Abstract:
در ادبیات سنتی، مدرن و پستمدرن، همواره بامقولهای به نام زن روبهرو بودهایم. زن در ادبیات کلاسیک ما معشوقی بود با قدی همچو سرو، ابروانی کمان و... که در بهترین حالات عاشق او را در میخانه و خرابات ملاقات میکرد. در دورة مدرن و به نسبت کمتر از آن در دورة پستمدرن، زنان شاعر رویکردهایی انتقادی را نسبت بهجایگاه زن در ادبیات و جامعه در پیش گرفتند. نکتة حائز اهمیت آنکه جامعه و به تبع آن ادبیات، از دیرباز زن را بهعنوان ابزاری در دست جامعه و شعر پنداشته و همواره دربارة آن نگاشتهاند؛ اما رویکرد فرافمینیسم در جامعه و ادبیات با رویکردی انتقادی نسبت به تمام دوگانهانگاریها و ابزارپنداریها نسب به زن، دیدگاه انتقادی فرااومانیسم را ارائه میدهد که در آن زن نیمة عاشقانة انسان در زمین نگریسته میشود و در ادبیات، به خصوص در ادبیات طبیعتگرا، به زن اجازه داده میشود بدون انکار، رد و تحقیر نیمة دیگر انسان یعنی مرد؛ بهعنوان کاراکتری مستقل و بدون واسطه در جامعه و شعر ظهور و نمود یابد بدون آنکه پیشاپیش دچار پیشفرضها، انتقادها، قضاوتها و... باشد. این مقاله که به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای گردآوری شده؛ بهدنبال بررسی تقابل جایگاه زن در ادبیات از سنت تا فرافمنیسم درمییابد که فرافمنیسم رویکردی انتقادی است به تمام نگرههای زن ابزاربین و زن کالابین در دورههای سنت، مدرن و پستمدرن.
In traditional, modern and postmodern literature, we have always encountered a category called woman. In our classical literature, a woman was a beloved with the same height as a cypress, eyebrows like a bow, etc., who in the best of circumstances met her lover in a pub. In the modern period and to a lesser extent in the postmodern period, women poets took critical approaches to the position of women in literature and society. It is important to note that society and, consequently, literature have long regarded women as a tool for society and poetry and have always written about them; But the approach of post-feminism in society and literature, with a critical approach to all dualisms and instrumentalists about women, presents a critical view of post-humanism in which women are seen as the romantic half of human on earth and in literature, especially in naturalistic literature, women are allowed to without denying, rejecting and humiliating the other half of human, that is the man; appear as an independent and unmediated character in society and poetry without having to deal with presuppositions, criticisms, judgments, etc. This article is a descriptive-analytical method compiled using library resources, aims to enable each of the male and female phenomena in literature to have an independent presence in the text immediately and independently of all ideological and theological views, and to narrate themselves in the world of text.The aim is to enable each of the male and female phenomena in literature to have an independent presence in the text immediately and independently of all ideological and theological views, and to flow in the text and to narrate themselves in the world of text
Machine summary:
نکتۀ حائز اهميت آنکه جامعه و به تبع آن ادبيات ، از ديرباز زن را به عنوان ابزاري در دست جامعه و شعر پنداشته و همواره دربارٔە آن نگاشته اند؛ اما رويکرد فرافمينيسم در جامعه و ادبيات با رويکردي انتقادي نسبت به تمام دوگانه انگاريها و ابزارپنداريها نسب به زن ، ديدگاه انتقادي فرااومانيسم را ارائه ميدهد که در آن زن نيمۀ عاشقانۀ انسان در زمين نگريسته ميشود و در ادبيات ، به خصوص در ادبيات طبيعت گرا، به زن اجازه داده ميشود بدون انکار، رد و تحقير نيمۀ ديگر انسان يعني مرد؛ به عنوان کاراکتري مستقل و بدون واسطه در جامعه و شعر ظهور و نمود يابد بدون آنکه پيشاپيش دچار پيش فرض ها، انتقادها، قضاوت ها و...
شيرخاني و همکاران در مقالۀ «بررسي جايگاه اجتماعي زن در متون ادبي ايران باستان و اعراب جاهلي»؛ داووديمقدم و ذوالفقاري در مقالۀ «هويت زن در غزل مدرن و پست مدرن » هم از ديگر پژوهش هاي مربوط به نقش زن در ادبيات کلاسيک ، مشروطه و مدرن در ايران و بعضا جهان بوده است اما پژوهش حاضر به نگرگاه اصيل مکتب اصالت کلمه به زن و نمود آن در آثار ادبي اين ديدگاه پرداخته و در نوع خود نوآور و بکر است .
. بنابراين اين دوگانه انگاري بين زن و مرد را ميشود از زمان هاي دور مورد بررسي قرار داد اما در بررسي اين فرآيند: چنين برميآيد که سياست ، اقتصاد، فرهنگ ، زبان ، ادبيات و در يک کلام ، قدرت و ساختارهاي آن ، از ديرباز، در دست مردان بوده و تا به امروز بر اساس ديدگاه آنان طراحي شده است .