Abstract:
یأتی علم الدلالة فی طلیعة العلوم الخادمة للعملیة التفسیریة للنص القرآنی فهی بمنزلة أدوات یستعین بها دارس النص الکریم للوصول إلى الاستدلال الصحیح والإفصاح عن الدلالات التفسیریة التی تضمنتها الآی المبارک من التعبیر القرآنی المجید. ومن هذا المنطلق، قام إیزوتسو بدراسة معانی الألفاظ القرآنیة قبل الإسلام وبادر إلی تعریف الألفاظ السیاقی والاستبدالی والألفاظ المتضادة والحقل الدلالی للألفاظ وصورتها المنفیة والألفاظ المترادفة وتوظیفها فی السیاق غیر الدینی. وجاء البحث الحالی للکشف عن المراد الإلهی من خلال قرآنه المجید ورصد التحول الدلالی لألفاظه عبر توظیف المناهج العلمیة الجدیدة أی: منهج إیزوتسو وکان المنهج المتبع وصفیا- تحلیلیا. وفی الختام تم الحصول على عدة نتائج منها: أن ألفاظ القرآن الکریم فی أغلبها کانت متداولة قبل الإسلام فجاء القرآن فأدخلها فی نظام مفهومی مختلف و سیاق تعبیری جدید. ومنهج توشیهیکو إیزوتسو یکشف عن الدلالة القرآنیة المستنبطة من خلال شبکة العلاقات اللفظیة والمعنویة للآی المبارک ویرى أن معانی الألفاظ بحالها الإفرادیة لیست موجودة فی القرآن الکریم، فکل کلمة تفصح عن معناها من خلال النسیج اللغوی القائم فیما بینها. إن لکلمة (ریب) فی الحقل الدلالی جاء بمعان متنوعة تتجذر أصولها إلى ما قبل الإسلام خاصة فی الشعر الجاهلی مقترنة بألفاظ کـ(الزمن) و(الریب) و(الدهر) و(المنون) منطویة على معان الأحداث المرة والموت وإلخ کما یشاهد استعمال ألفاظ قریبة من هذه الکلمة ک(ریب المنون)، حیث جاءت مرة واحدة فی القرآن الکریم فالشک نوعان: شک ینتاب الإنسان والغرض منه هو الکشف عن الحقیقة. هذا الشک غیر متعمد ویحدث إثر التحقیق ولیس مذموما، ومن هذا المنطلق یکون قد استعمل(الریب) و(الارتیاب) فی القرآن الکریم استعمالا أکثر فی المواضیع الدینیة، یدوران حول معنى الشک.
معناشناسی در صیر دانش هاری قرار میگیرد که در فرارنی تفسیر متن قران به خیمت گماشته میشدونی. بندابرارن اردن
دانشها به منزله ابزارهاری هستنی که پژوهشگر متن قراندی بدرای دسدتیابی بده اسدتیلال صدحیح و بیدان دلالدت هدای
تفسیری نهفته در ارات مبارکه قران مجیی، از انها بهره میگیرد. در راستای همین موضوع، ارزوتسو معانی الفداظ قدران
کررم را در زمان پیش از اسلام مورد بررسی قرار داده است و به تعررف الفاظ سیاقی، جانشدین، متضداد، حدوزه معنداری
الفاظ و تصورر منفی انها، الفاظ هم معنا و کارکرد انها در سیاق غیردرنی پرداخته است. پژوهش حاضر به دنبدال کشدف
پیام الهی در قران مجیی و بررسی تحول معناری الفاظ ان با تکیه بر کاربست نظررده هدای جیردی علمدی، رعندی نظررده
ارزوتسو است. روش به کار گرفته شیه در تحلیل مطالب، توصیفی تحلیلی است. و در پاران مشخص شی: بیشدتر الفداظ -
قران کررم در زمان قبل از اسلام مورد استفاده بوده است تا ارنکده قدران انهدا را وارد نظدام مفهدومی متفداوت و سدیاق
تعبیری جیریی کرد. و روش ارزوتسو از معانی قرانیای پرده برمی دارد که از رهگذر شبکه روابط لفظی و معندوی اردات
مبارکه به دست میارنی. وی بر ارن عقییه است که معانی الفاظ قران، به صورت جیا و انفرادی قابل تحقق نیست، بلکده
هر کلمه معنای خود را از رهگذر بافت زبانی موجود در بین ان، میرسانی. کلمه) ررب (، دارای دلالت هدای گونداگونی در
حوزه معناری است که ررشه انها به زمان قبل از اسلام، مخصوصدا در شدعر جداهلی بدازمی گدردد کده بدا الفداظی مانندی
همنشین شیه است و بر معانیای چون، حوادث تلخ و ناگوار و مدرگ و... دلالدت» منون «و» دهر «،» حوادث «،» زمان «
مشاهیه مدی شدود کده رکبدا ر در قدران» ررب المنون «می کنی. ان گونه که در کاربرد الفاظی نزدرک به ارن کلمه، ماننی
در قران کررم در موضوعات درندی اسدت و پیرامدون» ارتیاب «و» ررب «کررم به کار رفته است و بیشتررن کاربرد کلمه
شک عنادی دور میزنی.