Abstract:
از دیدگاه فقه اسلامی با تکیه بر مبانی نظری و ارزش های اساسی مورد قبول در فقه
اسلامی، از جمله وجوب حفظ نظام و...، رفتارهایی مانند قیام مسلحانه علیه حکومت
اسلامی، تهیه سلاح و مهمات برای قیام ، کودتا و... در زمره مخالفت براندازانه قرار
میگیرند. و معلوم است که رفتار و فعالیت های براندازانه مانند مسیریاند که آغاز و پایانی
دارد؛ به این صورت که با اندیشه و تصور ذهنی شروع شده ، سرانجام ارتکاب به آن کامل
میشود. این مقاله با رویکرد توصیفی- تحلیلی در صدد بررسی و شناسایی مراحل مختلف
و در واقع مولفه های اصلی مخالفت براندازانه ، و به دنبال بازتعریف مخالفت براندازانه بر
اساس مبانی فقهی اسلامی، ارایه یک الگوی مناسب برای تحلیل جرم مخالفت براندازانه
میباشد. به طور اجمال در مورد یافته های مهم میشود گفت : در راستای اظهار مخالفت ها،
ارتکاب آگاهانه اعمال نامشروع و غیر قانونی که اصل موجودیت و یا ارکان اساسی
حکومت اسلامی را در معرض خطر قرار بدهند، در زمره مولفه های مخالفت براندازانه
به شمار میروند.
بالاستناد الی المبانی النظریه والقیم الاساس التی هی محل قبول فی الفقه الاسلامی، ومن
جملتها وجوب حفظ النظام و... فان مجموعه من التصرفات تقع ، وفق رویه الفقه الاسلامی،
فی عداد المعارضه التخریبیه؛ وذلک من قبیل الثوره المسلحه ضد الحکومه الاسلامیه، اعداد
السلاح والعتاد للثوره، الانقلاب و... ومن المعلوم ان الافعال والتصرفات التخریبیه من قبیل
الطریق الذی له بدایه ونهایه، بحیث انها تبدا بالفکر والتصور الذهنی لتختتم بتطبیقها فی
الخارج . تتناول هذه المقاله، من خلال رویه توصیفیه – تحلیلیه، البحث والتعرف علی
المراحل المختلفه -وفی الواقع المکونات الاساس - للمعارضه التخریبیه. ومع اعاده تعریفها
للمعارضه التخریبیه علی اساس المبانی الفقهیه الاسلامیه، تقدم نموذجا مناسبا لتحلیل جرم
المعارضه التخریبیه. بشکل عام ، ومن ضمن النتايج الهامه یمکن ان یقال : فی مجال التعبیر عن
المعارضه، فان الارتکاب الواعی للاعمال اللامشروعه وغیر القانونیه، التی تجعل اصل وجود
الحکومه الاسلامیه وارکانها الاساس فی معرض الخطر؛ یعتبر فی عداد مکونات المعارضه
التخریبیه.
Machine summary:
بررسي فقهي فرآيند و مولفه هاي مخالفت براندازانه 1 علي ملکوتي عضو هيئت علمي جامعه المصطفي العالميه (ره ) قاسم شبان نيا عضو هيئت علمي موسسه امام خميني محمد اسلم مغول دکتري فقه و اصول چکيده : از ديدگاه فقه اسلامي با تکيه بر مباني نظري و ارزش هاي اساسي مورد قبول در فقه اسلامي، از جمله وجوب حفظ نظام و...
بهرحال از مطالب فوق ميتوان نتيجه گرفت که افکار و ديدگاه هـا هـر قـدر کـه منفـي و مجرمانه باشند، مادامي که به صورت عمل و رفتار و کردار خارجي ظهور نيابند، بدون اشـکال بررسي فقهي فرآيند و مولفه هاي بوده و نميتوان کسي را به دليل اينکه فقط افکار مخالفانه در ذهـنش شـکل گرفتـه ، مجـرم و مخالفت براندازانه خلاف کار قلمداد نموده ، او را برانداز ناميد، بلکه اين نوع از مخالفان را ميتوان مخالفان اعتقادي ـ بينشي ناميد.
بنـابراين صرف ارتکاب فعل مادي نامشروع و غير قانوني براي تحقق مخالفت براندازانه کـافي نيسـت ، بلکه احراز قصد و نيت ارتکاب و در واقع بررسي وضعيت رواني مرتکب در زمان انجام فعل و عمل ضروري مي باشد.
بنابراين در تحليل مولفه هاي اين نوع رفتارهاي ممنوعه ميشود گفت که براي تحقق اين فرايند، اول فعل در مرحله اجراء يا در شروع به اجراء رسيده باشـد، کـه ايـن اشاره به مولفه مادي مخالفت براندازانه است .