Abstract:
هدف این تحقیق مطالعه انحراف احتمالی برخی عناصر رطوبتی و دمایی در سواحل جنوبی دریای خزر از حالت نرمال می باشد. محاسبات و تحلیلها بر روی میانگین دمای حداقل، حداکثر، بارش،رطوبت و ابرناکی انجام شده است. مقطع زمانی مورد مطالعه در این تحقیق یک دوره 40 ساله است که بین سالهای 1955 تا 1994 واقع می گردد و ایستگاههای بندرانزلی، رشت، رامسر، بابلسر و گرگان را شامل می شود. ابتدا سعی شده است با استفاده از روش رتبه ای من ـ کندال، تغییرات داده ها شناسایی شوند و سپس نوع و زمان آن مشخص گردد. نتایج بدست آمده از تحلیل داده ها نشان می دهد که زمان شروع بیشتر تغییرات ناگهانی و از هر دو نوع روند و نوسان بوده است. در اکثر ایستگاهها دمای حداقل روند مثبت و دمای حداکثر روند منفی نشان می دهد. بدین ترتیب از دامنه نوسان دما در طول دوره کاسته شده است. همچنین نتایج نشان می دهد که درصد تغییر در فصل زمستان و تابستان نسبت به بهار و پاییز بیشتر است وزمان شروع تغییرات در ایستگاههای منطقه یکسان نیست. کلید واژه ها : سواحل جنوبی دریای خزر، تغییر اقلیم، من ـ کندال، تغییر ناگهانی، روند، نوسان.
Machine summary:
"برای تعیین زمان وقوع تغییر لازم است علاوه بر (?t)u ،مؤلفه (?'t)u نیز از رابطه زیر محاسبه شود: (به تصویر صفحه مراجعه شود) دیگر مؤلفه مورد نیاز مقدار ?u است که معادل عکس u میباشد: (به تصویر صفحه مراجعه شود) پس از محاسبات فوق و ترسیم نمودارهای مربوط وجود هرگونه روند در سریها به صورت ظاهر میشود وزمانی که روند معنی دارای در دادهها وجود داشته باشد،خطوط iu و i?u همدیگر را قطع میکنند.
بررسی سریهای ماهانهبارندگی در ایستگاههای مورد مطالعه نشان میدهد که تغییرات بارندگی نسبت به سایر پارامترها کمتر و هرگونهتغییر در این عنصر با عدم تغییر در پارامتر دمای(حد اقل و حد اکثر)ماهانه،رطوبت نسبی و ابرناکی همراه استتغییر در پارامتر بارش محدود به ایستگاههای رشت،رامسر و گرگان بوده و تغییری در بارندگی ایستگاه انزلی وبابلسر دیده نمیشود.
:تحلیل تست من-کندال بروی دادههای فصلی با توجه به جدول(3)مشخص میگردد که در ایستگاه انزلی تنها میانگین حد اکثر دما در فصل زمستان به اندازه0/33-تغییر و دارای روند منفی است که آثار آن در متوسط دمای سالانه نیز قابل مشاهده است.
پدیده کاهش دمای حد اکثر و افزایش دمایحد اقل ماهانه در انزلی شدیدتر از سایر نقاط ظاهر گردید و تغییرات سریهایی بارندگی مستقل از بقیه عناصرعمل کرده و میزان تغییر در گرگان شدیدتر از سایر ایستگاهها و از نوع روند منفی است.
بیشترین مقدار افزایش دمای حد اقل در فصل بهار و تابستان و کمترین آن در فصل زمستانرخ داده است بدین ترتیب که روند تغییر ایستگاه انزلی،رشت،بابلسر مثبت و در رامسر و گرگان منفی و دمایحد اقل فصل پاییز هیچگونه تغییر مهمی را نشان نمیدهد."