Abstract:
مضمون «عشق» را میتوان از جمله مضامین مشترک در عرصۀ ادبیّات غنایی ایران و جهان به -شمار آورد. در ادبیّات کلاسیک ایران «نظامی گنجوی» و «فخرالدّین اسعد گرگانی» نمادهایی هستند از شاعران عاشقپیشه که عشق راستین در غزلیّاتشان نمودار سوز درونیشان است. در ادبیّات غرب نیز هستند شاعرانی که با این عاطفۀ مشترک انسانی، حالات درونی و احساسات پرشور خود را بیان کردهاند از جمله «ویلیامشکسپیر» و «ژوزف بدیه» که اشعار عاشقانۀ آنها جایگاه خاص خود را دارد. این مقاله که با روش توصیفی و تحلیلی و برمبنای مطالعات کتابخانهای و با استناد به متون غنایی و پژوهشهای جدید در موضوع عشق در آثار شاعران ایرانی و اروپایی صورت گرفتهاست، برآن است که به مقایسۀ مقولۀ عشق در ادب غنایی ایران و جهان با تکیه بر منظومههای عاشقانۀ این شاعران بپردازد. نتیجه حاکی از آن است که در خسرو و شیرین، عشق مصلحتی و سیاسی، انتقامجویانه و بیمارگونه، در لیلی و مجنون با عشق عفیفانه و افلاطونی، در ویس و رامین با عشق تحمیلی، در تریستان و ایزوت با عشق جادویی و افسونگر، در رومئو و ژولیت با عشق شهسوارانه و در ونوس و ادونیس با عشق هوسناک روبرو هستیم.
The subject of love can be considered of the common themes in the literary sphere of Iran and the world. Nezamy Ganjavi and Fakhroddin As’ad Gorgani are the symbols of amorous poets in Iran’s classic literature whose true love in their lyrics show their internal burning love. We encounter the poets in the West like Shakespeare and Joseph Badieh who have included the human joint affection with their internal sentiment . This paper, written in descriptive – analytic method, based on literary study and adducing to lyric texts and new researches on the love affairs in the Persian and foreign works, has to accomplish the love subject in lyric literature of Iran and other countries on their love poetry . the conclusion indicates that “ love “ in the Khosrow and Shirin is prudential and political, revengeful and hypochondriac; in the “ Leili and Majnoon “ it is chastely and platonic; in “ The waise and Ramin “ it has imposing love, and in the Romeo and Juliet it is mixed with royalty love; in the “ Venus and Adonis “ we come face to face with fantastic love.
Machine summary:
١-١-بيان مساله داستان پردازي غنايي منظوم يکي از انواع بسيار شايع در ادبيات جهـاني اسـت کـه از قـديم الايام به آن توجه شده است و تا به امروز تحولات زيادي پيدا کرده است و هنوز يـک نـوع ادبـي زنده و پويا و موضوع عشق در اين نوع ادبي، يکي از موضوعات مهم و اساسي است .
٤-١ -پيشينۀ تحقيق مقاله هاي «رويکردي روايت شناختي به ليلي و مجنون نظامي و رومئـو و ژوليـت شکسـپير»، اسماعيلي و اسدي مجد، (١٣٩٢)، «نقش زنان در دو داستان تريستان و ايزوت و ويـس و رامـين »، شاد آرام و نصر اصفهاني، (١٣٨٩) و «مقايسۀ ويس و رامين و تريستان و ايـزوت »، دامغـاني ثـاني، (١٣٨٣) آثاري هستند که صرفا بـه مقايسـۀ دو منظومـۀ غنـايي از ادب ايـران و جهـان بـر مبنـاي موضوعاتي مانند: شيوة روايت ، نقش زنان و مقايسۀ کلي پرداخته اند.
(ستاري، ١٣٨٩: ٩٧) آن چه ويس و رامين را از ساير رمان هاي عاشقانه باستان ممتاز ميسـازد، نخسـت موضـوع و درون مايۀ اين کتاب است ؛ زيرا بر خلاف پهلوانان داسـتان هـاي قـديم کـه عمومـا از افسـانه و يـا اشخاص تاريخي گرفته شده اند، اين داستان سرا کوشيده است که قهرمانان اين منظومـه را نـه افـراد افسانه اي بلکه انسان هايي با غرايز و خواسته هاي عادي توصيف کند و از جزئيات زندگي آن ها بـه خواننده درس اخلاق و دلاوري و گذشت بياموزد.