Abstract:
هدف پژوهش بررسی تفاوت تراکم استخوانی سـتون فقـرات کمـری و گـردن ران دوچرخـه سواران حرفه ای با همتایان غیرورزشکار آن هاست. این پژوهش از نوع توصـیفی -همبسـتگی است. ١٧ نفر از دوچرخه سواران حرفه ای حاضر در لیگ دسته یک دوچرخه سواری باشگاه های کشور با میانگین سنی ٠/٨٧±٢٣/٥٢ سال، قد ٢/٨١±١٧٤/٩٤ سانتی متر، وزن ٣/١٧±٧٣/١٢ کیلوگرم، سابقۀ فعالیت در رشـتۀ دوچرخـه سـواری ١/٢±٣ سـال و ١٧ نفـر از افـراد سـالم غیرورزشکار بـا میـانگین سـنی ١/٤٠±٢٢/٩٤ سـال، قـد ٢/٤٠±١٧٢/٦٥ سـانتی متـر، وزن
٣/٣٩±٧١/٢٧ کیلوگرم در این تحقیق شرکت کردند. دادهها به وسیلۀ دستگاه سنجش تـراکم مواد معدنی استخوان (DEXA) جمع آوری شد و پرسشنامۀ سـابقۀ پزشـکی توسـط پزشـک متخصص تکمیل شد. تراکم مواد معدنی استخوان گردن و تروکانتر ران و همچنین مهره هـای دوم تا چهارم کمری اندازه گیری شد. اطلاعات مربوط با به کـارگیری روش آمـاری توصـیفی و آزمون t مستقل (٠٠٥≥p) و با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. نتـایج تحقیـق نشان می دهد بین تراکم مواد معدنی استخوان ران و مهره های کمری دوچرخه سواران و افـراد غیرورزشــکار تفــاوت معنــی داری وجــود نــدارد (١٩٥=T، ٠٠٥٩=p و ١٨٦=T، ٠٧١/=p).
همچنین، ارزش های عددی تراکم مواد معدنی استخوان گردن ران و مهـره هـای دوم، سـوم و چهارم کمری دوچرخه سواران بیشتر از همتایان غیر ورزشکار آنها بود، ولی از لحاظ آمـاری تفاوت معنی دارای بین آنها وجود نداشت. با توجـه بـه اینکـه دوچرخـه سـواران حرفـه ای تمرینـات شـدید و طاقـت فرسـایی انجـام مـی دهنـد، انتظـار مـی رود تـراکم اسـتخوانی دوچرخه سواران تفاوت معنی داری را با گروه غیرورزشکار داشته باشد، ولی نتایج این تحقیـق نشان داد که تمرین و فعالیت ورزشی به تنهایی نمی توانـد عـاملی مـوثر در افـزایش تـراکم استخوانی باشد. احتمالا نوع تمرین و شیؤه اجرای آن می تواند از عوامل تاثیرگذار بر افـزایش تراکم استخوانی دوچرخه سواران حرفه ای باشد (Tscore بین ١- و١)؛ بنابراین توصیه می شـود دوچرخه سواران برای افزایش تراکم استخوانی، فعالیت های ورزشی دیگری مثل تمرینـات بـا تحمل وزن غیر از دوچرخه سواری انجام دهند و شیوه های تمرین مناسب را انتخاب کنند.
Machine summary:
همچنین ، ارزش های عددی تراکم مواد معدنی استخوان گردن ران و مهـره هـای دوم ، سـوم و چهارم کمری دوچرخه سواران بیشتر از همتایان غیر ورزشکار آن ها بود، ولی از لحاظ آمـاری تفاوت معنی دارای بین آن ها وجود نداشت .
با توجـه بـه اینکـه دوچرخـه سـواران حرفـه ای تمرینـات شـدید و طاقـت فرسـایی انجـام مـی دهنـد، انتظـار مـی رود تـراکم اسـتخوانی دوچرخه سواران تفاوت معنی داری را با گروه غیرورزشکار داشته باشد، ولی نتایج این تحقیـق نشان داد که تمرین و فعالیت ورزشی به تنهایی نمی توانـد عـاملی مـؤثر در افـزایش تـراکم استخوانی باشد.
جان اف ٧ (١٩٩٤) بر مبنای بررسی تحقیقات انجام شده ، بر این باور باور بود که چون بیشترین وزن بدن در ناحیۀ مهره های کمـری و اسـتخوان ران تحمـل مـی شـود و از طرفی ، بیشترین احتمال شکستگی به دلیل استئوپروز در این نواحی دیده می شود؛ در تحقیقاتی که در این زمینه صورت می گیرد، این نواحی به عنوان شاخصـی بـرای سـنجش میـزان تـراکم مـواد معـدنی استخوان قابل توجه است (١).
بـرای ارزیـابی میـزان تـراکم مـواد معـدنی استخوان آزمودنی ها با استفاده از روش DEXA که از روش های استاندارد و دقیق برای سنجش تراکم مواد معدنی (BMD) است ، در مرکز دانسیتومتری توسط متخصص مربـوط انـدازه گیـری شد.
یافته های پژوهش جدول ١ نشان می دهد تراکم استخوان مهره های کمری و ران دوچرخه سواران حرفه ای با افـراد غیرورزشکار تفاوت معنی داری ندارد (٠٠٥ جدول ١.
Bone mineral density of female athletes in different sports.