Abstract:
با وجود اینکه حقوق اینترنت پدیده حقوقی نسبتاً جدیدی است، اما برخی از اصول آن در حال تکامل است. پنج اصل بنیادین مقرراتگذاری اینترنت شامل، آزادی ارتباطات اینترنتی، احترام به حریم خصوصی، اصل صلاحیت سرزمینی، مشارکت ذینفعان و همکاری دولتها است. از اینرو هدف پژوهش حاضر تحلیل حقوقی از اصول بنیادین مقرراتگذاری اینترنت در چارچوب موازین حقوقی است، تا علاوه بر نظریهپردازی در این زمینه، راهنمایی برای تنظیمگری اینترنت از سوی قانونگذار ملی کشورمان باشد. این تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی است و اطلاعات لازم نیز با استفاده از روش کتابخانهای جمعآوری گردیده و استفاده شده است. برمبنای یافتههای تحقیق میتوان ادعا کرد که اصول بنیادینی در ارتباط با تنظیمگری اینترنت در سطح بینالمللی ظهور یافته است که میتواند راهنمای عملی کشورها در مقرراتگذاری فضای مجازی قرار گیرد. نظام مقرراتگذاری اینترنت در ایران در مقایسه با اصول اساسی مقرراتگذاری اینترنت مطلوب نیست. نتیجه اینکه در وضعیت کنونی، نظام مقرراتگذاری اینترنت در بحث آزادی ارتباطات اینترنتی، به دنبال حداکثرسازی محدودیتها است. نهاد مقرراتگذار در این خصوص عموماً نهادهای انتصابی هستند. حریم خصوصی در اینترنت در زمینهی مقرراتگذاری با وجود حمایتهای قانونی، اما همچنان کاستیهایی دارد. مدل تنظیمگری اینترنت یک مدل کاملاً دولتی و بدون مشارکت ذینفعان است و در زمینهی مشارکت و همکاریهای بینالمللی، تمایلی به همکاری با سایر دولتها در زمینهی مقرراتگذاری اینترنت وجود ندارد.
Although Internet law is a relatively new legal phenomenon, some of its principles are evolving. The five basic principles of Internet regulation include freedom of Internet communication, respect for privacy, the principle of territorial jurisdiction, stakeholder participation, and government cooperation. Therefore, the purpose of this study is a legal analysis of the basic principles of Internet regulation within the framework of legal standards, in addition to theorizing in this field, to be a guide for the regulation of the Internet by the national legislature of our country. This research is a descriptive-analytical type and the library method has been used to collect information and the necessary information is collected using the library method. Based on the research findings, it can be claimed that the basic principles related to Internet regulation have emerged at the international level, which can be a practical guide for countries in cyberspace regulation. The Internet regulation system in Iran is not appropriate in comparison with the basic principles of Internet regulation. The result shows that in the current situation, the Internet regulatory system seeks to maximize restrictions on the freedom of Internet communication. The regulatory body in this regard is generally the governmental appointed body. Internet privacy has deficiency in regulatory despite legal protections. The Internet regulatory model is a purely governmental model without the participation of stakeholders, and in the field of international partnership and cooperation, there is no willingness to cooperate with other governments in the field of Internet regulation.
Machine summary:
بــر مبنــاي يافته هــاي تحقيــق ، ميتــوان ادعــا کــرد کــه اصــول بنيادينــي در ارتبــاط بــا تنظيم -گــري اينترنــت در ســطح بين المللــي ظهــور يافتــه اســت کــه ميتوانــد راهنمــاي عملــي کشــورها در مقررات گــذاري فضــاي مجــازي قــرار گيــرد.
دولت هـا بـر مبنـاي اصـل صلاحيـت سـرزميني، از حـقّ انحصـاري تنظيم گـري اينترنـت در قلمـرو ســرزميني خــود برخــوردار هســتند؛ بــا اين حــال اصــول مقررات گــذاري اينترنــت در حــال شــکل گيري اسـت کـه راهنمـاي قوانيـن مّلـي در زمينـه ي مقررات گـذاري اينترنـت اسـت و اختيـارات مطلـق دولـت مّلــي را در ايــن زمينــه کاســته اســت ؛ بــراي مثــال در عرصــه ي بين المللــي اصــول آزادي بيــان و آزادي اطلاعـات مانـع از اعمـال محدودّيـت بـر دسترسـي بـه اينترنـت بـا اسـتفاده از ابـزار سانسـور اسـت .
Azerbaijan, Judgment of 22 April 2010 5-Wenzel, Nicola, Opinion and Expression, Freedom of, International Protection, MPEPIL, Rüdiger Wolfrum, 20096-Eur. Court H.
ايـن الـزام دولت هـا به طـور خـاص در بنـد ٢، مـاده ١٧ اعلاميـه جهانـي حقـوق بشـر به صراحـت بيـان شـده اسـت کـه مطابـق بـا آن هـر کسـي حـقّ دارد در مقابـل اين گونـه مداخـلات يـا تعرضـات نســبت بــه زندگــي خصوصــي خــود، از حمايت هــاي قانونــي برخــوردار گــردد.
بند اول: صلاحيت سرزميني در ارتباط با مقرراتگذاري اينترنت بــر مبنــاي اصــل صلاحّيــت ســرزميني، دولت هــا ميتواننــد در ارتبــاط بــا کلّيــه ي موضوعــات در قلمــرو ســرزميني خــود قانون گــذاري و يــا عمــل تنظيم گــري را انجــام دهنــد؛ بنابرايــن هــر دولـت صلاحيـت دارد کـه در رابطـه بـا اينترنـت در قلمـرو سـرزميني خـود مقررات گـذاري نمايـد.