Abstract:
عرصهی علم و فناوری و دانشگاهها بهعنوان پیشران اصلی قدرت آفرین در مجموعه عناصر پیشرفت جمهوری اسلامی ایران نقش حائز اهمیتی را دارا میباشند. بر همین اساس هدف از این پژوهش شناسایی آینده نهاد علم در جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر دلالتهای تمدنی بوده که بر شناسایی پیشرانهای نهاد علم، عدم قطعیتها و ترسیم سناریوها استوار میباشد. سوال این پژوهش بدینصورت قابلطرح است که سناریوهای آینده نهاد علم جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر دلالتهای تمدنی چیست؟ روش پژوهش مبتنی بر روش سناریونگاری (GBN) میباشد. در بخش یافتهها، پیشرانهای کلیدی شناسایی گردیده و دو عدم قطعیت اصلی «تمرکز بر آموزش و پژوهش در مقابل کنشگری فعال در نظام نوآوری و حکمرانی» و «تمرکز بر عرصه ملی در مقابل بینالمللی شدن و مرجعیت جهانی» شناسایی گردیده و درنهایت 4 سناریوی «نقشآفرینی متمرکز بر آموزش و پژوهش در سطح ملی»، «نقشآفرینی متمرکز بر آموزش و پژوهش در سطح بینالمللی»، «کنشگری فعال در زیستبوم نوآوری و حکمرانی ملی» و «کنشگری فعال در زیستبوم نوآوری و حکمرانی جهانی» شناسایی گردیده است.
The field of science and technology and universities have an important role as the main drivers of power in the set of elements of progress of the Islamic Republic of Iran. Accordingly, the purpose of this study is to identify the future of the institution of science in the Islamic Republic of Iran with emphasis on the civilization implications, which is based on identifying the drivers of the institution of science, uncertainties and scenarios. The question of this research can be posed as follows: What are the future scenarios of the science institution of the Islamic Republic of Iran with emphasis on the civilization implications? The research method is based on the scenario method (GBN). In the findings section, key drivers have been identified and the two main uncertainties »focus on education and research versus activity in the system of innovation and governance« and »focus on the national arena versus internationalization« have been identified. Finally, the following four scenarios have been identified: »Focus on education and research at the national level«, »Focus on education and research at the international level«, »Focus on activity in the Ecosystem of innovation and governance at the national level« and »Focus on activity in Ecosystem of Innovation and Global Governance».
Machine summary:
با نگاه بلندمدت ، شناسايي مسائل راهبردي نظام دانشگاهي در چارچوب تحليل لايه اي علت هـا و ترسيم سناريوهاي آينده نظام جمهوري اسـلامي ايـران بـه مـا يـاري مـي رسـاند کـه در طراحـي چارچوب ها و سازوکارهاي کلان حکمراني علم در کشور تدابير بهتري را اتخاذ نموده و خروجي پژوهش ميتواند مورداستفاده مراکز تحقيقاتي و سياست گذار و همچنين متخصصين و پژوهشگران حوزه آموزش عالي قرارگرفته و بر اساس نقشـه راه طراحـيشـده ، بـه تقويـت سـاحت نظـري و پژوهشي در اين عرصه ياري رسانده و در بهبود ابعاد هويتي و ارزشي در ساحت آموزش عـالي و دانشگاه ها نقش آفرين باشيم .
٦- حرکت به سمت بين المللي شدن آموزش عالي و دانشگاه ها در نقشه ي جامع علمي کشور «تعامل فعال و اثرگذار در حوزه علم و فناوري با کشـورهاي ديگـر به ويژه کشورهاي منطقه و جهان اسلام »٤ و در سـند دانشـگاه اسـلامي «توسـعه تعامـل علمـي در 5 عرصه هاي بين المللي و دستيابي بـه مرجعيـت علمـي و فرهنگـي در منطقـه و جهـان اسـلام » و همچنين در «تعامل اثربخش فرهنگي، اجتماعي و سياسي دانشگاه هاي کشور با دانشگاه ها و مراکز 6 آموزش عالي ديگر کشورها به ويژه در جهان اسلام و افزايش سهم تأثيرگـذاري بـر آن هـا» مـورد تأکيد قرارگرفته است و از اين حيث بين المللي شدن و تعاملات گسترده بـا نظـام علـم و فنـاوري جهاني مي تواند به عنوان يک پيشران اساسي مدنظر قرار گيرد.