Abstract:
هدف این پژوهش،بررسی تأثیر یک برنامهء ویژه فعالیت ورزشی و رژیم غذایی بر عوامل ترکیب بدنی(وزن بدن،اندازهء دور کمر،اندازهء دور باسن و شاخص تودهء بدن)و عوامل خطرزای قلبی-عروقی(مقدار گلوکز،تریگلیسیرید،کلسترول LDL,HDL )در زنان زایمان کرده بود.بدین منظور 30 زن 25 تا 35 ساله که به تازگی در بیمارستان آرش تهران زایمان کرده بودند،به صورت هدفمند انتخاب شدند و به شیوهء تصادفی در سه گروه 10 نفره قرار گرفتند.گروه تجربی 1(انجام فعالیت ورزشی منتخب به مدت هشت هفته)،گروه تجربی 2(انجام فعالیت ورزشی منتخب به مدت هشت هفته*رژیم غذایی کنترل شده)و روز بیستم پس از زایمان(آغاز برنامه)،در روزهای زوج(سه بار در هفته)برنامهء پیادهروی پیش رونده،و از روز چهلتم پس از زایمان و هفتهء چهارم برنامه در روزهای فرد(3 بار در هفته)،به انجام تمرینهای خاص انعطافپذیری و بدنسازی مربوط به عضلات همسترینگ،شکم و لگن پرداختند.برای گروه تجربی 2،علاوه بر برنامهء تمرینی،یک برنامهء رژیم غذایی ویژه با 2300 کیلو کالری در روز نیز اجرا شد.عوامل خطرزای قلبی- عروقی و ترکیب بدنی به عنوان متغیرهای وابسته در سه مرحله با پیش آزمون،میان آزمون (پس از چهار هفته)و پس آزمون(بعد از هشت هفته)اندازهگیری شد.تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از آنالیز واریانس(و آزمون تعقیبی LSD )،تفاوت معنیداری را برای وزن (007/0-P)، BMI (014/0-P)و HDL (000/0-P)سه گروه نشان داد.این تفاوتها در دو گروه تجربی 1 و 2 نسبت به گروه کنترل معنادار بود.در مورد شاخصهای دور کمر (102/0-P)،دور باسن(072/0-P)،تریگلیسیرید(943/0-P)،کلسترول(416/0-P)، گلوکز(096/0-P)و LDL (816/0-P)،بین آزمودنیهای سه گروه اختلاف معناداری دیده نشد،هرچند شاخصهای یاد شده به نفع گروههای تجربی 1 و 2 در پس آزمون بهبود یافت.براساس این یافتههای میتوان اظهار داشت انجام فعالیت ورزشی و رژیم غذایی مناسب-هر دو-میتوانند در کنترل متغیرهای موردنظر در زنان زایمان کرده مؤثر باشند.
Machine summary:
"عضو هیئت علمی دانشگاه کردستانچکیده هدف این پژوهش،بررسی تأثیر یک برنامهء ویژه فعالیت ورزشی و رژیم غذایی بر عوامل ترکیب بدنی(وزن بدن،اندازهء دور کمر،اندازهء دور باسن و شاخص تودهء بدن)و عوامل خطرزای قلبی-عروقی(مقدار گلوکز،تریگلیسیرید،کلسترول LDL,HDL )در زنان زایمان کرده بود.
از طرف دیگر،جانسون1(2003)تأثیر دو متغیر فعالیت بدنی و رژیم غذایی را بر مقدار گلوکز خون زنان زایمان کرده 20 تا 30 ساله بررسی کرد و به این نتیجه رسید که فعالیت ورزشی حساسیت به انسولین را افزایش میدهد و تفاوت معنیداری بین زنانی که فقط برنامهء ورزشی داشتند،در مقایسه با افرادی که ترکیبی از فعالیت بدنی و رژیم غذایی کنترل شده داشتند،وجود ندارد(10).
بدین منظور تأثیر هشت هفته فعالیت ورزشیی(پیادهروی و تمرینهای انعطافپذیری)و نیز رژیم غذایی کنترل شده بر شاخصهای وزن بدن BMI ،کلسترول،گلوکز،تریگلیسیرید HDL ù LDL در زنان زایمان کرده بررسی شد.
در پژوهش حاضر تأثیر هشت هفته برنامهء ورزشی منتخب و رژیم غذایی ویژه بر عاملهای خطرزا و عوامل ترکیب بدنی زنان زایمان کرده مورد بررسی قرار گرفت تا تأثییر فعالیتهای ورزشی،به تنهایی و همراه با کنترل رژیم غذایی،بر شاخصهای موردنظر بررسی شود.
در مورد شاخص BMI نیز نتایج پژوهش حاضر بیانگر آن است که سه گروه(در پس آزمون)با یکدیگر تفاوت معناداری داشته و گروههای تجربی 1 و 2 کاهش معنیداری نسبت به گروه کنترل در این متغیر دارند(01/0-P).
در مورد شاخصهای LDL ،کلسترول،تریگلیسیرید،اندازهء دور کمر و دور باسن،هر جند در پژوهش حاضر تفاوت معنیداری بین سه گروه در میان آزمون و پس آزمون مشاهده نمیشود،اما با مراجع به جدول 2،در ارتباط با بیشتر شاخصهای یاد شده،بهبود وضعیت و کاهش مقدار متغیرهای موردنظر در گروههای تجربی 1 و 2 نسبت به گروه کنترل مشاهده میشود."