقاله حاضر درصدد پاسخ به این سؤال است که آیا میتوان سقوط بنی امیه را با نظریههای انقلاب بررسی و برای سقوط آن نظریه جدیدی ارائه نمود؛ این مطلب در مقالههای دیگر دیده نشده است هرچند که ممکن است برخی سقوط حکومت بنی امیه را انقلاب ندانند اما میتوان با بررسی سقوط با نظریههای انقلاب وضعیت این حکومت را در مراحل پایانی بهتر مورد تحلیل قرار داده و با نگاهی جامعتر به سقوط بنیامیه از منظر تئوریهای انقلابی پرداخت و به سؤال بیان شده پاسخ داد.