Abstract:
مصرف بنزین در ایران دارای متوسط رشد سالانه 2.8درصد طی سالهای 95- 1366 بودهاست. شناخت درست از عوامل موثر بر مصرف بنزین در کوتاهمدت و بلندمدت میتواند زمینه را برای اتخاذ سیاستهای مناسب در این حوزه فراهم آورد. ارتقای کارایی و اصلاح الگوی مصرف ، امری ضروری برای پاسخگویی به تقاضای روزافزون مصرف بنزین میباشد که در سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی مورد تاکید واقع شده است. در این مقاله به بررسی تاثیر متغیرهای قیمت واقعی بنزین، متوسط درآمد واقعی خانوار و کارایی موتور خودروها در قالب یک مدل اقتصـادسنجی و با استفاده از روش مدلسازی سری زمانی در ایران طی دوره 95- 1366 پرداخته شدهاست. مدل برآورد شده با استفاده از الگوی خودرگرسیونی با وقفههای توزیعی و مدل تصحیح خطا میباشد. نتایج برآورد حاکی از آن است که از میان متغیرهای بهکار رفته، مصرف بنزین با قیمت واقعی بنزین و کارایی موتورخودروها رابطه معکوس دارد، و نیز با متوسط درامد واقعی خانوار رابطه مستقیم دارد. با توجه به نتایج به دست آمده ، تاثیر1 درصد بهبود در کارایی موتور خودروها در کاهش مصرف سوخت، 17 برابر بیشتر از 1 درصد افزایش در قیمت واقعی بنزین در کاهش مصرف سوخت میباشد.
petrol consumption in Iran has an average annual growth of 2.8 percent during the years 1988 - 2016.A good understanding of effective factors on petrol consumption in the short - term and long term can pave the way for the adoption of appropriate policies in this area. Promoting performance and modification of consumption patterns is essential to respond to an increasing demand for gasoline consumption, which has been emphasized in the overall policies of the resistance economy.In this paper, the effect of variables of real petrol price, average real household income and car engine efficiency in the form of an econometric model using time series modeling in Iran during the period 1988-2016 has been studied.The model is estimated using the autoregressive model with distributed intervals and the error correction model. The results show that among the variables used, petrol consumption is inversely related to the actual price of gasoline and the efficiency of motor vehicles, and is also directly related to the average real household income. According to the results, the effect of 1% improvement in car engine efficiency in reducing fuel consumption is 17 times more than 1% increase in real petrol price in reducing fuel consumption.
Machine summary:
بهينه سازي تقاضاي بنزين ازطريق نظام قيمت گذاري و بهبود کارايي موتور خودروها (در چارچوب الگوي خودرگرسيوني با وقفه هاي توزيعي و مدل تصحيح خطا در دوره زماني ١٣٦٦ تا ١٣٩٥) محمد رضا شهبازي ١ تاريخ دريافت مقاله : ١٤٠٠/٠٩/٢٩ تاريخ پذيرش مقاله : ١٤٠٠/١٠/٢٦ امير حسين جانمحمدي ٢ 3 مهدي صادقي شاهداني چکيده مصرف بنزين در ايران داراي متوسط رشد سالانه ٢,٨ درصد طي سال هاي ٩٥-١٣٦٦ بوده است .
در اين مقاله به بررسي تاثير متغيرهاي قيمت واقعي بنزين ، متوسط درآمد واقعي خانوار و کارايي موتور خودروها در قالب يک مدل اقتصـادسنجي و با استفاده از روش مدلسازي سري زماني در ايران طي دوره ٩٥- ١٣٦٦ پرداخته شده است .
( دل انگيزان و همکاران ،١٣٩٥) بنابراين ضروري است براي ارتقاي کارايي مصرف حامل هاي انرژي از جمله بنزين و اصلاح الگوي مصرف آن در سطوح مختلف چاره انديشي شود؛ لازمه ي اين مطلب ، سياست گذاري صحيح در راستاي اصلاح الگوي توليد و مصرف انرژي و بخصوص بهينه سازي مصرف بنزين ميباشد.
زراء نژاد و قپانچي (١٣٨٦) با استفاده از سريهاي زماني دوره (١٣٨٢-١٣٤٦)و روش همجمعي يوهانسن - جوسيليوس تابع تقاضاي بلندمدت بنزين و پس از آن با استفاده از الگوي تصحيح خطا (ECT) رابطه کوتاه مدت و ضريب تعديل را برآورد نموده و پس از آزمون هاي مختلف ، نتايج را مورد تجزيه و تحليل قرار داده اند.
مهرگان و قرباني (١٣٨٨)در مطالعه اي، تابع تقاضاي بنزين در بخش حمل ونقل درکوتاه مدت و بلندمدت را در طي سال هاي (١٣٨٥-١٣٥٣)به روش ARDL برآورد نموده اند.
L 2 Pindyck 3 Baltagi 4 Jensen and Tarr 5 Alves 6 Akinboade, Ziramba , Kumo 7 Park & Zhao.