Abstract:
کیفیت گزارشگری مالی یکی از مهمترین موضوعات پژوهشهای حسابداری است که از دو جنبه آکادمیک و تجربی مورد ارزیابی قرار گرفته است. در این پژوهش با بکارگیری نظریه گراندد تئوری و مصاحبه نیمه ساختارمند با 11 نفر از مدیران ارشد مالی و هیات مدیره شرکت در سال 1400 تلاش شده است تا مدل مفهومی کیفیت گزارشگری مالی شرکت پالایش گاز بیدبلند طراحی گردد. دادههای پژوهش با استفاده از روش کدگذاری باز مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت و مفاهیم نهایی استخراج شد. با توجه به مصاحبههای صورت گرفته، مدل مفهومی پژوهش از طریق پیوند شرایط علی، زمینهای، مداخلهگر در قالب عوامل ورودی و راهبردها و پیامدها بعنوان عوامل خروجی شناسایی و گزارش شده است. براساس مدل پارادایمی استخراج شده، مهمترین شرایط علی تاثیرگذار بر کیفیت گزارشگری مالی شامل نظام راهبری شرکت، کیفیت افشا، سیستم اطلاعاتی حسابداری و دانش و تخصص مالی میباشد. همچنین، برای دستیابی به کیفیت هرچه بهتر گزارشگری مالی باید راهبردهایی مانند الزام به شفافیت مالی، استقرار نظام کنترل داخلی و اجرایی شدن حسابرسی عملیاتی اتخاذ گردد. الگوی پژوهش نشان داد که کیفیت گزارشگری مالی میتواند پیامدهایی از قبیل افزایش کارایی و بهبود عملکرد، صرفه جویی در هزینهها، کاهش عدم تقارن اطلاعاتی و قابلیت اتکا به گزارشهای مالی در پی داشته باشد.
The financial reporting quality is one of the most important topics in accounting research that has been evaluated from both academic and experimental aspects. In this paper, using grounded theory and semi-structured interviews with 11 board of directors and senior financial managers in 2021, an attempt has been made to design a conceptual model of financial reporting quality of Bidboland Gas Refining Company. Research data were analyzed using open coding method and final concepts were extracted. According to the interviews, through linking causal, contextual and intervening conditions as input factors and strategies and consequences as output factors, the conceptual model have been identified and reported. According to the extracted paradigm model, the most important causal conditions affecting the quality of financial reporting include corporate governance, quality of disclosure, accounting information system and financial knowledge and expertise. Also, to achieve the better quality of financial reporting, strategies such as financial transparency, the establishment of internal control system and the implementation of operational auditing should be adopted. The research model showed that the quality of financial reporting can have consequences such as increasing efficiency and improve performance, costs saving, reducing information asymmetry and the financial report’s reliability.
Machine summary:
ضرورت انجام اين پژوهش از چند بعد حائز اهميت است : اول اينکه از آنجا که سهامداران و بستانکاران ، دو گروه اصلي استفاده کننده اطلاعات مالي هستند و فراهم آوردن اطلاعات مربوط و قابل اتکا براي اين دو گروه از دغدغه هاي اصلي مديريت و سيستم هاي اطلاعاتي حسابداري به شمار ميرود، توجه به کيفيت اطلاعات تهيه شده براي اين دو گروه ضرورتي خاص دارد (هدايتي پور و نصيرزاده ، ١٣٩٧).
دوم ، در اين پژوهش تلاش مي شود با اتکا به مصاحبه با متخصصان حوزه هاي مديريتي و مالي شرکت گاز ٧٧ بيدبلند، عوامل علّي ، زمينه اي و مداخله گر در تحليل مسأله و شناخت ابعاد مختلف موضوع پژوهش ، راهبردها و پيامدهاي حاصل از راهبردها شناسايي گردد، تا براين اساس حرفه حسابداري بتواند در بهبود کيفيت گزارشگري مالي نقش موثري ايفا و موجبات اعتماد عمومي به گزارشات حسابداري براي استفاده کنندگان و مراکز تصميم گيري بالادستي را فراهم آورد.
با توجه به اهداف گزارشگري مالي، در راستاي ارائۀ اطلاعات مفيد براي استفاده کنندگان ، نظريه هايي مانند نظريۀ نمايندگي، ذينفعان ، علامت دهي و عدم تقارن اطلاعاتي، با تاکيد بر به کارگيري استانداردهاي بين المللي گزارشگري مطرح شده است (رحماني و همکاران ، ١٣٩٩) که در ادامه به آن ها اشاره مي گردد: الف - نظريۀ نمايندگي استانداردهاي بين المللي گزارشگري مالي مبتني بر اصول است و عمده مبناي اندازه گيري و ارزش گذاري آن براساس ارزش هاي منصفانه صورت ميگيرد و پيچيدگي زيادي دارد که به افزايش اختيار و قضاوت توسط مديران منجر ميشود و اين امر ميتواند موجب افزايش ريسک تحريف با اهميت و رفتارهاي فرصت طلبانۀ مديريت شود که درنهايت مسئلۀ نمايندگي را فزوني ميبخشد.